Ο Τραμπ κι η νέα τάξη πραγμάτων
Η παγκόσμια ανησυχία για το πού πάει ο κόσμος στην εποχή Τραμπ κλιμακώνεται και χαρακτηριστικός είναι o τίτλος ανάλυσης του Politico: “Trump’s America is Putin’s Ally now” (Η Αμερική του Τραμπ είναι τώρα σύμμαχος του Πούτιν). Εμείς τα είπαμε έτσι ακριβώς από εχθές, ωστόσο υπάρχουν δύο ακόμη πράγματα που θα σημειώσουμε. Το πρώτο αφορά την πλήρη απέκδυση των ΗΠΑ (σε επίπεδο ηγεσίας σίγουρα) από την «ηθική» διάσταση του ρόλου της, όπως αυτός καθιερώθηκε από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, ως θεματοφύλακας (με πολλούς αστερίσκους, για να μην γελιόμαστε κιόλας) της φιλελεύθερης δημοκρατίας απέναντι στην απολυταρχία. Μόνο άγιες δεν υπήρξαν οι ΗΠΑ ανά την υφήλιο τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο αυτή η σχεδόν χυδαία καθημερινή επίθεση στους κυριότερους συμμάχους τους (Καναδάς, Βρετανία, Ευρώπη) και η απολύτως κυνική διάθεση συμμαχίας ακόμα και με τον Πούτιν προκειμένου να μοιραστούν τον πλούτο (ορυκτό κι όχι μόνο) της Ουκρανίας είναι πρωτοφανής. Το δεύτερο κι εξίσου επικίνδυνο που θέλουμε να σημειώσουμε σχετίζεται με την απίστευτη οπισθοδρόμηση που επιχειρείται στις ΗΠΑ ακόμα και σε θέματα όπως τα προγράμματα παιδικών εμβολιασμών, με την κυβέρνηση Τραμπ να επανεξετάζει ακόμα και αυτή την παγκόσμια κατάκτηση στον τομέα της υγείας, που έχει σώσει εκατομμύρια ζωές.
Οι εύλογες ελληνικές ανησυχίες
Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπη με τη φθορά και τον αποπροσανατολισμό που της προκαλεί η κοινωνική αναταραχή και η συνεχιζόμενη αντιπαράθεση για την υπόθεση των Τεμπών, είναι φανερό ότι τουλάχιστον ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αφενός προσπαθεί να δώσει το στίγμα ότι η κυβερνητική δουλειά συνεχίζεται ή τουλάχιστον πρέπει να συνεχιστεί σε όλα τα μέτωπα, αφετέρου δεν κρύβει σε συνομιλητές του την έντονη ανησυχία του για τις διεθνείς εξελίξεις. Ας περιοριστούμε – για να μην μας πουν και κινδυνολόγους – στο να θυμίσουμε ότι το βασικό επιχείρημα που χρησιμοποίησε η κυβέρνηση για να αιτιολογήσει τη ξεκάθαρη και σταθερή στάση της στο ουκρανικό ήταν ο κίνδυνος που συνεπάγεται η αποδοχή ή ακόμα κι η ανοχή τέτοιων πρακτικών (ρωσική εισβολή) για τα συμφέροντα και την ακεραιότητα του ελληνισμού, με δεδομένη την επιθετικότητα και τον αναθεωρητισμό του γείτονά μας. Ο πρωθυπουργός ανησυχεί δικαίως και δυστυχώς τα εσωτερικά μέτωπα (θα συνεχίσουν να) απορροφούν πολύτιμη ενέργεια.
Έρχεται ο Gaudam Adani για τα ελληνικά λιμάνια;
Τι σημαίνει πρακτικά η ακύρωση του διαγωνισμού του ΟΛΒ; Ενδιαφέρον, και μάλιστα θερμό, για την προοπτική επενδύσεων στα ελληνικά λιμάνια προέκυψε από την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών στην Ινδία. Ανοιχτή η πρόσκληση Γεραπετρίτη, θετική η ανταπόκριση του Gaudam Adani. Έτερος πλουσιότερος στον κόσμο ο 62ετής Ινδός billionaire (56 δισ. δολάρια/Forbes) ξεκίνησε τις επενδύσεις σε λιμενικές υποδομές το 1994 για να φτάσει σταδιακά να είναι ο μεγαλύτερος παίκτης στην νευραλγική (για τα συμφέροντα των ΗΠΑ) περιοχή του Ινδικού. Δεδομένης της σημασίας που έχει ο “διάδρομος” Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (India – Middle East – Europe Corridor) και για τα συμφέροντα των ΗΠΑ ο ρόλος που θα μπορούσε να διαδραματίσει η ελληνική πλευρά είναι προφανής. Για αυτό και η πρόσκληση Γεραπετρίτη μόνο τυχαία δεν είναι, όπως και η αναφορά για τα λιμάνια της Καβάλας και του Βόλου. Όμως χρειάζεται σύνδεση με το σιδηροδρομικό δίκτυο και άλλες παρεμβάσεις.
