Απαντήσεις σε ερωτήματα που απασχολούν εδώ και μήνες χιλιάδες οικογένειες επαγγελματιών αθλητών, προπονητών, γυμναστών και άλλων εργαζομένων στο χώρο του αθλητισμού, έδωσε ο καθηγητής μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Αλκιβιάδης Βατόπουλος σε συνέντευξη του στον ραδιοφωνικό σταθμό Over FM 104,9.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης που παραχώρησε, ο κ. Βατόπουλος αναφέρθηκε εκτενώς στο lockdown που έχει επιβληθεί στον ελληνικό αθλητισμό, έδωσε διευκρινίσεις για τη μη έγκριση διεξαγωγής επαγγελματικών λιγκών, όπως η Super League 2, η Football League και τα πρωταθλήματα βόλεϊ, πόλο, χάντμπολ (σε αντίθεση με την άδεια που δόθηκε σε Super League και Basket League) και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την περίοδο των εορτών.
Αναλυτικά, οι απαντήσεις που έδωσε ο Αλκιβιάδης Βατόπουλος:
Ποιος είναι ο ρόλος και ποια η εισήγηση της Επιτροπής Λοιμωξιολόγων στην εφαρμογή ενός οριζόντιου lockdown στον αθλητισμό;
«Βάσει της καθημερινής ενημέρωσης που έχουμε από την Πολιτική Προστασία και τον ΕΟΔΥ συζητάμε καθημερινά τα επιδημιολογικά δεδομένα και βάσει αυτών εισηγούμαστε συγκεκριμένα μέτρα, που αφορούν διαφορετικούς κλάδους, ανάμεσα στους οποίους βρίσκεται και ο αθλητισμός. Καταλαβαίνω απόλυτα ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό κομμάτι δραστηριοτήτων, και κατανοώ απόλυτα πόσο πολύ ταλαιπωρούνται αθλητές που δεν μπορούν καν να προπονηθούν. Δυστυχώς, όμως, το μεγαλύτερο κομμάτι του αθλητισμού αφορά ομαδικά αθλήματα, ομαδικές προπονήσεις και εδώ ακριβώς έγκειται το πρόβλημα. Βρισκόμαστε σε μια εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση σε όλη την Ελλάδα και είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμφωνήσει κανείς στο άνοιγμα οποιασδήποτε δραστηριότητας».
Όταν εισηγηθήκατε στα μέσα του Φθινοπώρου την επιβολή lockdown στον αθλητισμό είχατε στα χέρια σας κάποια επιδημιολογικά δεδομένα που έδειχναν αυξημένη πιθανότητα μετάδοσης του ιού στα γήπεδα; Γιατί εκείνο το διάστημα οι ομάδες προπονούνταν κανονικά, πρωταθλήματα είχαν αρχίσει…
«Τέτοια δεδομένα προφανώς δεν υπήρχαν, ούτε υπάρχουν. Δεν μπορείς να υπολογίσεις πόσο τοις εκατό για, για παράδειγμα, συμβάλλει στη μετάδοση του ιού μια αθλητική δραστηριότητα, μια βόλτα ή μια επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ. Αυτός ήταν και ο λόγος που οδηγηθήκαμε στη λήψη οριζόντιων αποφάσεων που θα συνέβαλαν στον περιορισμό μετάδοσης του ιού».
Υπάρχουν στην Επιτροπή σας άνθρωποι με εξειδικευμένες γνώσεις για τον αθλητισμό καθώς πρόκειται για έναν επαγγελματικό – και όχι μόνο – χώρο με σημαντικές ιδιαιτερότητες;
«Έχουμε πολλές φορές συνεργαστεί τόσο με το αρμόδιο Υπουργείο, όσο και με τις Ομοσπονδίες, ιδιαίτερα με την ΕΠΟ. Πριν από μερικές μέρες, μάλιστα, συμμετείχαμε σε τηλεδιάσκεψη για το συγκεκριμένο πρόβλημα».
Για ποιο λόγο ενέκρινε η Επιτροπή σας τη συνέχεια διεξαγωγής των πρωταθλημάτων της Super League και της Basket League, αλλά αρνήθηκε τη συγκεκριμένη δυνατότητα σε άλλες επαγγελματικές λίγκες, είτε του ποδοσφαίρου, είτε άλλων αθλημάτων; Φαίνεται σαν να αντιμετωπίζονται επαγγελματίες ακόμη και του ίδιου αθλήματος με άλλα μέτρα και σταθμά. Για ποιο λόγο υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση;
«Δική μου γνώμη είναι ότι η άδεια που δόθηκε στη Super League και την Basket League ήταν και λίγο καταχρηστική. Θα έθετα αντίθετα το ερώτημα: Μήπως δεν έπρεπε καν να έχει δοθεί η συγκεκριμένη άδεια στις δύο κατηγορίες που δόθηκε. Θέλω να διευκρινίσω, ωστόσο, ότι την εποχή που ζητήθηκε η συγκεκριμένη άδεια από τη Super League, οι όροι λειτουργίας των πρωταθλημάτων ήταν εξαιρετικά αυστηροί, με καθημερινά τεστ. Από εκείνη την περίοδο, όμως, η κατάσταση μέρα με τη μέρα άρχισε να χειροτερεύει και κρίναμε ότι αν προχωρούσαμε στο άνοιγμα οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας, πλην αυτών που είχαν εγκριθεί, θα στέλναμε και λάθος μήνυμα στην κοινωνία.
