Αυτόνομοι!
Από σήμερα χωρίσαμε τα τσανάκια μας με την Κοραή και θα μας διαβάζετε σε μια ξεχωριστή στήλη! Στο ίδιο κλίμα, χωρίς υπερβολές, χωρίς φωτοβολίδες και αχρείαστους πανηγυρισμούς. Και, κυρίως, καλοπροαίρετη κριτική.
Γιατί δεν είναι όλοι ήσυχοι στην Φρανκφούρτη για τις αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων
Η κυβερνητική κρίση στη Γαλλία έχει εκτοξεύσει τις αποδόσεις των γαλλικών κρατικών ομολόγων. Αντίθετα, η κυβερνητική κρίση στη Γερμανία, δεν έχει οδηγήσει στην ίδια κατεύθυνση τις αποδόσεις των γερμανικών κρατικών ομολόγων και αυτό γιατί η Γερμανία έχει -ως γνωστόν- πολύ χαμηλότερο κρατικό χρέος από τη Γαλλία, συν του ότι η πολιτική κρίση στο Βερολίνο δεν είναι τόσο μεγάλη όσο στο Παρίσι. Παρόλα αυτά, στη Φρανκφούρτη κάποιοι ανησυχούν. Χαρακτηριστικό είναι δημοσίευμα της ναυαρχίδας του γερμανικού οικονομικού τύπου, της Handelsblatt, σύμφωνα με το οποίο μια πιο προσεκτική ματιά στις σχετικές αποτιμήσεις στην αγορά ομολόγων, οι οποίες είναι σημαντικές για τους θεσμικούς επενδυτές, δείχνει μια διαφορετική εικόνα. Συγκεκριμένα, το ενδιαφέρον εστιάζεται στις διαφορές αποδόσεων μεταξύ των γερμανικών κρατικών ομολόγων και των λεγόμενων επιτοκίων swap. Στα επιτόκια αυτά, οι επενδυτές ανταλλάσσουν πληρωμές σταθερών τόκων με πληρωμές μεταβλητών τόκων για διάφορες περιόδους. Στην ευρωζώνη, τα swaps αυτά βασίζονται στο διατραπεζικό επιτόκιο Euribor 6 μηνών. Αυτό βρίσκεται σήμερα στο 2,6%. Τα επιτόκια swap αντικατοπτρίζουν το μέσο επίπεδο βραχυπρόθεσμων επιτοκίων που αναμένεται στην αγορά για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Τα σημάδια δείχνουν επί του παρόντος ότι τα επιτόκια θα μειωθούν, καθώς οι επενδυτές που θέλουν να λάβουν ένα ευέλικτο επιτόκιο για δέκα χρόνια πρέπει επί του παρόντος να πληρώνουν 2,15 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως ως σταθερό επιτόκιο.
Αυτό δεν ισχύει πλέον. Επενδυτές όπως ο Αλεξάντερ Σούμπερτ, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Union Investment, λένε ως εκ τούτου: «Η εξέλιξη των spreads των swap Bund δείχνει ότι το καθεστώς των Bunds ως ιδιαίτερα ασφαλές καταφύγιο αμφισβητείται». Σύμφωνα με την Μπιργκίτ Χένσελερ, αναλύτρια ομολόγων της DZ Bank με έδρα τη Φρανκφούρτη, αυτό έχει να κάνει και με την κυβερνητική κρίση στη Γερμανία. «Η κατάρρευση της κυβέρνησης συνασπισμού και η αδύναμη οικονομική ανάπτυξη έχουν καταστήσει τα γερμανικά κρατικά ομόλογα λιγότερο ελκυστικά». Παρ’ όλα αυτά, η κατάσταση για τα Bunds έχει τουλάχιστον κάπως χαλαρώσει. Στα μέσα Νοεμβρίου, οι αποδόσεις των δεκαετών Bund ήταν ακόμη και ελαφρώς υψηλότερες από τις τιμές swap. Αυτό κάτι που συνέβη για πρώτη φορά, αν και δεν ήταν κάτι υπερβολικό, κατά τη γνώμη του Lips. Ο Χένσελερ θεωρεί επίσης ότι οι αποδόσεις των γερμανικών κρατικών ομολόγων θα υποχωρήσουν και πάλι ελαφρώς κάτω από τα επιτόκια swap. Αλλά τονίζει επίσης: «Το ιστορικό επίπεδο είναι απίθανο να επιτευχθεί ξανά σύντομα». Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ελπίδα ότι τα γερμανικά κρατικά ομόλογα θα ανταποκριθούν και πάλι στη φήμη τους ως ασφαλής επένδυση στο μέλλον, αλλά η εμπιστοσύνη παραμένει κάπως κλονισμένη.