Λιμάνια χωρίς σιδηρόδρομο και διασυνοριακές συνδέσεις δεν έχουν τύχη!
Δεν χρειάζεται, βέβαια, να είναι κανείς ειδικός για να γνωρίζει πως η συμμετοχή της Ελλάδας σε τέτοια φιλόδοξα εγχειρήματα, όπως ο διάδρομος Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης, χρειάζονται αναβαθμισμένα λιμάνια και επαρκές σιδηροδρομικό δίκτυο. Αλλά και διασυνοριακές συνδέσεις του σιδηροδρομικού δικτύου με τις γειτονικές χώρες, χωρίς γραφειοκρατία και ταλαιπωρία. Μέχρι στιγμής δεν τα έχουμε καταφέρει σε κανένα από αυτά τα τρία επίπεδα. Με την εξαίρεση του Πειραιά, τα λιμάνια μας εξακολουθούν να χρειάζονται αναβάθμιση (ο ΟΛΘ ανακοίνωσε τώρα, επτά χρόνια μετά την παραχώρηση στον Ιβάν Σαββίδη, πως θα αναβαθμίσει τελικά τον προβλήτα έξι), ενώ για την κατάσταση του σιδηροδρόμου καλύτερα να μη γράψουμε κάτι, γιατί θα στενοχωρήσουμε και τους αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες.
HelleniQ Energy: Σε αναζήτηση συν-επενδυτών
Συναντήσεις με επιτελικά στελέχη των Chevron και ExxonMobil είχε ο Ανδρέας Σιάμισιης, στο πλαίσιο της EGYPES2025, στο Κάιρο. Εύλογα ο διευθύνων του ομίλου αναζητά συν-επενδυτές για τα projects στα ανοιχτά της Κρήτης και στο Ιόνιο. Ο όμιλος είναι ο μόνος παραχωρησιούχος στο (θαλάσσιο ) οικόπεδο “Ιόνιο”, έχει μερίδιο στο Block 10 ενώ διεκδικεί την παραχώρηση “Α2”. Από την πλευρά της η Chevron έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για το (θαλάσσιο) οικόπεδο νότια της Πελοποννήσου. Δεδομένου ότι τα βάθη των (δυνητικών) γεωτρήσεων είναι μεγάλα, συνακόλουθα το επενδυτικό ρίσκο αυξημένο, το λογικό είναι να αναζητούνται συμμαχίες δύο ή και τριών ομίλων. Ο διευθύνων την HelleniQ Energy είχε επαφές και με στελέχη της ExxonMobil (ο αμερικανικός όμιλος έχει το 70% της κ/ξ- με το 30% η HelleniQ Energy στα blocks “Δυτικά της Κρήτης” και “ΝοτιοΔυτικά της Κρήτης”).
Οι ηχηρές αποχωρήσεις από τον Αστέρα Βουλιαγμένης…
Πριν προλάβει να ολοκληρωθεί η συμφωνία πώλησης του Αστέρα Βουλιαγμένης στον εφοπλιστή Γιώργο Προκοπίου είχε παραιτηθεί η επί πενταετία διευθύνουσα σύμβουλος Πέννυ Ζαγλαρίδου. Η κα Ζαγλαρίδου είχε αναλάβει επικεφαλής του Αστέρα Βουλιαγμένης στις 10 Απριλίου 2020 έπειτα από εξαετία θητεία ως γενική διευθύντρια του ξενοδοχείου Athens Marriott. Η στήλη δεν γνωρίζει αν η Π. Ζαγλαρίδου εξακολουθήσει να συνεργάζεται με το επενδυτικό σχήμα των Αράβων (AGC) που προωθούν επένδυση για πολυτελές ξενοδοχείο στη Μύκονο. Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής της καριέρας η κα Ζαγλαρίδου, κατείχε ανώτερες διοικητικές και διευθυντικές θέσεις με έμφαση στο asset management στο χώρο της φιλοξενίας και σε συναφείς κλάδους. Στο portfolio της περιλαμβάνονται σημαντικές συνεργασίες, όπως η εταιρεία επενδύσεων και ανάπτυξης ακινήτων Yanis Group (με έδρα το Λονδίνο), οι ξενοδοχειακές αλυσίδες Bluegr hotels & resorts, Four Seasons, Hilton και Marriott International.