Τι γίνεται ακριβώς με τα πρωταθλήματα της Super League 2 και της Football League. Πριν από δύο εβδομάδες ο κύριος Σύψας είχε ισχυριστεί ότι δεν είχατε καν ενημερωθεί για αίτημα επανέναρξης λειτουργίας των δύο πρωταθλημάτων. Ισχύει κάτι τέτοιο;
«Δεν είμαι σίγουρος. Απλά αυτό που γνωρίζω είναι ότι το αίτημα της πρώτης κατηγορίας, της Super League, είχε κατατεθεί πάρα πολύ νωρίς. Τα υπόλοιπα αιτήματα, όσα υπήρξαν, ήρθαν πολύ πιο αργά. Επαναλαμβάνω, βρισκόμαστε σε μια συγκυρία που είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανοίξει οτιδήποτε».
Υπάρχει πιθανότητα να δοθεί έγκριση τουλάχιστον έναρξης προπονήσεων σε ομαδικά αθλήματα μέσα στον Δεκέμβριο;
«Υπάρχει προγραμματισμένη για σήμερα τηλεδιάσκεψη για όλα αυτά τα θέματα. Επαναλαμβάνω καθημερινά αξιολογούμε τα επιδημιολογικά δεδομένα και βάσει αυτών εισηγούμαστε συγκεκριμένες αποφάσεις. Δεν γνωρίζω αν ο αθλητισμός θα βρίσκεται στα θέματα συζήτησης, αυτό που προέχει είναι να αξιολογήσουμε την κατάσταση που υπάρχει σε όλη τη χώρα, γιατί επαναλαμβάνω τα πράγματα δεν πάνε καλά, γενικώς».
Μέχρι να κλείσουν τα σχολεία παρατηρούνταν το φαινόμενο να επιτρέπεται στα παιδιά να γυμνάζονται ή να παίζουν στο προαύλιο του σχολείου τους, αλλά την ίδια ώρα τους απαγορευόταν οι προπόνηση στις εγκαταστάσεις της ομάδας ή της ακαδημίας τους; Υπήρχε κίνδυνος στην προπόνηση ενός συλλόγου και δεν υπήρχε στο σχολείο;
«Η συγκεκριμένη απόφαση σχετιζόταν με το χρόνο έκθεσης τον παιδιών στον κίνδυνο. Άλλος βαθμός επικινδυνότητας υπάρχει όταν αθλείσαι στο προαύλιο του σχολείου για μία ή δύο ώρες, και άλλος βαθμός όταν προστεθούν σε αυτό το διάστημα άλλες δύο ώρες προπόνησης σε έναν σύλλογο. Όσο αυξάνεται ο χρόνος επαφής με άλλους ανθρώπους, τόσο αυξάνεται και ο χρόνος μετάδοσης του ιού. Επειδή, λοιπόν, εκείνη την περίοδο κρίθηκε αναγκαία η συνέχιση λειτουργίας των σχολείων – γιατί σε ολόκληρο τον κόσμο τα σχολεία είναι τα τελευταία που θέλει να κλείνει οποιαδήποτε χώρα – περιορίσαμε το χρόνο έκθεσης με τον περιορισμό των υπόλοιπων δραστηριοτήτων».
Ωστόσο σε ολόκληρο τον υπόλοιπο κόσμο δεν υπάρχει πουθενά αναστολή λειτουργίας, αθλητικών επαγγελματικών κατηγοριών, σαν αυτή που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Ούτε καν σε χώρες με μεγαλύτερο επιδημιολογικό φορτίο από τη δική μας.
«Το μόνο που μπορώ να επαναλάβω είναι ότι στη φάση που βρισκόμαστε τώρα επιδημιολογικά σαν χώρα, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανοίξει οτιδήποτε και φυσικά και ο αθλητισμός. Να περάσουν λίγο οι γιορτές, να δούμε λίγο φως στην άκρη του τούνελ. Δυστυχώς, πρέπει να υπάρχει και η αρχή της αναλογικότητας. Δεν μπορείς να ανοίξεις κάτι, αν δεν ανοίξουν πολλά πράγματα. Θα βγουν οι μαγαζάτορες να διαμαρτυρηθούν «γιατί όχι εμείς». Δυστυχώς, πρέπει να υπάρχει μοίρασμα των βαρών».
