Προφανώς πρόκειται για σύμπτωση. Αλλά έτσι και τότε τον Ιούλιο του 2012, ο νέος τότε επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, σε ομιλία του στο Λονδίνο είχε δηλώσει με έμφαση ότι μπροστά στο επικίνδυνο περιβάλλον της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, η ΕΚΤ είναι «έτοιμη να κάνει ότι και αν χρειασθεί».
Η ομιλία του τότε είχε «πείσει» τις αγορές παρά το γεγονός ότι πρακτικά δεν είχε κάνει την παραμικρή κίνηση. Όλα τα βαριά εργαλεία χρησιμοποιήθηκαν αργότερα, καθώς και τότε όπως και τώρα, οι αντιρρήσεις για τις αντισυμβατικές παρεμβάσεις στις αγορές είχαν ανάψει τα …αίματα στην Γερμανία.
Σήμερα, 12 χρόνια μετά τον Ιούλη του 2012, μπορεί η κα Λαγκάρντ να μιμηθεί τον Μάριο Ντράγκι, αν την Κυριακή τα αποτελέσματα των γαλλικών εκλογών δείξουν ότι η ευρωζώνη που ξέραμε είναι παρελθόν; Η απάντηση δεν είναι εύκολη και σίγουρα δεν δόθηκε στο ετήσιο Συμπόσιο της Κεντρικής Τράπεζας της Πορτογαλίας που συγκεντρώνει σε ευρωπαϊκό έδαφος τους διεθνείς κεντρικούς τραπεζίτες, όπως γίνεται τον Αύγουστο στις ΗΠΑ στο Jackson Hole.
H κα Λαγκάρντ ασφαλώς δεν είναι Μάριο Ντράγκι και σαν δικηγόρος που είναι προτίμησε μία προσεκτική και χωρίς δεσμεύσεις αναφορά στις γαλλικές εκλογές και τα πιθανά αποτελέσματα.
Το ερώτημα όμως παραμένει, μπορεί η ΕΚΤ να αντιμετωπίσει μία πίεση από τις αγορές που θα έχει σαν σημείο αναφοράς την γαλλική και όχι την σχεδόν αόρατη τότε ελληνική χρηματαγορά; Η Γαλλία είναι μία χώρα με ΑΕΠ κοντά στα 3 τρισ. ευρώ και κάπου στα ίδια επίπεδα -λίγο μεγαλύτερο- δημόσιο χρέος.
Εδώ τα μεγέθη είναι διαφορετικά από ότι το 2012. Βέβαια και το 2012 η κρίση δεν αφορούσε μόνο την Ελλάδα αλλά και την Ιταλία και την Ισπανία και την Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Όμως δεν αφορούσε την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης και του ευρώ.
Η ΕΚΤ τι μπορεί να κάνει αν την Δευτέρα οι αγορές αποφασίσουν ότι αξίζει το κόπο να δοκιμάσουν τις αντοχές της; Η απάντηση είναι μία, να βγει στην αγορά και να αγοράσει ότι «σορτάρουν» τα Funds που αποφασίσουν να δουν αν μπορεί να …τρέξει αίμα.
Έχει τα εργαλεία για το κάνει αυτό η ΕΚΤ; Τα έχει, αλλά τα έχει τόσο «εξαντλήσει» μέχρι σήμερα που είχε ήδη αποφασίσει να τα αποσύρει, δηλαδή το APP και το PEPP. Και γι’ αυτό έχει δημιουργήσει ένα πιο «αποτελεσματικό» όπως έχει επισημανθεί από τα Οικονοκλαστικά, το TPI το οποίο δεν έχει ενεργοποιηθεί μέχρι σήμερα από το 2022 που έχει συγκροτηθεί.
Βέβαια εδώ υπάρχουν δύο «προβλήματα». Το ένα είναι ότι η ενεργοποίηση των εργαλείων αυτών συνοδεύεται από δεσμεύσεις που αφορούν τον περιορισμό της δημοσιονομικής πολιτικής σε όρια που διασφαλίζουν την ΕΚΤ από τον κίνδυνο των αναγκαστικών αυτών επενδύσεων στο εθνικό χρέος της χώρας.
Ή για να το πούμε αλλιώς, η στήριξη μπορεί να δοθεί μόνο με την προϋπόθεση της λιτότητας στην δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης της χώρας. Αλλά εδώ είναι το πρόβλημα, ότι η λιτότητα δεν είναι αποδεκτή στα δύο πιθανά κυβερνητικά αποτελέσματα της επόμενης Κυριακής…
Το άλλο έχει να κάνει με το γεγονός ότι η γερμανική κυβέρνηση δια του πλέον αρμόδιου εκπροσώπου της του κ. Λίντνερ (ΥΠΟΙΚ) ξεκαθάρισε ότι δεν θα δεχθεί την ενεργοποίηση του TPI ή οποιουδήποτε άλλου εργαλείου στήριξης από την ΕΚΤ για τα γαλλικά ομόλογα. Και ότι προτίθεται να προσφύγει στις αρμόδιες δικαστικές αρχές…
Η δήλωση αυτή έχει ήδη προκαλέσει ένα «προ-σεισμό» μεταξύ των εκπροσώπων της χρηματαγοράς με αποτέλεσμα όλοι να περιμένουν με το δάχτυλο στην…σκανδάλη. Και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου γιατί το γαλλικό τραπεζικό σύστημα που έχει την μεγαλύτερη έκθεση στο γαλλικό δημόσιο χρέος, έχει την μεγαλύτερη διάχυση μέσα στο τραπεζικό ευρωσύστημα.
Μπορεί η κα Λαγκάρντ να δηλώσει μπροστά την κατάσταση αυτή ότι θα κάνει ότι και ο Μάριο Ντράγκι το 2012; Ίσως θα μπορούσε, αλλά δεν θα μπορούσε να είναι πειστική. Τα όσα έχουν μεσολαβήσει αρκούν για να αντιμετωπισθεί μία τέτοια δήλωση με πολλές – πολλές επιφυλάξεις. Άλλωστε οι συνθήκες μέσα στις οποίες θα μπορούσε να το τολμήσει είναι εντελώς διαφορετικές από το 2012. Διαφορετικές στο επίπεδο του χρέους, διαφορετικές στο επίπεδο των επιτοκίων, διαφορετικές στις αγορές συναλλάγματος, διαφορετικές στις σχέσεις δολαρίου – ευρώ.
Δώδεκα χρόνια μετά την δήλωση Ντράγκι, η «ζούγκλα της χρηματογοράς» έχει γίνει πολύ πιο επικίνδυνη και τα θηρία που τριγυρίζουν έχουν γιγαντωθεί από την νομισματική χαλάρωση των Κεντρικών Τραπεζών.
