Η Τράπεζα της Ελλάδος εξακολουθεί και αυξάνει με γεωμετρική ταχύτητα τα… ευρώ που ζητάει για να πουλήσει την γνωστή μας χρυσή λίρα Αγγλίας. Σήμερα λίγο πριν κλείσει το 2024, αν θέλετε να βάλετε μία γνήσια χρυσή λίρα στην Βασιλόπιτα θα πρέπει να πληρώσετε στην ΤτΕ 674 περίπου Ευρώ, δηλαδή 162 Ευρώ περισσότερα από ότι τέτοια μέρα πέρσι. Ή 211 Ευρώ περισσότερα από ότι την ίδια ημέρα πριν από δύο χρόνια. Και το 2025 απ’ ότι φαίνεται αυτή η «κλίμακα» θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο…
Στο επίπεδο της καθημερινής ζωής του απλού αποταμιευτή, πέρα από το πρόβλημα της «Βασιλόπιτας», αυτό είναι ένα θέμα που πρέπει να το σκεφτεί πλέον καλά. Γιατί εδώ ή κάτι τρελό συμβαίνει με τον χρυσό ή κάτι δεν πάει καλά με το Ευρώ… Και με τα δεδομένα των επιτοκίων που δίνουν (;) οι τράπεζες για τις καταθέσεις, αναμφίβολα όταν «περισσεύει» – ή αλλάζεις τους όρους της ζωής σου έτσι ώστε να περισσεύει – ένα ευρώ, σκέφτεσαι πλέον τι να το κάνεις για να μην …εξαερωθεί, πριν καλά – καλά το βάλεις στην άκρη.
Και επειδή οι χρυσές λίρες δεν είναι και το πιο εύκολο για να τις μαζεύεις ή να τις αγοράζεις από την ΤτΕ, για να προστατεύσεις την αποταμίευσή σου από το Ευρώ, κοιτάζεις γύρω τριγύρω τι άλλο διαθέσιμο υπάρχει.
Και ιδού η έκπληξη.
Εκεί που μέχρι πριν λίγο υπήρχαν μόνο «σκουπίδια» (Junkbonds), δηλαδή ελληνικά ομόλογα κρατικά, εταιρικά, τραπεζικά, κ.λ.π., τώρα ξεχωρίζει κάτι διαφορετικό, κάτι που μοιάζει με «αξία».
Το 2024 μπορεί να πει κανείς ότι έγινε η «μεταμόρφωση» του βάτραχου (ελληνικά ομόλογα) σε πρίγκηπα, εντάξει ίσως όχι και πρίγκηπα, αλλά κάτι που σίγουρα δεν μοιάζει πλέον με «σκουπίδια».
Και αυτό το λένε πλέον οι αριθμοί και όχι οι λέξεις. Ένα παράδειγμα είναι το ελληνικό δεκαετές κρατικό ομόλογο, το οποίο έχοντας αναβαθμιστεί πλέον σε investment grade κατηγορία συγκρίνεται τόσο όσο αφορά την «τιμή» του, όσο και τις αποδόσεις του με το Γαλλικό, το Ισπανικό και είναι εμφανώς ισχυρότερο και προτιμότερο από το Ιταλικό. Σε επίπεδο αποδόσεων το ελληνικό κινείται πλέον στα επίπεδα του 3,21%, με το γαλλικό να είναι στο 3,22% και με τα spreads έναντι των γερμανικών να είναι στο 0,81bp το ελληνικό και στο 0,82bp το γαλλικό. Τι πάει να πει αυτό; Ότι στην δευτερογενή αγορά η «ζήτηση» για το ελληνικό ομόλογο τόσο για την «ασφάλειά» του, όσο και για την «απόδοσή» του, βρίσκεται με «διαφορά στήθους» λίγο καλύτερα από το γαλλικό. Να μη λέμε για το αντίστοιχο ιταλικό που κινείται στο 3,54% όσο αφορά την απόδοση με spread έναντι του γερμανικού στο 1,14bp. Τα ισπανικά είναι με «διαφορά στήθους» λίγο καλύτερα από τα ελληνικά.
