Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Καναδά, με την Οτάβα να επιβάλει δασμούς 29,8 δισ. δολαρίων στην Ουάσινγκτον από το πρωί της Πέμπτης (13.03.2025), ως απάντηση σε αυτούς του Ντόναλντ Τραμπ σε χάλυβα και αλουμίνιο, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών του Καναδά, Ντομινίκ ΛεΜπλάνκ.
Αυτό που ξεκίνησε ως επιβολή δασμών, εξελίσσεται πλέον σε έναν ραγδαία κλιμακούμενο εμπορικό πόλεμο, ο οποίος δεν περιορίζεται πλέον στους φόρους εισαγωγής Αντιθέτως, έχει μετατραπεί σε μια πολυεπίπεδη σύγκρουση αντιποίνων, με τις εμπλεκόμενες χώρες να ανταποδίδουν με όλο και πιο σκληρά μέτρα, επεκτείνοντας τη διαμάχη πέρα από το εμπόριο, σε τομείς όπως η ενέργεια, η τεχνολογία και οι διπλωματικές σχέσεις, σημειώνει σε ανάλυσή του το CNN.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο κίνδυνος μιας ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης είναι πλέον ορατός, καθώς κάθε νέο αντίποινο ρίχνει λάδι στη φωτιά αυτής της διεθνούς αντιπαράθεσης.
Οι δασμοί 25% που επέβαλε ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στον Καναδά εξόργισαν τους ηγέτες της χώρας, οδηγώντας το Οντάριο να απαντήσει αποσύροντας αμερικανικά αλκοολούχα ποτά από τα ράφια των καταστημάτων.
Ο πρωθυπουργός του Οντάριο, Νταγκ Φορντ, μάλιστα απείλησε να επιβάλει επιπλέον χρεώσεις ή και να διακόψει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε τρεις αμερικανικές πολιτείες, αυξάνοντας τον φόβο για άνοδο των λογαριασμών ρεύματος ή ακόμη και για διακοπές ρεύματος.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αυτό εξόργισε τον Τραμπ τόσο πολύ, που για λίγο απείλησε να επιβάλει δασμούς 50% σε όλες τις εισαγωγές καναδικού χάλυβα και αλουμινίου, προτού τελικά επικρατήσουν ψυχραιμότερες φωνές και πάρει πίσω την απειλή του.
Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς πώς αυτός ο εμπορικός πόλεμος μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο.
Αν οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν είναι προσεκτικοί, μπορεί να παγιδευτούν σε έναν φαύλο κύκλο κλιμάκωσης, από τον οποίο δύσκολα θα μπορέσουν να ξεφύγουν.
«Αυτό το παιχνίδι έχει επεκταθεί σε άλλους τομείς» είπε η Mary Lovely, ανώτερη συνεργάτης του Ινστιτούτου Διεθνούς Οικονομίας Peterson.
Δεν πρόκειται μόνο για τη διαμάχη μεταξύ ΗΠΑ και Καναδά. Η Κίνα αντέδρασε στην αρχική αύξηση δασμών 10% του Τραμπ τον Φεβρουάριο, ανακοινώνοντας αντίποινα με δικούς της δασμούς, νέους ελέγχους στις εξαγωγές και προσθέτοντας την εταιρεία PVH Group (ιδιοκτήτρια της Calvin Klein) σε μια κυβερνητική blacklist.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, την Τετάρτη (12.03.2025), απάντησε στους δασμούς του Τραμπ για τον χάλυβα και το αλουμίνιο, στοχεύοντας αμερικανικά προϊόντα όπως τζιν, σκάφη και ουίσκι – κάτι που δυσαρέστησε ιδιαίτερα την αμερικανική βιομηχανία αλκοολούχων ποτών.
Όταν ρωτήθηκε για τους αντίποινα της ΕΕ, ο Τραμπ δήλωσε: «Φυσικά και θα απαντήσω».
Με άλλα λόγια, ο Τραμπ σκοπεύει να απαντήσει στα αντίποινα της ΕΕ για τους δικούς του δασμούς.