Τι πήγε λάθος με τη διαχείριση του δεύτερου κύματος του κορονοϊού στη χώρα μας. Πώς φτάσαμε από τους 175 θανάτους και τα 2.915 συνολικά κρούσματα της 30ής Μαϊου (στο τέλος της Άνοιξης) να έχουμε φτάσει σήμερα στους 3.289 θανάτους και τα 119.720 συνολικά κρούσματα, όπως αυτά ανακοινώθηκαν στην ενημέρωση του ΕΟΔΥ της 9ης Δεκεμβρίου;
«Από την Άνοιξη, όλοι προειδοποιούσαμε ότι το πρόβλημα του κορονοϊού δεν έχει φύγει και μάλιστα όλο το καλοκαίρι συζητάγαμε για το πόσο επικίνδυνες ήταν οι μεγάλες συγκεντρώσεις ανθρώπων, τα πάρτι που γινόντουσαν. Συνεπώς το δεύτερο κύμα ξεκίνησε από πολλά κρούσματα διασκορπισμένα σε όλη την Ελλάδα και ήταν λογικό να είναι ισχυρότερο από το πρώτο. Υπήρξε μεγάλη διασπορά του ιού στην περίοδο των διακοπών, σχεδόν σε ολόκληρη την Επικράτεια. Δεν τίθεται λοιπόν θέμα αν πήγε κάτι στραβά, ήταν η ίδια η φυσική ιστορία του φαινομένου που φτάσαμε στο σημερινό σημείο. Μιλάμε για έναν ιό που μεταδίδεται με τα σταγονίδια, με την αναπνοή, δυστυχώς ή ευτυχώς πολύ συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα τα οποία επιτρέπουν να γίνεται αντιληπτός, και μπορεί κάποιος να κολλήσει χωρίς να το καταλάβει, ερχόμενος σε επαφή με ανθρώπους που έχουν τον ιό, αλλά δεν το ξέρουν ούτε οι ίδιοι. Σε τέτοιου είδους νοσήματα, λοιπόν, η μόνη λύση που υπάρχει είναι η κοινωνική αποστασιοποίηση, να μην πλησιάζουν δηλαδή οι άνθρωποι μεταξύ τους».
Καθυστερήσαμε ως χώρα να επιβάλλουμε τη χρήση μάσκας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους;
«Όλο το καλοκαίρι υπογραμμίζαμε πόσο σημαντική είναι η χρήση μάσκας κυρίως σε χώρους που επικρατεί συνωστισμός. Ωστόσο μέχρι τον Σεπτέμβριο δεν υπήρχε υποχρεωτικότητα κι εκεί ίσως υπήρξε καθυστέρηση. Ίσως άργησε να καταστεί υποχρεωτική η χρήση μάσκας και η επιβολή προστίμου σε περίπτωση μη τήρησης του συγκεκριμένου μέτρου».
Τι φοβάστε για τις επόμενες εβδομάδες;
«Καθημερινά έχουμε να διαχειριστούμε χιλιάδες κρούσματα σε όλη την Ελλάδα, που αποτελούν απλά την κορυφή του παγόβουνου. Δεν τιθασεύεται αυτό το πράγμα, ή τουλάχιστον δεν τιθασεύεται στο βαθμό που θα θέλαμε. Η ισορροπία του ιού είναι πάρα πολύ ασταθής. Ελπίζουμε στο εμβόλιο και στην ίδια τη φυσική ιστορία του ιού».
Γιατί παραμένουμε σε τόσο υψηλό επιδημιολογικό φορτίο, παρότι βρισκόμαστε σε περίοδο lockdown;
«Αυτό είναι το πρόβλημα. Παρότι τυπικά έχουμε lockdown, φοβάμαι ότι δεν έχουμε πραγματικό lockdown. Είναι λίγο λάιτ το lockdown που έχουμε σήμερα, για να το πω λίγο κομψά. Δυστυχώς, δεν καταφέραμε να πείσουμε τον κόσμο για τον κίνδυνο, παρά το γεγονός ότι πλέον υπάρχουν κρούσματα στο περιβάλλον κάθε οικογένειας. Σε αυτό το επίπεδο, έχουμε αποτύχει όλοι μας. Ίσως να είναι κουρασμένος και ο κόσμος. Αντέχεις να κλειστείς δεκαπέντε μέρες σπίτι σου τον Μάρτιο, να κλειστείς ξανά είναι πολύ πιο δύσκολο».
Υπάρχει αυξημένη ανησυχία ενόψει Χριστουγέννων;
«Βέβαια. Αν ο κόσμος βγει να ψωνίσει ή να διασκεδάσει, θα βρούμε ξανά μπροστά μας το πρόβλημα μετά από δεκαπέντε μέρες».