Μια χειρονομία που από πολλούς, αρχικά, μεταφράστηκε σε πανηγυρισμό για την κατάκτηση της δεύτερης θέσης στον Μαραθώνιο των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο από τον Αιθίοπα Φεγίσα Λιλέσα αποδείχθηκε μια βαθιά πολιτική κίνηση. Μια κίνηση που μπορεί να του κοστίσει ακόμη και την ίδια του τη ζωή.
Ο Αιθίοπας μαραθωνοδρόμος τερμάτισε δεύτερος στον μαραθώνιο, κατακτώντας το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Και στην κορυφαία στιγμή της καριέρας του αποφάσισε να στείλει ένα μήνυμα στην κυβέρνηση της χώρας του. Μόνο που πλέον αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της φυλάκισης ή ακόμη και της εκτέλεσης.
Στη γραμμή του τερματισμού σχημάτισε με τα χέρια του ένα Χ. Είναι η κίνηση σύμβολο που χρησιμοποιούν τα μέλη της φυλής Ορόμο, στην οποία ανήκει και ο 26χρονος μαραθωνοδρόμος, για να διαμαρτυρηθούν για τις εκκαθαρίσεις και τα βασανιστήρια της κυβέρνησης της Αιθιοπίας εναντίον τους.
Ο Λιλέσα δήλωσε πως τους τελευταίους εννέα μήνες περισσότεροι από 1000 άνθρωποι σκοτώθηκαν από κυβερνητικές δυνάμεις γιατί διαδήλωναν υπέρ των δικαιωμάτων τους και της δημοκρατίας. Είπε πως η κυβέρνηση της Αιθιοπίας πήρε ανθρώπους από τα σπίτια τους και τους φυλάκισε ή τους σκότωσε γιατί διαδήλωναν. Σύμφωνα με τη Human Rights Watch, τον Ιούνιο μόνο τουλάχιστον 400 άνθρωποι, μέλη της φυλής Ορόμο έχουν σκοτωθεί, συλληφθεί ή εξαφανιστεί υπό άγνωστες συνθήκες κατά τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, τις οποίες επιχειρεί να καταστείλει η κυβέρνηση της αφρικανικής χώρας.
Ο Λιλέσα έκανε την κίνηση την ώρα που τερμάτιζε αλλά και όταν ανέβηκε στο βάθρο των νικητών αμέσως μετά τον αγώνα. Και το έκανε απόλυτα συνειδητά, γνωρίζοντας όχι μόνο πως η ΔΟΕ απαγορεύει ρητά τις πολιτικές κινήσεις από τους αθλητές, αλλά κυρίως ξέροντας πως η κίνησή του αυτή θα τον βάλει στο στόχαστρο των αρχών της χώρας του.
«Διαμαρτυρήθηκα για τον λαό μου» είπε ο Λιλέσα σε δηλώσεις του μετά τον τερματισμό του Μαραθωνίου. «Ήταν μια κίνηση για τους συγγενείς μου που έχουν φυλακιστεί», είπε και δεν έκρυψε ότι ξέρει καλά πως πλέον κινδυνεύει ακόμη και με εκτέλεση.
«Αν γυρίσω στην Αιθιοπία μπορεί να με σκοτώσουν. Αν δεν με εκτελέσουν ίσως με βάλουν φυλακή. Αν δεν με βάλουν φυλακή, μπορεί να με σταματήσουν στο αεροδρόμιο. Πρέπει να πάρω μια απόφαση. Ίσως να πρέπει να μετακομίσω σε άλλη χώρα», είπε ο Αιθίοπας Ολυμπιονίκης.
Και κατέληξε με ένα κατηγορώ σε εκείνους που στηρίζουν την κυβέρνηση της Αιθιοπίας: «Είναι μια πολύ κακή κυβέρνηση. Οι ΗΠΑ, η Αγγλία, η Γαλλία τη στηρίζουν όταν της δίνουν το δικαίωμα να αγοράζει όπλα με τα οποία σκοτώνει τον κόσμο».
Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται μια πολιτική κίνηση σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 1968 στο Μεξικό κάτι ανάλογο είχαν κάνει οι Αμερικανοί Τζον Κάρλος και Τόμι Σμιθ. Ο Σμιθ ήταν πρώτος και ο Κάρλος τρίτος στον τελικό των 200μ. και όταν ανέβηκαν στο βάθρο των νικητών, τη στιγμή της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου των ΗΠΑ, ύψωσαν τις γροθιές τους. Φορούσαν από ένα μαύρο γάντι και ήταν ξυπόλητοι.
Ήταν ο χαιρετισμός του κινήματος των “Μαύρων Πανθήρων” κατά του ρατσισμού στις ΗΠΑ. Και οι δυο αποβλήθηκαν από το Ολυμπιακό Χωριό και τους αφαιρέθηκαν τα μετάλλια.
Με πληροφορίες από Sydney Morning Herald
Φωτογραφίες: EPA, Reuters
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163