Αντίστροφη μέτρηση μόλις μίας μέρας μετρά από σήμερα (19.3.2025) για την κρίσιμη τακτική σύνοδο κορυφής της ΕΕ (20 – 21 Μαρτίου 2025) με βασικό θέμα τη στήριξης της Ουκρανίας και την ενίσχυση της ευρω – άμυνας.
Υπενθυμίζεται πως η έκτακτη σύνοδος της ΕΕ κατά την 6η Μαρτίου 2025, έδωσε το καταρχάς πράσινο φως για την πρόταση της Κομισιόν για το πακέτο των 800 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, ενώ στο τραπέζι (μετά τη συνάντηση των Ευρωπαίων Υπουργών Εξωτερικών) και πακέτο 40 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Από τα 800 δισ. ευρώ του πακέτου για την ευρωπαϊκή άμυνα (το οποίο αποκτά νέα δυναμική μετά την ψήφιση του πακέτου Μερτς για την συνταγματική αναθεώρηση του φρένου χρέους χθες, Τρίτη 17.3.25), τα 150 δισ. ευρώ θα αφορούν ένα νέο ευρωπαϊκό ταμείο και τα 650 δισ. ευρώ θα προέλθουν από εθνικές αμυντικές κάθε χώρας – μέλους μέσω της ενεργοποίησης της εθνικής ρήτρας διαφυγής, με την ελληνική πλευρά -σύμφωνα με πληροφορίες του newsit.gr- να εκτιμά ότι θα μπορούσε να κερδίσει (μέσω της εν λόγω ρήτρας) γύρω στα 400 εκατ. ευρώ επιπλέον δημοσιονομικό χώρο, τον οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για μέτρα ελάφρυνσης των εισοδημάτων (πχ μέσω μείωσης φόρων).
Η συζήτηση σε κοινοτικό επίπεδο για το ταμείο των 150 δισ. ευρώ είναι ακόμα ανοιχτή, με διάφορες προτάσεις να βρίσκονται στο τραπέζι πχ την έκδοση ευρω – ομολόγου, την χρησιμοποίηση των αποταμιεύσεων ως κεφάλαιο μόχλευσης για αμυντικά δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) όπως αποκάλυψε το newsit.gr.
Όσον αφορά την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής, η ελληνική πλευρά, όπως ανέφερε ρεπορτάζ του newsit.gr, υποστηρίζει πως ανεξάρτητα από το ποιο έτος θα ληφθεί ως βάση αναφοράς, θα πρέπει να διαμορφωθεί ένας ευρωπαϊκός μέσος όρος δαπανών, έτσι ώστε να ωφεληθούν όλα τα κράτη μέλη, με το να τους επιτραπεί να «ξεφύγουν» στις δαπάνες τους από ένα ορισμένο σημείο και έπειτα, ανάλογα με το τι δαπανούν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ιδιαίτερη σημασία δίνει η Αθήνα στην «ταυτόχρονη» ενεργοποίηση των εθνικών ρητρών διαφυγής για όλα τα κράτη μέλη. Ειδικά για χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος και χαμηλότερες βαθμίδες αξιολόγησης, όπως η Ελλάδα, είναι κρίσιμο να υπάρξει μία τέτοια πρόβλεψη, καθώς, όπως τονίζεται, «οι αγορές περιμένουν στη γωνία». Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως ανεξάρτητα από τις ρήτρες διαφυγής, εάν μια χώρα το «παρακάνει» τότε οι αγορές θα την τιμωρήσουν.
Ωστόσο, στο ΥΠΟΙΚ υπάρχει αισιοδοξία πως η Ελλάδα δεν θα εξαιρεθεί από τους όρους ενεργοποίησης εθνικής ρήτρας διαφυγής, καθώς αυτό θα ήταν «τρελό», ιδιαίτερα σε αυτό το διεθνές γεωπολιτικό σκηνικό που απαιτεί την μέγιστη δυνατή προσπάθεια για την ευρωπαϊκή άμυνα από όλα τα κράτη μέλη.
Λόγω αυτού ακριβώς του κρίσιμου σκηνικού, οι διαδικασίες επιταχύνονται, και μία τελική απόφαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα είναι έτοιμη σίγουρα τον Μάιο, αν όχι τον Απρίλιο, ενώ η ισχύ της θα αφορά από το 2026 και έπειτα, με 4ετή διάρκεια.