… και η αναζήτηση χρηματοδότησης
Ο Γιώργος Προκοπίου είχε αποκτήσει πριν τέσσερις μήνες ένα αρχικό (μειοψηφικό) ποσοστό περίπου 30% από την Dogus έναντι 180-200 εκατ. (τίμημα που επακριβώς δεν επιβεβαιώθηκε έκτοτε), που σημαίνει ότι σε όρους (πληρωτέας) αξίας το συνολικό τίμημα θα πρέπει να ξεπερνά τα 700-800 εκατ. ευρώ. Πάντως, το σίγουρο είναι πως σχετική προεργασία για την χρηματοδοτική συμμετοχή από την πλευρά των τραπεζών έχει γίνει. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μέρος των κεφαλαίων θα καλυφθεί με τραπεζικό δανεισμό, θυμίζοντας πως όταν η Εθνική Τράπεζα υποχρεώθηκε να πουλήσει την εμβληματική μονάδα (2016) το τίμημα ήταν 440 εκατ. ευρώ. Όπως και με την περίπτωση της Εθνικής ΑΕΓΑ που μετά από…άνωθεν Κοινοτικές πιέσεις πουλήθηκε στο CVC Capital Partners στο ήμισυ της τιμής στην οποία – εκτός απροόπτου – θα την αποκτήσει πλέον η Πειραιώς. Μιλάμε για πολύ distress τιμές (όσον αφορά στο ξε-πούλημα) Αλλά και πολύ under value υπεραξίες, καθώς φεύγουν με πάνω από 520 εκατ. ευρώ – μέσω μερισμάτων, επιστροφών κεφαλαίου κ.λ.π.
Ο Ιβάν Σαββίδης και η ποδοσφαιρική ομάδα του Ροστόφ
Πολύς θόρυβος γίνεται τις τελευταίες ημέρες εν μέσω φημών για εμπλοκή του μεγαλομέτοχου του ΠΑΟΚ με την ποδοσφαιρική ομάδα του Ροστόφ στη Ρωσία. Οι παλαιότεροι θυμούνται, πάντως, πως δεν είναι η πρώτη φορά που ο ομογενής επιχειρηματίας ασχολείται με τη συγκεκριμένη ομάδα. Το 2002 ο Ιβάν Σαββίδης αγόρασε την ποδοσφαιρική ομάδα FC Rostov και ένα χρόνο μετά την έφτασε μέχρι τον τελικό του ρωσικού κυπέλλου. Το 2005 αποχώρησε από την FC Rostov και λίγους μήνες μετά βρέθηκε πρόεδρος και ιδιοκτήτης της άλλης ποδοσφαιρικής ομάδας της πόλης, της S.K.A. Από την τελευταία αποχώρησε το 2008 εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων του ποδοσφαιρικού σωματείου. Τότε είχε προτείνει να συγχωνευθούν οι δύο ομάδες της πόλης με κρατική επιδότηση. Εξακολούθησε πάντως να εμπλέκεται με τα ποδοσφαιρικά πράγματα του Ροστόφ, με τις σχέσεις του ομίλου Agrocom με τις δύο ποδοσφαιρικές ομάδες να περνούν από διάφορα στάδια. Πριν από λίγα χρόνια είχε γίνει γνωστό πως ο Σαββίδης δάνεισε 100 εκατ. ρούβλια στην FC Rostov αν και οι άσπονδοι φίλοι του υποστηρίζουν πως ήταν στην ουσία μια χειρονομία προς τον τότε κυβερνήτη Vasily Golubev.
Ανεβαίνει η Loulis Mills – επιμένουν οι φήμες για την “Ελληνική Ζύμη”
Το γεγονός πως η Μ. Αραμπατζής ΑΒΕΕ – Ελληνική Ζύμη, εξαιρέθηκε της συμφωνίας CVC Capital – Ideal Holdings στάθηκε αφορμή για να ξανακυκλοφορήσουν φήμες που ήθελαν ένα fund και μία εταιρεία του ευρύτερου κλάδου να ενδιαφέρονται για την εξαγορά της εταιρείας του Μιχαήλ Αραμπατζή. Άλλωστε κρούσεις είχαν γίνει και παλαιότερα στην Vivartia. Τα μεγέθη της εταιρείας άκρως θετικά (κύκλος εργασιών 130 εκατ., ebitda περί τα 20 εκατ.) οι προοπτικές θετικότερες, καθώς με την ένταξη στον Αναπτυξιακό Νόμο (προπαραμονή Χριστουγέννων) εξασφαλίστηκε το μεγαλύτερο μέρος της νέας επένδυσης (4,52 εκατ.). Μάλιστα παράγοντες του κλάδου αποδίδουν την θεαματική άνοδο της μετοχής της Loulis Mills σε ενδεχόμενο ενδιαφέρον της εισηγμένης για την “Ελληνική Ζύμη”. Σχετίζουν την μακροχρόνια φιλία και συνεργασία του Μιχαήλ Αραμπατζή με τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο, ο οποίος είναι μέλος στο δ.σ. της Loulis Mills (μαζί με τον Κώστα Μαχαίρα – πρώην ΑΒ Βασιλόπουλος και τον Γεώργιο Τανισκίδη, πρόεδρο της Optima Bank).
