Χθες (18.3.2025) ήταν η μεγάλη μέρα ψήφισης στη Bundestag της τεράστιας συμφωνίας ανάκλησης του συνταγματικού φρένου χρέους της Γερμανίας, προκειμένου να δοθούν μέχρι περίπου 1 τρισ. δολάρια για την άμυνα και τις υποδομές, κίνηση που δεν περνά απαρατήρητη από τις αγορές, ακόμα και τις ημέρες που προηγήθηκαν της ψηφοφορίας.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, πρόκειται για μια κομβική στιγμή, και ακόμη περισσότερο επειδή αυτές οι ριζοσπαστικές αλλαγές ψηφίστηκαν από την Κάτω Βουλή της Γερμανίας, πολλά από τα μέλη της οποίας θα αντικατασταθούν την επόμενη εβδομάδα, αφού έχασαν τις έδρες τους στις εκλογές του Φεβρουαρίου. Πόσο μεγάλη υπόθεση είναι αυτό; Αναλυτές των αγορών, όπως ο Νταβίντ Ονέλια της TS Lombard υποδεικνύουν ότι ξεπερνά την έκρηξη των δαπανών που ήρθε με το μεταπολεμικό σχέδιο Μάρσαλ και με τη γερμανική επανένωση στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πρόκειται για μια επική αλλαγή κατεύθυνσης, η οποία θέτει υπό αμφισβήτηση βαθιά ριζωμένες ιστορικές απόψεις. Την τελευταία φορά που η Γερμανία επανεξοπλίστηκε, τη δεκαετία του 1930, το αποτέλεσμα ήταν παγκόσμια καταστροφή και οι Γερμανοί πολιτικοί υπέθεταν επί δεκαετίες ότι ο κόσμος δεν θα ανεχόταν την επιστροφή τους ως στρατιωτική δύναμη.
Και όμως τώρα, ο γερμανικός μιλιταρισμός είναι ευπρόσδεκτος, αναφέρει το Bloomberg. Ακόμα και η αγορά ομολόγων τον δέχεται. Υπήρξε ένα τεράστιο άλμα στις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων όταν αποκαλύφθηκαν τα σχέδια για αυτό το πακέτο πριν από δύο εβδομάδες. Έκτοτε, καθώς τα μεγαλύτερα πολιτικά εμπόδια ξεπεράστηκαν σταθερά και το πακέτο έγινε αν μη τι άλλο πιο φιλόδοξο, οι «εκδικητές» των ομολόγων σιώπησαν σε μεγάλο βαθμό. Οι αποδόσεις των ομολόγων εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από την πρόσφατη κορύφωσή τους από το 2023.
Η αντίδραση στις χρηματιστηριακές αγορές είναι επίσης εμφατική στέλνοντας τον DAX σε ράλι. Η πεποίθηση είναι ότι η κίνηση της Γερμανίας παγιώνει την αλλαγή που ήλπιζε να προκαλέσει η νέα αμερικανική κυβέρνηση: Η Ευρώπη θα πληρώνει πολύ περισσότερα για την άμυνά της, επιτρέποντας στους Αμερικανούς να πληρώνουν λιγότερα. Αυτό είναι σαφές από τη θεαματική υπεραπόδοση των ευρωπαϊκών μετοχών οπλικών συστημάτων έναντι των αντίστοιχων αμερικανικών, αφότου ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς συγκλόνισε την ήπειρο στη διάσκεψη του Μονάχου για την ασφάλεια πριν από ένα μήνα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η είδηση ότι η Γερμανία θα δοκιμάσει επιτέλους να δανειστεί για να επενδύσει -μια πολιτική που η αγορά την προτρέπει εδώ και γενιές- είχε εξαιρετική επίδραση στις μετοχές της σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Καθώς η Γερμανία είχε πολύ περισσότερα περιθώρια να επεκτείνει τις δαπάνες της από οποιονδήποτε άλλον, η αγορά της υπεραπέδωσε ριζικά από τότε που η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ άρχισε να φαίνεται πιθανή το περασμένο φθινόπωρο.
Οι αποτιμήσεις των μετοχών έχουν ήδη κινηθεί ταχύτατα για να καλύψουν την είδηση της αλλαγής του φρένου χρέους. Η άμυνα και η αεροναυπηγική έχουν τώρα τους υψηλότερους προβλεπόμενους ρυθμούς ανάπτυξης και τα πολλαπλάσια κέρδη που συνεπάγεται αυτή η αισιοδοξία.
Αψηφώντας την κακοδαιμονία που μαστίζει τη γερμανική οικονομία τα τελευταία δύο χρόνια, η Rheinmetall ανακοίνωσε ανάπτυξη ρεκόρ από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, κατασκευάζοντας νέα εργοστάσια μέσα σε λίγους μήνες, ηγούμενη των προσπαθειών ψηφιοποίησης και δημιουργώντας χιλιάδες θέσεις εργασίας.
«Μια εποχή επανεξοπλισμού έχει ξεκινήσει», δήλωσε την Τετάρτη (12.3.2025) ο Άρμιν Πάπεργκερ, CEO της Rheinmetall, σε ενημέρωση αναλυτών σε σχέση με τα εταιρικά αποτελέσματα, σύμφωνα με τους NY Times. «Μας φέρνει προοπτικές ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια που δεν έχουμε ξαναζήσει ποτέ στο παρελθόν».
