Η μη σωστή εφαρμογή των βασικών κανόνων οδικής ασφάλειας αποτελούν σημαντικό εμπόδιο στην προσπάθεια μείωσης των θανάτων από τροχαία ατυχήματα στην Ευρώπη, σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC).
Αυτή η έκθεση εξετάζει την κατάσταση επιβολής συγκεκριμένων ορίων ταχύτητας, τη σωστή χρήσης της ζώνης ασφαλείας στα πίσω καθίσματα, την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και τη χρήση κινητών συσκευών κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί μεταξύ των ετών 2010 – 2019 σε ολόκληρη την Ευρώπη, δείχνουν ότι οι έλεγχοι για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ μειώθηκαν σε οκτώ χώρες, ενώ αντίθετα αυξήθηκαν σε πέντε.
Ωστόσο, 13 χώρες δεν συλλέγουν δεδομένα σχετικά με τον αριθμό των ελέγχων, με αποτέλεσμα το ETSC να δυσκολεύεται να συλλέξει πληροφορίες για να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για τα θέματα της οδικής ασφάλειας. Άλλωστε, μια έρευνα του 2018 είχε δείξει ότι μόλις το 23% των Ευρωπαίων πίστευαν ότι ήταν πιθανό να ελεγχθούν κατά τη διάρκεια της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ. Αυτή η έρευνα τότε είχε δείξει ότι η επιβολή των προστίμων ήταν αποτελεσματική μόνο όταν οι άνθρωποι είχαν την αντίληψη ότι κινδυνεύουν να συλληφθούν και να χάσουν το δίπλωμά τους.
Η μεγάλη ταχύτητα έχει άμεση επίδραση στην πιθανότητα και τη σοβαρότητα ενός τροχαίου. Οι άνθρωποι που συγκέντρωσαν τα στοιχεία διαπίστωσαν ότι υπάρχουν τεράστιες διαφορές μεταξύ των χωρών. Η Σουηδία για παράδειγμα έχει 100 φορές περισσότερες κάμερες ταχύτητας ανά εκατομμύριο κατοίκους από αυτές που έχει η Τσεχία. Στοιχεία που λειτουργούν αποτρεπτικά στο να τρέξουν άνω του ορίου οι οδηγοί.
Επίσης, το ETSC να ζητά από την ΕΕ να βελτιώσει τους κανόνες για τη διασυνοριακή παρακολούθηση των τροχαίων παραβάσεων, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι σε ορισμένες χώρες της ΕΕ πληρώνονται λιγότερο από τα μισά πρόστιμα από αλλοδαπούς οδηγούς. Οι νέοι κανόνες θα πρέπει να καταστήσουν υποχρεωτικό για τις χώρες να παρακολουθούν τις παραβιάσεις και τα κράτη-μέλη να διασφαλίσουν την παρακολούθηση των μη καταβληθέντων προστίμων. Τους επόμενους μήνες αναμένεται να υπάρξει πρόταση της ΕΕ για νέους κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή.
Όσον αφορά τα ποσοστά χρήσης ζώνης ασφαλείας διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Η μη χρήση της ζώνης ασφαλείας στα πίσω καθίσματα προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία. Στην Γερμανία το ποσοστό χρήσης ζώνης ασφαλείας για τους πίσω επιβάτες αγγίζει το 99%, ενώ στην Ιταλία αυτό το ποσοστό είναι μόνο το 11%. Μετά από εισηγήσεις το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC) ζητά να υπάρχουν υποχρεωτικά προηγμένα συστήματα υπενθύμισης χρήσης των πίσω ζωνών σε όλα τα νέα αυτοκίνητα. Ήδη από το 2019, απαιτούνται συστήματα υπενθύμισης χρήσης των πίσω ζωνών ασφαλείας στα νέα αυτοκίνητα.
Η επιβολή των κανόνων για την οδήγηση με κινητό τηλέφωνο μειώθηκε επίσης σε 14 χώρες και αυξήθηκε μόνο σε 11. Η αυξητική τάση χρήσης του κινητού προβληματίζει τους ειδικούς, ενώ δεν θα πρέπει να παραλείψουμε ότι έχει αυξηθεί η διαδικασία αποστολής γραπτών μηνυμάτων κατά τη διάρκεια της οδήγησης.
«Χιλιάδες ζωές θα μπορούσαν να σωθούν στην ΕΕ κάθε χρόνο εάν οι οδηγοί τηρούσαν τους ισχύοντες κανόνες για την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, την υπερβολική ταχύτητα, τη χρήση ζώνης ασφαλείας και τη χρήση κινητού τηλεφώνου.
Η καλή επιβολή είναι απολύτως κρίσιμη για αυτό. Η Ευρώπη δεν θα επιτύχει το στόχο της να μειώσει στο μισό τους θανάτους από τροχαία ατυχήματα και τους σοβαρούς τραυματισμούς έως το 2030. Οι εθνικές κυβερνήσεις πρέπει να δράσουν άμεσα και η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει το ρόλο της διασφαλίζοντας τη διασυνοριακή κυκλοφορία καθώς και το ότι τα αδικήματα παρακολουθούνται τακτικά», αναφέρει η διευθύντρια πολιτικής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών, Ellen Townsend.