Coca Cola HBC: Βλέπει ευκαιρίες από τις συνομιλίες Τραμπ – Πούτιν
Αυξημένα μεγέθη για το 2024, πρόταση για μέρισμα 1,04 ευρώ/μετοχή και ράλι στο χρηματιστηριακό ταμπλό έως τα ιστορικά υψηλά των 39,82 ευρώ. Άνοδος 2,60% σε διάστημα εβδομάδας, 19,34% σε μηνιαίο και συνολικά 18,55% από την αρχή του έτους με αποτέλεσμα τη μεγέθυνση της αποτίμησης κοντά στα 15 δισ. ευρώ. “Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές είναι πάντα μια επιλογή και παραμένουμε ανοιχτοί για κάθε ευκαιρία που μπορεί να παρουσιαστεί στο μέλλον, εφόσον πληροί τα κριτήρια της στρατηγικής μας, της αναπτυξιακής μας πορείας και της δημιουργίας αξίας για την επιχείρηση και τους μετόχους μας…” το μήνυμα της διοίκησης στην ενημέρωση των αναλυτών. Από τα “κλειδιά” για τον όμιλο και οι εξελίξεις στο “Ουκρανικό” , καθώς διατηρεί ισχυρή παραγωγική βάση (κυρίως) στην Ρωσία. Σημειωτέον ότι η Coca Cola HBC δραστηριοποιείται στην ρωσική αγορά από το 1994 -αρχικά με την αμερικανική The Coca Cola Company – έφθασε να διαθέτει 10 εργοστάσια με 60 μονάδες παραγωγής, αλλά με την εισβολή της Ρωσίας μετονομάσθηκε σε Multon Partners κι άλλαξε την ονομασία των κωδικών της. Σύμφωνα με πηγή της διοίκησης, ενδεχόμενη βελτίωση της κατάστασης θα σηματοδοτούσε την επανεισαγωγή των σημάτων και των προϊόντων ως Coca Cola.
AEGEAN: Πέρασε το 1 δισ. τροχοδρομεί για Ερμπίλ
Με άνοδο 4,66% σε διάστημα εβδομάδας και 11,41% σε μηνιαίο η μετοχή της AEGEAN έφθασε έως τα 11,24 ευρώ. Αποτέλεσμα η επαναφορά της χρηματιστηριακής αξίας πάνω από το ένα (1) δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει πως η εταιρεία ξανά μπαίνει στο monitoring διαχειριστών funds που επενδύουν σε εταιρείες από ένα συγκεκριμένο όριο αποτίμησης και πάνω. Για την εταιρεία η Euroxx Sec. περιμένει μια σταθερή χρονιά με υψηλό μονοψήφιο ποσοστό αύξησης της κερδοφορίας και περαιτέρω αύξηση της (ήδη υψηλής) ταμειακής θέσης. Για την Κυριακή η πρώτη απ’ ευθείας πτήση από Αθήνα προς Ερμπίλ -πρωτεύουσα της Κουρδικής περιφέρειας του Ιράκ. Κίνηση “προβολής σημαίας” σε μία νευραλγική περιοχή, σε ιδιαίτερη περίοδο.
