Εξήντα έξι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα 06.02.2024 από την αεροπορική τραγωδία του Μονάχου που σημάδεψε για πάντα την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αλλά και το παγκόσμιο ποδόσφαιρο.
Στις 6 Φεβρουαρίου το 1958 το αεροπλάνο που μετέφερε πίσω στην πατρίδα την αποστολή της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, συνετρίβη κατά την απογείωσή του από το αεροδρόμιο Ριμ του Μονάχου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 23 από τους 43 επιβαίνοντες, μεταξύ των οποίων οκτώ παίκτες και τρία μέλη του προσωπικού του συλλόγου.
Εκείνη την ημέρα του 1958, γράφτηκε η πιο μαύρη ημέρα στην ιστορία της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Το ματς στο Βελιγράδι, το πάρτι και η συντριβή
Στις 6 Φεβρουαρίου 1958, ο ποδοσφαιρικός – και όχι μόνο – πλανήτης «πάγωσε» στην είδηση της αεροπορικής τραγωδίας του Μονάχου.
Φωτογραφία αρχείου ΑΠΕ-ΜΠΕ
Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν μια πολλά υποσχόμενη ομάδα την σεζόν 1957 – 1958.
Μια μέρα πριν, στις 5 Φεβρουαρίου 1958, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αντιμετώπισε στο γήπεδο της Παρτίζαν, στο Βελιγράδι, τον Ερυθρό Αστέρα για τη φάση των προημιτελικών του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.
Η Γιουνάιτεντ με την ισοπαλία (3-3) στο Βελιγράδι εξασφάλισε την πρόκριση στους «4» του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, καθώς είχε νικήσει 2-1 στο πρώτο παιχνίδι στο Μάντσεστερ.
Το ίδιο βράδυ, η βρετανική πρεσβεία παρέθεσε δεξίωση στα μέλη της αποστολής και το πάρτι της πρόκρισης συνεχίστηκε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Η αποστολή της αγγλικής ομάδας, είχε προγραμματισμένη πτήση τσάρτερ της British Airways και θα έκανε μια στάση στο αεροδρόμιο του Μονάχου για ανεφοδιασμό.
Δημοσιογράφοι που επιβίωσαν του δυστυχήματος κατέγραψαν όσα είχαν συμβεί πριν την μοιραία πτήση.
Όταν έφτασαν στο αεροδρόμιο, ο Τζον Μπέρι διαπίστωσε ότι είχε χάσει το διαβατήριό του κι έτσι δεν μπορούσε να φύγει. Παράγοντες της ομάδας επέστρεψαν στο ξενοδοχείο και βρήκαν το διαβατήριο του Μπέρι, ώστε να προλάβει την πτήση.
Οι Μπόμπι Τσάρλτον και Ντένις Βάιολετ, τελευταία στιγμή μετακινήθηκαν στις μπροστινές θέσεις του αεροπλάνου, κάτι που θα τους έσωζε τη ζωή.
Την 6η Φεβρουαρίου 1958, το αεροπλάνο προσγειώθηκε στο Μόναχο για ανεφοδιασμό. Ο καιρός δεν ήταν καλός, ο διάδρομος στο αεροδρόμιο «Τιμ» ήταν ήδη καλυμμένος με χιόνι και η πυκνή ομίχλη περιόριζε την ορατότητα των πιλότων.
Στις 2:15 το μεσημέρι, οι επιβάτες ειδοποιήθηκαν να επιστρέψουν στο αεροπλάνο καθώς ο ανεφοδιασμός είχε ολοκληρωθεί.
Ο κυβερνήτης Τζέιμς Θέιν προσπάθησε να απογειωθεί δύο φορές, αλλά και οι δύο προσπάθειες απέτυχαν λόγω υπερθέρμανσης του αριστερού κινητήρα.
Μαζί με τον συγκυβερνήτη Κένεθ Ρέιμεντ, ενημερώθηκαν από τον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου Ριμ, να ετοιμαστούν ξανά για μία τρίτη προσπάθεια.
Πλησιάζοντας προς το τέλος του αεροδιάδρομου, η ταχύτητα του ελικοφόρου αντί να αυξάνεται, άρχισε να μειώνεται.
Ο αεροδιάδρομος τελειώνει και το αεροπλάνο κατευθύνεται πάνω στο φράχτη. Έχασε το ένα πτερύγιο πάνω σε ένα σπίτι, χωρίς να υπάρξουν θύματα, συνέχισε την τρελή πορεία του, έως την τελική συντριβή και την ισχυρή έκρηξη που ακολούθησε.
Το ρολόι στο «Όλντ Τράφορντ» έδειχνε 15:04 (τοπική ώρα) και έκτοτε οι δείκτες του δεν μετακινήθηκαν ούτε χιλιοστό.