Τα διπλά μηνύματα της ανάπτυξης
Η ελληνική ανάπτυξη συνεχίζει τις ισχυρές επιδόσεις της, δείγμα πως οι πιο «μαύρες» μέρες για την οικονομία της χώρας βρίσκονται πίσω μας. Το ΑΕΠ της Ελλάδας κατά το γ’ τρίμηνο 2024 γνώρισε για άλλη μια φορά σημαντική ετήσια επέκταση κατά 2,4%, σε μια περίοδο που σταθερά υπεραποδίδει έναντι των υπολοίπων χωρών της Ευρωζώνης. Οπωσδήποτε τα παραπάνω γεννούν αισιοδοξία για την πορεία της οικονομίας, αν και έχουν παραπάνω από μία αναγνώσεις. Και αυτό γιατί βασικός παράγοντας στήριξης της ανάπτυξης στάθηκε ξανά η ιδιωτική κατανάλωση, η οποία αυξήθηκε κατά 2,1% σε ετήσια βάση. Προφανώς, και η υψηλή κατανάλωση είναι ένα δείγμα πως η οικονομία και το χρήμα «κινείται», ενώ η υποχώρηση της θα σήμαινε επιβράδυνση σε μια χώρα όπως η Ελλάδα που οι εν λόγω δαπάνες διαδραματίζουν ένα εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του ΑΕΠ. Το ζήτημα, ωστόσο, προκύπτει όταν η ανάπτυξη βασίζεται δυσανάλογα στην κατανάλωση χωρίς αυτό θα αντανακλάται στην παραγωγική της βάση. Το αποτέλεσμα αυτού είναι μια βραχυπρόθεσμη τόνωση της οικονομίας αλλά σε βάθος χρόνου θα οδηγούσε ξανά στα γνωστά «δίδυμα ελλείμματα», σε μεγάλες εισαγωγές και σε διογκωμένες ανάγκες εξωτερικού δανεισμού. Πράγματι, κατά την ίδια περίοδο εμφανίζονται σε σημαντική επιβράδυνση οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η αύξησή τους περιορίστηκε σε 0,3% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2023 από 3,7% και 2,6% που ήταν στα προηγούμενα δύο τρίμηνα.
Οι εφοπλιστές κοιτάζουν ξενοδοχεία της άγονης γραμμής!
Πριν από ενάμισι μήνα έγινε γνωστή η ίδρυση της Neptune Hospitality, μιας νέας εταιρείας στην οποία συμμετέχει η πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Μελίνα Τραυλού με στόχο να προχωρήσει σε τουριστικές επενδύσεις. Ορισμένοι περίμεναν πως η νέα εταιρεία θα ξεκινήσει με την αξιοποίηση έκτασης που έχει η κα Τραυλού στην Κεφαλλονιά, τον τόπο καταγωγής της οικογένειας. Οι τελευταίες πληροφορίες ωστόσο δείχνουν πως νησιά που δεν βρίσκονται στο επίκεντρο του τουριστικού ρεύματος. Ούτως ή άλλως καταγράφεται μια γενικότερη στροφή των επενδυτών προς τέτοια νησιά αφού εμφανίζεται κορεσμένη η πρώτη γραμμή των προορισμών. Ένας νέος επενδυτικός προορισμός είναι τα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Εκεί υπήρξε μια πρώτη απόπειρα σοβαρών επενδύσεων στις αρχές της δεκαετίας του ’90 αλλά έμειναν πολλά κουφάρια. Τώρα μπορεί να αναστηθούν!
Οι επόμενες κινήσεις Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Masdar στην Ελλάδα
Την Πέμπτη αναχώρησε από την Ελλάδα ο διευθύνων σύμβουλος της Masdar Mohamed Jameel Al Ramahi αφού είχε συναντήσεις με υπουργούς και άλλους κυβερνητικούς παράγοντες προκειμένου να παρουσιάσει τα σχέδια του αραβικού κολοσσού μετά την εξαγορά της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή. Η χώρα μας θα αποτελέσει μία από τις βάσεις της Masdar για επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια στην Ευρώπη ενώ η σημερινή διοίκηση θα παραμείνει στο τιμόνι του μεγαλύτερου ελληνικού ομίλου στην πράσινη ενέργεια για την επόμενη τριετία. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ετοιμάζουν και άλλες κινήσεις στην Ελλάδα καθώς επενδυτικές τους εταιρείες φέρονται να συζητούν την απόκτηση συμμετοχής στην Hellenic Healthcare, τον μεγαλύτερο όμιλο υπηρεσιών ιδιωτικής υγείας στην Ελλάδα που σήμερα ελέγχει η CVC. Φέρονται επίσης να έχουν ενδιαφέρον συμμετοχής στο εθνικό επενδυτικό ταμείο που προωθεί το Υπερταμείο. Η Blackrock, που έχει αναλάβει τη σύσταση του ελληνικού Sovereign Wealth Fund (SWF) θα χτυπήσει την πόρτα και άλλων ξένων επενδυτών.