Τι λέει η αγορά για τα αποτελέσματα της Metlen
Στον απόηχο των σημαντικών στρατηγικών συμφωνιών που υπέγραψε η Metlen, η αγορά κατέγραψε το νέο ιστορικό υψηλό για τα λειτουργικά κέρδη της εταιρείας, αλλά και την μικρή μείωση της καθαρής κερδοφορίας της, λόγω της πτώσης στα κέρδη από φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό (αναμενόμενη εξέλιξη λόγω των νέων συνθηκών). Γενικά, φαίνεται ότι η εταιρεία είναι διατεθειμένη να θυσιάσει κέρδη προκειμένου να επιτύχει τον στόχο για μερίδιο 30% στην αγορά ηλεκτρισμού, χωρίς να αποκλείονται και νέες εξαγορές παρόχων για την επίτευξη του φιλόδοξου αυτού στόχου. Τελικά, δεν επιβεβαιώθηκαν όσοι έσπευσαν να προϊδεάσουν για πιο μεγάλο μέρισμα. Πολύ καλά πήγε η μεταλλουργία, όπου η Metlen έχει εστιάσει τις προσπάθειές της και καταγράφει συνεχείς επιτυχίες. Στα 4 δισ. ευρώ ο συνολικός δανεισμός του Ομίλου και στα 2,6 δις. ευρώ ο καθαρός. Αξιοσημείωτο ότι η διοίκηση αναμένει μέσα στην επόμενη πενταετία αύξηση λειτουργικής κερδοφορίας περίπου 10% (δηλαδή επιπλέον 100 εκατ. ευρώ) από το πρόγραμμα ψηφιακού μετασχηματισμού που βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ αναμένει λειτουργική κερδοφορία άνω των 2 δισ. ευρώ από το 2028. Νεότερα θα έχουμε τον Απρίλιο από τις παρουσιάσεις στο Λονδίνο, που έχει αναδειχθεί σε «ιερό δισκοπότηρο» της στρατηγικής του Μυτιληναίου με φόντο την εισαγωγή στην εκεί χρηματιστηριακή αγορά.
Καλώς ο Γιάννης Κοντόπουλος περιόδευσε στην Θεσσαλία
Καλώς προσπάθησε να πείσει τον Γιάννη Καντώνια να προχωρήσει σε ΙΡΟ της Cosmos Aluminium για την εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Όμως καλύτερα θα ήταν να διασφάλιζε την εισαγωγή του EFA Group στο ΧΑ, καθώς για την άλλη εταιρεία του «Theon» ο Κριστιάν Χατζημηνάς επέλεξε το Αμστερνταμ/Euronext. Αμφότερες δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο κλάδο του defence, που πλέον παρουσιάζει και επενδυτικό ενδιαφέρον. Θα μπορούσε λ.χ. ο επικεφαλής της ΕΧΑΕ σε συνεννόηση για παράδειγμα με τον Σπύρο Κυρίτση – του ΣΜΕΧΑ – και άλλους φορείς της αγοράς να διοργανώσει μία ημερίδα “ειδικού σκοπού” για την προσέλκυση εταιρειών αμυντικής τεχνολογίας, ειδικών κατασκευών κ.λ.π Και μια ο λόγος για εταιρείες με δραστηριότητα στον κλάδο, η Mevaco έχει πολυετή παρουσία στις μεταλλικές κατασκευές, είτε σε συνεργασία με την Intracom Defence, είτε με συμμετοχή σε υπό-προγράμματα για τις Belharra. Από τις παλαιές καραβάνες του κλάδου (μεταλλικών κατασκευών) ο Δημήτρης Κωστόπουλος είναι από τους επιχειρηματίες/βασικούς μετόχους που μπορεί να προσβλέπει σε ενδεχόμενη ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής.
Το Ριάντ και οι Βρυξέλλες
Γιατί στο Ριάντ και όχι στις Βρυξέλλες, αποφασίζεται πλέον η “τύχη” του ευρώ, σημείωνε προχθές ο Γιάννης Αγγέλης (στα Οικονοκλαστικά). Μία μέρα αργότερα στις αγορές χρέους των ευρωπαϊκών χωρών πωλητές ομολόγων πίεζαν τις τιμές (ανέβαιναν οι αποδόσεις) με συνέπεια ακόμη και το συνήθως σταθερό σημείο αναφοράς bund να “πιάσει” κατά τι πάνω από το 2,5% (από 2% τέλη 2024). Πώς ακριβώς έχει η κατάσταση, η ανάγκη της Ευρώπης να χρηματοδοτήσει προγράμματα επενδύσεων λ.χ. στην άμυνα, την καινοτομία, τη μεταποίηση κ.λ.π σημαίνει αυξημένες εκδόσεις χρέους/ομολόγων. Τι σημαίνει αυτό, σε περίοδο που χώρες μεγέθους της Γαλλίας, της Ιταλίας είναι υπερχρεωμένες ; Κάθε επιπλέον επιβάρυνση θα “τιμολογείται” από τους διαχειριστές χρέους με όλο και μεγαλύτερο κόστος. Πρακτικά, οι δανειστές θα πιέζουν για μεγαλύτερο fee και, το πιθανότερο, θα το παίρνουν μπροστά την ανάγκη για περισσότερο χρήμα (σε φάση ποσοτικής σύσφιξης και βραδύτερου ρυθμού μείωσης των επιτοκίων/κόστους χρήματος από την ΕΚΤ). Όσον αφορά στην ελληνική πλευρά, μπορεί ελέω ΟΔΔΗΧ να έχει αντληθεί ήδη το ήμισυ του ετήσιου προγράμματος, μπορεί το κρατικό χρέος να “τιμολογείται” αρκετά ανταγωνιστικά, πλην όμως η άνοδος του GR10Y στο 3,42% δεν πέρασε απαρατήρητη από την ομάδα της Ομήρου. Μικρή αποκλιμάκωση (απόγευμα Πέμπτης) στο 3,387%, έναντι 3,627% του αντίστοιχου Ιταλικού και 3,237% του 10ετούς της Γαλλίας.