Και τι θα γίνει αν η ΕΕ ανταποδώσει ξανά;
Οι δασμοί είναι το «θαυματουργό σπρέι» του Τραμπ
Η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου έχει ανησυχήσει επενδυτές, διευθύνοντες συμβούλους και οικονομολόγους – χωρίς να ξεχνάμε και ένα ολοένα αυξανόμενο κομμάτι του αμερικανικού κοινού.
«Θα ξεφύγει εντελώς αυτός ο εμπορικός πόλεμος;» αναρωτήθηκε ο Kent Smetters, διευθυντής του μη κομματικού Penn Wharton Model, σε συνέντευξή του στο CNN.
Ο Smetters, καθηγητής στο Wharton School του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια – όπου αποφοίτησε και ο Τραμπ – στεύει πλέον ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η οικονομία των ΗΠΑ να διολισθήσει σε ύφεση φέτος.
Η επέκταση του εμπορικού πολέμου ήταν κάπως αναμενόμενη.
Άλλωστε, ο Τραμπ χρησιμοποιεί τους δασμούς – ένα εργαλείο εμπορίου – για να επηρεάσει τομείς άσχετους με το εμπόριο, όπως η μετανάστευση, η κρίση της φαιντανύλης και η διατήρηση της κυριαρχίας του δολαρίου των ΗΠΑ. Ο Τραμπ έχει μάλιστα προτείνει να χρησιμοποιήσει δασμούς για να πιέσει τη Ρωσία να υπογράψει ειρηνευτική συμφωνία.
«Αυτό είναι το “θαυματουργό σπρέι” του Ντόναλντ Τραμπ. Με αυτό ψεκάζει ο,τιδήποτε» δήλωσε η Lovely, συγκρίνοντας την αγάπη του προέδρου για τους δασμούς με τον πατέρα της ταινίας Γάμος αλά Ελληνικά, ο οποίος πίστευε ότι το καθαριστικό τζαμιών Windex λύνει κάθε πρόβλημα. «Κάθε αυτοσυγκράτηση που είχαμε ώστε η εμπορική πολιτική να παραμένει στο πλαίσιο του εμπορίου, έχει χαθεί. Αλλά πρέπει να πω ότι σε αυτή την περίπτωση, οι ΗΠΑ το ξεκίνησαν».
Ο εμπορικός πόλεμος μπορεί να “φουντώσει” περισσότερο
Ο Τραμπ, πάντως, δεν δείχνει διατεθειμένος να σταματήσει σύντομα. Παρά την αυξανόμενη αντίδραση από τη Wall Street, έχει απειλήσει με νέους δασμούς, συμπεριλαμβανομένων των «αντισταθμιστικών» δασμών που έχουν προγραμματιστεί για τις 2 Απριλίου. Αν αυτοί προχωρήσουν, ενδέχεται να προκαλέσουν νέα αντίποινα.
«Οι τελευταίες εβδομάδες μας υπενθύμισαν ότι το εμπόριο είναι κάτι συναισθηματικής φύσεως. Οι χώρες μπορούν να το πάρουν προσωπικά. Και σήμερα υπάρχουν ισχυρές προσωπικότητες στο προσκήνιο» δήλωσε η Christine McDaniel, ανώτερη ερευνήτρια στο Mercatus Center του Πανεπιστημίου George Mason και πρώην αξιωματούχος εμπορίου υπό τον Πρόεδρο Τζορτζ Μπους.
Όλα αυτά αυξάνουν την αβεβαιότητα για επενδυτές και επιχειρηματικούς ηγέτες.
Η συνέχεια; Άγνωστη. Οι παγκόσμιοι ηγέτες μπορεί να επιλέξουν να «παγώσουν» την κλιμάκωση για να προστατέψουν τις οικονομίες τους, ή ίσως ο Τραμπ αναγκαστεί να υποχωρήσει αν η οικονομία των ΗΠΑ επιδεινωθεί ή αν η Wall Street «ξεσπάσει» ακόμη πιο έντονα, καταλήγει το CNN.