Η εταιρεία, η οποία εδρεύει στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας, ανακοίνωσε ότι η αμυντική της δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 30% πέρυσι, συμβάλλοντας στις πωλήσεις που έφτασαν τα 9,8 δισ. ευρώ ή 10,6 δισ. δολάρια. Η Rheinmetall προβλέπει ότι οι πωλήσεις το 2025 θα αυξηθούν έως και 40%, λόγω της υπόσχεσης των Ευρωπαίων ηγετών να αυξήσουν τις στρατιωτικές δαπάνες, αφού η κυβέρνηση Τραμπ κατέστησε σαφές ότι η υπεράσπιση της Ευρώπης δεν αποτελεί πλέον προτεραιότητα.
Η μετοχή της Rheinmetall έχει εκτιναχθεί πάνω από 1.000% μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022. Οι μέτοχοι, οι μισοί περίπου από τους οποίους έχουν έδρα τις ΗΠΑ ή τη Βρετανία, θα λάβουν μέρισμα 8,10 ευρώ ανά μετοχή για το 2024, έναντι 5,70 ευρώ το προηγούμενο έτος, ανακοίνωσε η εταιρεία.
Η εταιρεία είναι βασικός προμηθευτής όπλων στην Ουκρανία και κατασκευάζει εργοστάσια εκεί και σε χώρες όπως η Λιθουανία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία για να ικανοποιήσει την αυξανόμενη ζήτηση για τα όπλα και τα πυρομαχικά της. Εκτός από τα τυποποιημένα πυρομαχικά των 155 χιλιοστών που χρησιμοποιούν τα μέλη του ΝΑΤΟ, η Rheinmetall κατασκευάζει εξοπλισμό πεδίου μάχης, από θωρακισμένα φορτηγά και μη επανδρωμένα αεροσκάφη μέχρι το πυροβόλο των 120 χιλιοστών του άρματος Leopard 2. Μια επαρκής ερμηνεία γιατί η μετοχή της εκτοξεύεται εν μέσω του ράλι εξοπλισμών.
Ωστόσο, η αισιοδοξία εξαπλώνεται πέρα από τις μετοχές και τα ομόλογα. Η πιο πρόσφατη έρευνα της Bank of America για το επενδυτικό κλίμα, η οποία εξετάζει τόσο τα ανοίγματα των επενδυτών όσο και τις απόψεις τους για το συνάλλαγμα (αν είναι ανοδικές ή πτωτικές), δείχνει μια δραματική μετατόπιση προς το ευρώ.
Είναι η αισιοδοξία δικαιολογημένη;
Οι Πράσινοι τις προηγούμενες εβδομάδες πάλεψαν έτσι ώστε 100 δισ. ευρώ από τις δαπάνες για τις υποδομές να αφιερωθούν σε περιβαλλοντικούς στόχους, ενώ απέσπασαν εγγυήσεις ότι όλα τα χρήματα του πακέτου θα είναι πραγματικά πρόσθετα και δεν θα μπορούν να εξισορροπηθούν με μειώσεις φόρων ή άλλες προτεραιότητες. Το νομοσχέδιο θα πρέπει ακόμη να περάσει από το ανώτερο Bundesrat, κάτι που φαίνεται πιθανό, και να περάσει από το συνταγματικό δικαστήριο. Με ή χωρίς κάποιες αποχές βουλευτών, πρόκειται για τη μεγαλύτερη μεταβολή στη γερμανική δημοσιονομική πολιτική μετά τον πόλεμο.
Το επόμενο πιεστικό ερώτημα είναι αν όλα τα επιπλέον χρήματα θα δαπανηθούν στην Ευρώπη. H TS Lombard επισημαίνει ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ για όπλα. Αυτό είναι απίθανο να αλλάξει γρήγορα. Ωστόσο, η εμπειρία της Γαλλίας -ανέκαθεν ο λιγότερο ενθουσιώδης ατλαντιστής στην ΕΕ- στη δραστική μείωση της εξάρτησης από τις ΗΠΑ με την πάροδο του χρόνου υποδηλώνει ότι ένα αυξανόμενο μερίδιο της ευρωπαϊκής άμυνας θα παρέχεται από την Ευρώπη. Το σίγουρο είναι πως υπάρχει συντριπτική πολιτική βούληση για τη μείωση της εξάρτησης από την Ουάσιγκτον.
Ποια επίδραση μπορεί να έχουν όλα αυτά στις αγορές;
Βραχυπρόθεσμα, οι προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη παραμένουν τουλάχιστον υποτονικές. Για παράδειγμα, η Morgan Stanley αναθεώρησε την πρόβλεψή της για αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της ευρωζώνης κατά 1% φέτος από 0,9%, ενώ η εκτίμηση για το 2026 αυξήθηκε στο 1,1%. από 0,9%. Υπάρχουν άφθονες πολιτικές παγίδες και πιθανότητες κακής εφαρμογής.
Αλλά απέναντι σε αυτά, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης ξεκινά την πολιτική που η αγορά επιθυμεί εδώ και καιρό. Αν πετύχει, υπάρχει περιθώριο η ευρωπαϊκή υπεραπόδοση να συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