Έλλειμμα: Εκτίναξη παρά την “ένεση” από τον τουρισμό
Στα 15,1 δισ. το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, το 2024. Παρά την σημαντική αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό ύψους 21,7 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την Eurobank (Δελτίο 7 Ημέρες Οικονομία) η αξία εισαγωγών ξεπέρασε την αντίστοιχη των εξαγωγών κατά 34,6 δισ. (σε τρέχουσες τιμές). Δομικοί οι παράγοντες της δυσανάλογης σχέσης, καθώς για την παραγωγή περισσότερων προϊόντων (προκειμένου να καλυφθούν οι αυξημένες εξαγωγές) απαιτούνται περισσότερες εισαγωγές πρώτων υλών, υλικών κ.λ.π Το γεγονός πως το όποιο πρόγραμμα για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου έχει μετατεθεί στις καλένδες, δεν προοιωνίζεται άμβλυνση των στρεβλώσεων.
Για ποια ενιαία αγορά και εκπροσώπηση ως ένα…κράτος που λέει και ο Ντράγκι
Εδώ στα απλά δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Ενδεικτική η παρακάτω περίπτωση: Δυστυχώς μέχρι το 2030 θα συνεχίσει να ισχύει το σημερινό χάος στη φορολογία των μερισμάτων που εισπράττουν οι μη φορολογικοί κάτοικοι. Πολλές χώρες, μεταξύ αυτών και το Βέλγιο, επιβάλλουν φόρο στην πηγή στα μερίσματα φορολογικών κατοίκων Ελλάδας για παράδειγμα. Στη συνέχεια πληρώνεις φόρο και στην Ελλάδα και θα πρέπει να ακολουθήσεις μια ολόκληρη διαδικασία για να πάρεις πίσω το φόρο επικαλούμενος τη διμερή φορολογική σύμβαση και όχι την ευρωπαϊκή νομοθεσία (δεν υπάρχει) περί αποφυγής διπλής φορολόγησης. Περιμένεις πολύ καιρό να πάρεις τα λεφτά πίσω, τις περισσότερες φορές χάνεσαι στις διαδικασίες και εγκαταλείπεις.
Τον περασμένο Δεκέμβριο στο πλαίσιο της Ένωσης Κεφαλαιαγορών της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη λεγόμενη οδηγία FASTER, η οποία θεσπίζει κοινό κοινοτικό ψηφιακό πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (eTRC), το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι φορολογούμενοι επενδυτές για να επωφελούνται από τις ταχείες διαδικασίες για την παρακράτηση φόρου. Τα κράτη μέλη θα προσφέρουν αυτοματοποιημένη διαδικασία για την έκδοση ψηφιακών πιστοποιητικών φορολογικής κατοικίας (eTRC) σε φυσικά πρόσωπα ή οντότητες που θεωρείται ότι έχουν φορολογική κατοικία στην περιοχή δικαιοδοσίας τους. Όλα καλά θα πείτε, αλλά από πότε σε ισχύ; από 1ης Ιανουαρίου 2030. Good Wines, δηλαδή…
Στην Ευρώπη οι εξαγωγές ανθίζουν, στην Ελλάδα όχι
Παρά τους κόντρα ανέμους, τις γεωπολιτικές αναταράξεις, τον πληθωρισμό, τις εμπορικές προστριβές, οι εξαγωγές εμπορευμάτων της Ευρώπης ανθίζουν (τουλάχιστον προς το παρόν, με το βλέμμα πάντα στραμμένο στις επόμενες κινήσεις του Ντόναλντ Τραμπ)… Είναι χαρακτηριστικό πως στο τέταρτο τρίμηνο του 2024, η ΕΕ εξήγαγε περισσότερα αγαθά σε τρίτες χώρες από όσα εισήγαγε, με αποτέλεσμα το εμπορικό πλεόνασμα να ανέλθει σε 27,2 δισ. ευρώ, σηματοδοτώντας το έκτο συνεχόμενο τρίμηνο με θετικό εμπορικό ισοζύγιο, μετά από μια περίοδο ελλειμμάτων λόγω της εκτίναξης του ενεργειακού κόστους από τα τέλη του 2021 έως τα μέσα του 2023. Κύριοι παράγοντες αυτής της επίδοσης