Τα σωστικά συνεργεία ανέσυραν νεκρούς επτά ποδοσφαιριστές της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Ήταν ο Ρότζερ Μπερν, 29 ετών, αρχηγός και αριστερός μπακ, ο αναπληρωματικός στην ίδια θέση Τζεφ Μπεντ, 25 ετών, ο δεξιός μέσος Έντι Κόλμαν, 21 ετών, ο κεντρικός αμυντικός Μαρκ Τζόουνς, 24 ετών, ο Ντέιβιντ Πεγκ, 22 ετών και οι μεσοεπιθετικοί Τόμι Τέιλορ, 26 ετών και Λίαμ Γουίλαν, 22 ετών.
Νεκρός επίσης ήταν ο γραμματέας της Μάντσεστερ, Γουόλτερ Κρίκμερ, ο γυμναστής Τομ Κάρι, ο Μερτ Γουόλι, μέλος του προπονητικού τιμ, οι δημοσιογράφοι Αλφ Κλαρκ, Ντον Ντέιβις, Τζορτζ Φόλοους, Τομ Τζάκσον, Άρτσι Λέντβρουκ, Χένρι Ρόουζ, Έρικ Τόμπσον και ο Φρανκ Σουίφτ, δημοσιογράφος και παλιός τερματοφύλακας της Μάντσεστερ Σίτι.
Σκοτώθηκαν επίσης οι Μπέλα Μίκλος, ταξιδιωτικός πράκτορας, Γουίλι Σάτινοφ, φίλαθλος, ο αεροσυνοδός Τομ Κέιμπλ και ο συγκυβερνήτης του αεροπλάνου Κένεθ Ρέιμεντ.
Ζωντανοί ήταν οι παίκτες Τζόνι Μπέρι, Τζάκι Μπλαντσφλάουερ, Μπόμπι Τσάρλτον, Μπιλ Φουλκς, Κεν Μόργκανς, Άλμπερτ Σκάνλον, Ντένις Βάιολετ, Ρέι Γούντ, και ο τερματοφύλακας Χάρι Γκρεγκ, ο σοβαρά τραυματισμένος Ντάνκαν Έντουαρντς και ο προπονητής Ματ Μπάσμπι.
Σε αντίθεση με τον Ματ Μπάσμπι, που βγήκε νικητής από το νοσοκομείο του Μονάχου, ο Ντάνκαν Έντουαρντς, ο πιο σπουδαίος παίκτης της ομάδας, πέθανε 15 μέρες αργότερα από τα βαριά του τραύματα σε νοσοκομείο του Μονάχου.
Στα 21 του χρόνια, ο Έντουαρντς ήταν ένας χαρισματικός μέσος, για τον οποίο ο Μπόμπ Τσάρλτον είχε πει ότι «ήταν ο καλύτερος ποδοσφαιριστής που γνώρισα!»
Ο κυβερνήτης του αεροπλάνου, Τζέιμς Θέιν επιβίωσε της συντριβής, αλλά η ζωή του θα άλλαζε για πάντα. Οι έρευνες των γερμανικών αρχών, έθεσαν τον πιλότο, ως υπαίτιο, επειδή δεν ολοκλήρωσε τη διαδικασία αποπαγοποίησης των φτερών του αεροπλάνου. Η British Airways τον απέλυσε αμέσως, αλλά μετά από δεκαετή δικαστική διαμάχη, δικαιώθηκε.
Το μέλλον της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ μετά το δυστύχημα
Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ μάζεψε δύσκολα τα συντρίμμια της. Οι εναπομείναντες παίκτες, μαζί με αρκετούς εφήβους, έφτασαν ως τον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας, όπου έχασαν με 2-0 από την Μπόλτον.
Ο Ματ Μπάσμπι εμφανίστηκε στο «Ολντ Τράφορντ» με πατερίτσες και ζήτησε από τον κόσμο ένα περιθώριο 10 ετών για να φτάσει την Μάντσεστερ στην κορυφή.
Έτσι άρχισε την αναγέννηση της ομάδας, δημιουργώντας την επόμενη γενιά των «μπέμπηδων».
Βασίστηκε στις προσωπικότητες των διασωθέντων της τραγωδίας, τον Μπόμπι Τσάρλτον, που αργότερα έγινε σύμβολο της αγγλικής ομάδας, και τον Μπιλ Φουλκς αλλά και στο νέο αίμα.
Η νέα ομάδα που έφτιαξε, μπόρεσε το 1967 να κατακτήσει το πρώτο Κύπελλο Πρωταθλητριών για την Αγγλία, συντρίβοντας την Μπενφίκα με 4-1.
Και αυτή θα είναι η αρχή της σπουδαίας ιστορίας της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Η ταινία «United» του σκηνοθέτη James Strong που κυκλοφόρησε το 2011 είναι βασισμένη στην τραγωδία.
Τραγούδια εμπνευσμένα από το τραγικό συμβάν: The «Flowers of Manchester» από τους The Spinners, «Busby Babes» από τον Iain Matthews, «Munich Air Disaster» το 1958 από τον Morrissey, «News and Tributes» από τους The Futureheads
Στις 10 Ιανουαρίου 2006 το BBC έδειξε ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ που διηγείται την ιστορία στη σειρά «Surviving Disaster».