Λάδι: Πως χάνουμε 200 εκατ. ευρώ το χρόνο!
Αν και η Ελλάδα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιόλαδου στον κόσμο φροντίζουμε ώστε να χάνουμε κάθε χρόνο εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ εξαιτίας της αδυναμίας να επενδύσουμε στη συσκευασία, στην προτυποποίηση και στην εμπορική προώθηση επώνυμων προϊόντων. Σχεδόν το 70% των ελληνικών εξαγωγών ελαιόλαδου πάνε σε Ισπανία και Ιταλία με τιμή περίπου 25% χαμηλότερη από αυτή που θα πωλούσαμε σε άλλες αγορές. Εκεί το λάδι αναμιγνύεται με τοπικό ελαιόλαδο και μοσχοπωλείται στις διεθνείς αγορές με την Ελλάδα να χάνει περίπου 200 εκατ. ευρώ το χρόνο λόγω των εξαγωγών χύμα (και όχι επώνυμου) ελαιόλαδου. Σε δέκα χρόνια, δηλαδή, χάνουμε 2 δισεκατομμύρια… Έχουν, μάλιστα, περάσει περισσότερα από δέκα χρόνια από τότε που η περίφημη έκθεση της αμερικανικής McKinsey για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στην ελληνική οικονομία, έθετε ως προτεραιότητα την εξαγωγή επώνυμου και όχι χύμα ελαιόλαδου με επενδύσεις σε προτυποποίηση και συσκευασία.
Γιατί τα αιολικά βοηθούν και δεν βλάπτουν τα δάση
Η ύπαρξη αιολικών πάρκων μέσα σε δασικές περιοχές όχι μόνο επιτρέπεται από τη νομοθεσία υπό όρους, αλλά μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην πυροπροστασία τους, δήλωσε ο υπουργός ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης την Παρασκευή (6.12.2024) στη Βουλή. Τη στιγμή που η αντιπολίτευση και τοπικοί παράγοντες αντιδρούν έντονα στις εγκαταστάσεις τους, ο υπουργός τόνισε ότι τα αιολικά πάρκα επί της ουσίας δημιουργούν αντιπυρικές ζώνες μέσω των έργων οδοποιίας που τα συνοδεύουν. Ως έχει η κατάσταση σήμερα, η κατάσβεση των πυρκαγιών εξαρτάται σημαντικά από την ύπαρξη δρόμων και πρόσβασης για τις πυροσβεστικές δυνάμεις. Ως εκ τούτου, τα 50-70 στρέμματα που απαιτεί ένα αιολικό μέσα στο δάσος είναι πολύ προτιμότερα από το να έχουμε 30.000 καμένα στρέμματα από μια πυρκαγιά, τόνισε σχετικά ο κ. Σκυλακάκης. Μάλιστα, κατέδειξε παλαιότερη απόφαση του ΣτΕ, βάσει της οποίας οι δρόμοι για τα αιολικά δεν λαμβάνονται υπόψη στην πολιτική προστασία, πράγμα που πρέπει να αλλάξει.
Με τον…αραμπά
Αργά αλλά…σταθερά προχωρούν οι διαδικασίες για την υλοποίηση του έργου της μετατροπής σε περιβαλλοντικό πάρκο του τμήματος μήκους 18 χιλ. του σιδηροδρόμου από την Κόρινθο μέχρι το Βέλο Κορινθίας. Η Περιφέρεια Πελοποννήσου έχει εξασφαλίζει 5 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για τη δημιουργία πέριξ της καταργημένης μετρικής γραμμής δικτύου πεζοδρόμων, ποδηλατοδρόμων και άλλων έργων υποδομών. Για το έργο αυτό, που «υπάρχει στην επικαιρότητα» εδώ και τουλάχιστον δύο χρόνια, η Περιφέρεια Πελοποννήσου στην πρόσφατη συνεδρίασή της (την εβδομάδα που μας πέρασε), ενέκρινε τη σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της ίδιας, της ΓΑΙΑΟΣΕ (στην οποία ανήκει ο χώρος) και του Δήμου Κορινθίων. Μένει να φανεί πότε θα ξεκινήσει το έργο και κυρίως πότε θα ολοκληρωθεί. Αφορμής δοθείσης, θυμηθήκαμε ένα άλλο (πραγματικά) στοιχειωμένο project ανάπλασης σιδηροδρομικού δικτύου. Την υπογειοποίηση των σιδηροδρομικών γραμμών από τη νότια έξοδο του σταθμού Λαρίσης ως το σταθμό Ρουφ, η οποία δρομολογείται εδώ για περισσότερο από μια δεκαετία. Εννοείται ότι ακόμη δεν έχει καν δημοπρατηθεί…