ήταν τα πλεονάσματα στο εμπόριο χημικών και συναφών προϊόντων (+60,1 δισ. ευρώ), μηχανημάτων και οχημάτων (+48 δισ. ευρώ), τροφίμων και ποτών (+10,7 δισ. ευρώ) και άλλων αγαθών (+5,5 δισ. ευρώ). Από την άλλη, η Ελλάδα για άλλη μια φορά σε αυτό το πεδίο παίζει τον ρόλο του «φτωχού συγγενή». Το 2024 το εμπορικό έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών της χώρας διευρύνθηκε κατά 2,5 δισ. ευρώ, ή 2,2%. Και πού εντοπίζεται το πρόβλημα; Εκεί που πονά και περισσότερο, καθώς τα βιομηχανικά προϊόντα, τα μηχανήματα και τα υλικά μεταφορών συνέβαλαν περίπου με το 60% της διεύρυνσης του εμπορικού ελλείμματος. Προφανώς, δεν χρειάζεται να σχολιάσουμε για άλλη μια φορά την ασθενική πρόοδο που καταγράφεται στην πολυσυζητημένη «αλλαγή παραγωγικού μοντέλου».
Ανθίζουν και οι ρυθμίσεις του εξωδικαστικού αλλά τα στοιχεία παραμένουν ελλιπή
Εντυπωσιακά ήταν για άλλον έναν μήνα τα στοιχεία για τις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού τον Ιανουάριο 2025. Συγκεκριμένα, σε σχέση με πέρυσι, η αύξηση των ρυθμίσεων ήταν της τάξης του 46,51%, καθώς πραγματοποιήθηκαν 1.575 ρυθμίσεις, δηλαδή 500 ρυθμίσεις περισσότερες από το 2024. Βέβαια, τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το υπουργείο Οικονομικών, για άλλη μία φορά στερούνται μιας πληροφορίας, αν και έχει τεθεί επανειλημμένως στη δημόσια συζήτηση. Το στοιχείο αυτό αφορά όχι στο πόσοι μπαίνουν επιτυχώς στον εξωδικαστικό (άλλωστε οι νέες προωθούμενες ρυθμίσεις θα διευκολύνουν κατά πολύ τις εντάξεις) αλλά πόσοι… βγαίνουν. Δηλαδή πόσοι πραγματικά καταφέρνουν προοδευτικά να συνεχίσουν να εξυπηρετούν τις δόσεις τους στο πέρασμα του χρόνου. Σε αυτό, ακριβή εικόνα εξακολουθούμε να μην έχουμε, αν και το οικονομικό επιτελείο επιμένει να κοιτάμε την «μεγάλη εικόνα» δηλαδή το γεγονός πως τα «κόκκινα δάνεια» μειώνονται τα τελευταία χρόνια.
H πρώτη (έμμεση) μείωση των εισφορών κύριας σύνταξης
Την πρώτη θεσμοθετημένη, πλην έμμεση μείωση των εισφορών κύριας σύνταξης ανακοίνωσε ακούσια χθες το Υπουργείο Εργασίας. Ο λόγος για την αλλαγή (σ.σ. μείωση) της βάσης υπολογισμού των εισφορών για τις υπερωρίες. Δεν θα υπολογίζονται επί των προσαυξημένων, λόγω υπερωριών, αμοιβών αλλά επί των κανονικών αμοιβών του 8ωρου. Έτσι το καταβλητέο ποσό εισφορών για τις υπερωρίες θα είναι μικρότερο από εκείνο που ήταν μέχρι τώρα, αν και ως ποσοστό οι εισφορές παραμένουν ίδιες (35,12%). Το μέτρο αυτό αφορά όλες τις εισφορές, δηλαδή και τις εισφορές κύριας σύνταξης. Είναι η πρώτη φορά που μειώνονται, έστω και ως ποσό, οι εισφορές κύριας σύνταξης, καθώς εδώ και χρόνια η κυβέρνηση μειώνει, ως ποσοστό επί των μικτών αποδοχών, όλες τις άλλες εισφορές (υγείας, επικούρησης, ανεργίας κλπ.) εκτός από εκείνες της κύριας σύνταξης. Σημειώνεται πως εκείνο που μετράει για τις συντάξεις είναι το ποσό που καταβάλλει κάθε ασφαλισμένος. Όσα μεγαλύτερα ποσά καταβάλλει σήμερα, τόσο μεγαλύτερη σύνταξη θα λάβει αύριο. Και η προσαύξηση της απασχόλησης στις εν γένει υπερωρίες δεν είναι και μικρή: Ξεκινά από το 20% και φτάνει στο 75%.