Το άλμα από τα σκουπίδια, στα… δυσεύρετα
Αυτό το άλμα από την περιοχή των«σκουπιδιών» στην περιοχή της επιλογής των θεσμικών επενδυτικών φορέων (τράπεζες, κρατικά ταμεία, ασφαλιστικές, κ.λ.π.) είναι υπόθεση… καινούργια. Είναι υπόθεση του 2024 μετά την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του χρέους της χώρας. Και βέβαια ακολούθησαν στην «ανάβαση» του investment grade τραπεζικά και εταιρικά ομόλογα προσελκύοντας διεθνή «αποταμίευση» θεσμικών επενδυτών με τα κερδοσκοπικά funds να υποχωρούν σιγά – σιγά από το πεδίο αφού δεν υπάρχουν πιά «κουφάρια»…
Τι πάει να πει αυτό για τον Έλληνα αποταμιευτή; Ότι υπάρχει πλέον και μια εναλλακτική για να μην «εξαερώνονται» τα ευρώ του από τον πληθωρισμό και τα τραπεζικά επιτόκια. Και σαν εναλλακτική το ερώτημα είναι αν αυτό που έγινε το 2024 θα συνεχίσει και το 2025; Η αλήθεια είναι ότι το 2025 η κατάσταση έχει κάθε λόγο – εκτός από έναν – να βελτιωθεί και μάλιστα τόσο που να αρχίσει να σκέφτεται κανείς και άλλα πράγματα.
Βασικός λόγος γι’ αυτό είναι ότι η ιστορία της αναβάθμισης της πιστοληπτική ικανότητας μόλις άρχισε και το 2025 εκτός απροόπτου θα έχει συνέχεια.
Ένας άλλος λόγος είναι ότι το δεκαετές ομόλογο είναι ένα προϊόν που έχει αντισυμβαλλόμενο το εγχώριο κρατικό χρέος, το οποίο το 2025 θα βελτιωθεί τόσο από πλευράς ποσότητας (σαν ποσοστό του ΑΕΠ) όσο και από πλευράς ποιότητας (υψηλότερη διαβάθμιση πιστοληπτική), αλλά και λόγω της ενεργού διαχείρισης από πλευράς ΟΔΔΗΧ, είναι περισσότερο από βέβαιο ότι θα γνωρίσει νέα υψηλά τιμών. Και ήδη όποιος τα έχει στα χέρια του (στο χαρτοφυλάκιό του) έχει αρχίσει να προεξοφλεί «κέρδη». Αυτή την φορά «ασφαλή» κέρδη και χωρίς τις αγωνίες των μνημονιακών χρόνων.
Βέβαια ο αποταμιευτής που θα αρχίσει να σκέφτεται τα κρατικά ομόλογα, έχει ένα πρόβλημα. Είναι «λίγα» διαθέσιμα, εκδίδονται με το σταγονόμετρο από τον ΟΔΔΗΧ και όσοι τα έχουν δεν τα βγάζουν στην αγορά ή όταν τα βγάζουν ζητάνε – όπως και η ΤτΕ για τις χρυσές λίρες της – ολοένα και υψηλότερες τιμές.
Αλλά ίσως υπάρχει ακόμα χρόνος…
Θα ρωτήσει κανείς εντάξει, αλλά ποιος είναι αυτός ο «ένας λόγος» που μπορεί να πάει… ανάποδα;
Όσο και αν φαίνεται παράδοξο, ο βραχυ-μεσοπρόθεσμος κίνδυνος για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα είναι το Ευρώ. Ή για να το πούμε με μεγαλύτερη ακρίβεια, η «τύχη» του Ευρώ το 2025, που από τις 20 Ιανουαρίου όταν θα αναλάβει ο νέος πρόεδρος στις ΗΠΑ μπαίνει με βεβαιότητα σε αναπάντεχες περιπέτειες.
Και αυτή την φορά η ΕΚΤ είναι αμφίβολο κατά πόσο μπορεί να είναι το ίδιο αποτελεσματική στην προστασία του (“whatever it takes”), όπως την προηγούμενη δεκαετία (βλέπε Οικονοκλαστικά 27/12 «Ο νομισματικός πόλεμος έχει ξεκινήσει πριν αναλάβει ο Τραμπ, μια νέα Συμφωνία τύπου Plaza είναι δυνατή;»).