Αρχίζει νέα, πιο ρεαλιστική έρευνα για το συνταξιοδοτικό
Προφανώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της κυβέρνησης δεν είναι αυτήν την περίοδο η επίπτωση της έμμεσης μείωσης των εισφορών σε κάποιες συντάξεις του μακρινού μέλλοντος, αλλά η άμεση αύξηση των καθαρών αμοιβών των εργαζομένων και της ρευστότητας των επιχειρηματιών. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν αγωνιά για το μέλλον του συνταξιοδοτικού συστήματος γενικότερα. Το αντίθετο, θα έλεγε κανείς, βλέποντας την απόφαση του υφυπουργού κοινωνικής ασφάλισης, Πάνου Τσακλόγλου, η οποία δημοσιεύτηκε προ ημερών στη «Διαύγεια» και δίδει τη δυνατότητα στην Εθνική Ασφαλιστική Αρχή να συλλέγει «δημογραφικά και ασφαλιστικά στοιχεία, στοιχεία θεμελίωσης σύνταξης ή επιδόματος, όπως ημερομηνία γέννησης, φύλο, ημερομηνία πρώτης ασφάλισης, έτη ασφάλισης, φορέας ασφάλισης, έτη εργασίας, ημερομηνία διακοπής εργασίας, κατηγορία σύνταξης, ή/και επιδόματος, έτη μόνιμης κατοικίας στην Ελλάδα ή στην αλλοδαπή, υπηκοότητα, οικογενειακή κατάσταση, είδος ασφάλισης (χηρείας, γήρατος, κ.λπ.)» κάθε ασφαλισμένου. Στόχος, όπως πληροφορείται η στήλη, να παρακολουθεί η Εθνική Αναλογιστική Αρχή τον ασφαλιστικό βίο των απασχολούμενων σε όλο του το πραγματικό εύρος κατά τη διάρκεια της καριέρας τους, με βάση ένα δείγμα το οποίο θα πάρει από τον ΕΦΚΑ. Μάλιστα η στήλη πληροφορείται πως η αλλαγή στο μοντέλο έρευνας της βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού (επί το ρεαλιστικότερο, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές) εκκρεμούσε εδώ και τρία – τέσσερα χρόνια και η ενεργοποίηση της έχει να κάνει και με την πρόσφατη αλλαγή της ηγεσίας της Αρχής. Η νέα μελέτη θα πάρει καιρό, λένε γνώστες του θέματος, αλλά υποθέτουμε πως σε κάθε περίπτωση θα έχει ολοκληρωθεί πριν το 2027, δηλαδή πριν ληφθούν αποφάσεις για αύξηση ή μη των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Εκτός πραγματικότητας οι αναφορές Τραμπ για σπάνιες γαίες στην Ουκρανία;
Εντύπωση προκαλεί η εμμονή του Αμερικανού προέδρου Τραμπ για τα αποθέματα σπάνιων γαιών της Ουκρανίας, δηλαδή ορυκτά και μέταλλα που υπάρχουν σε πολύ μικρές ποσότητες παγκοσμίως και αποτελούν δέλεαρ για μια σειρά από σύγχρονες τεχνολογίες. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Bloomberg, Ζαβιέ Μπλας, η Ουκρανία διαθέτει ορισμένο ορυκτό πλούτο, κυρίως σε ό,τι αφορά το σίδηρο, το τιτάνιο και το γάλλιο. Όμως, κανένα από αυτά τα μέταλλα δεν ανήκει στην κατηγορία των σπάνιων γαιών. Άλλωστε, η ίδια η γεωλογική υπηρεσία των ΗΠΑ δεν εντοπίζει καμία εμπορικά αξιοποιήσιμη ποσότητα επί ουκρανικού εδάφους στη συγκεκριμένη κατηγορία ορυκτών. Μάλιστα, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται λόγος για ανύπαρκτες ποσότητες ορυκτών σε χώρα ρημαγμένη από τον πόλεμο. Το 2010 η αμερικανική κυβέρνηση έκανε λόγο για την ύπαρξη αποθεμάτων, όπως λιθίου, στο Αφγανιστάν συνολικής αξίας 1 τρισ. δολαρίων. Φυσικά, δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ.
