Προφανώς ο κ. Τραμπ ξέρει να κάνει… θόρυβο και να κερδίζει την διεθνή προσοχή.
Οι δηλώσεις του για αμερικανική «κατοχή» στην Γάζα, μετά την ανακοίνωση προθέσεων «προσάρτησης» της Γροιλανδίας, του Παναμά και του … Καναδά, έχουν κερδίσει δικαιολογημένα την προσοχή των διεθνών ΜΜΕ και έχουν προκαλέσει ανάλογα σχόλια.
Το πόση πραγματική προσοχή πρέπει όμως να δώσει κανείς σ’ αυτά, είναι κάτι που θα δοκιμασθεί στον χρόνο.
Πέραν όμως αυτών, καλό θα ήταν να δώσει κανείς περισσότερη προσοχή στα σημεία των «δηλώσεών» του που μας αφορούν άμεσα και έχουν στρατηγική βάση όσο αφορά την οικονομική πολιτική των ΗΠΑ.
Στα «χαρτιά» του αμερικανικού Στέητ Ντιπάρτμεντ, του Πενταγώνου αλλά και του ΝΑΤΟ, είναι «γραμμένο» και δημοσιευμένο το γεωπολιτικό και οικονομικό συμπέρασμα, ότι η Κίνα είναι ο βασικός αντίπαλος της Ουάσιγκτον. Όμως το πεδίο αυτής της αντιπαλότητας εμπεριέχει σαν ενδιάμεσο χώρο εξελίξεων την Ευρώπη. Και συγκεκριμένα την «Ενωμένη Ευρώπη» που στέκεται πάνω στο υπόβαθρο της Ευρωζώνης, δηλαδή της «χώρας» του ευρώ.
Η θέση του επιτελείου Τραμπ από την πρώτη θητεία του, όπως και στην τρέχουσα, είναι ότι για τις ΗΠΑ η Ενωμένη Ευρώπη (και το ευρώ) δεν είναι αναγκαία και μόνιμη ιστορική πραγματικότητα… Εξ αυτού και η σχεδόν ημιεπίσημη τακτική του επιτελείου του – πολύ περισσότερο ευκρινής έναντι εκείνης της κυβέρνησης Μπάιντεν – που θεωρεί την αντιμετώπισή της ΕΕ ως ένα σύνολο χωρών, με διαφορετική σχέση η κάθε μία, ποσοτικά, ποιοτικά και γεωπολιτικά με τις ΗΠΑ. Με άλλα λόγια η Ουάσιγκτον έχει απέναντί της στην ευρωπαϊκή ήπειρο όχι την ΕΕ αλλά τις χώρες μέλη της ξεχωριστά.
Η Ευρώπη για τον Τραμπ δεν είναι η ΕΕ
Και σ’ αυτή την «γραμμή» πρόκειται να εκδηλωθεί το επόμενο πραγματικό πλέγμα δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα και υπηρεσίες που εισάγουν οι ΗΠΑ από την Ευρώπη.
Όπως ξεκαθάρισε πρόσφατα ο πρόεδρος των ΗΠΑ – εν μέσω των ανακοινώσεων για τους δασμούς σε Μεξικό, Καναδά και Κίνα – «οι δασμοί στην Ευρώπη πρόκειται να συμβούν»…
Με την διαφορά ότι το πακέτο που ετοιμάζεται – σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει στα «ψιλά» γράμματα των ρεπορτάζ από την Ουάσιγκτον – δεν θα αφορά την ΕΕ σαν ενιαία οικονομική οντότητα, αλλά στις ευάλωτες εσωτερικές σχέσεις της ευρωοικονομίας. Με απλά λόγια η «ζημιά» των δασμών θα χτυπήσει με διαφορετικό τρόπο και ένταση στις χώρες μέλη.
Στόχος όπως διευκρινίζεται είναι η αποδυνάμωση των όποιων αντιδράσεων σε ενιαίο ευρωπαϊκό επίπεδο και η διαμόρφωση διαπραγματεύσεων με κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα ξεχωριστά. Μια τέτοια στρατηγική προφανώς ενεργοποιεί τις αντιφάσεις στο εσωτερικό της ήδη προβληματικής Ενωμένης Ευρώπης, πυροδοτώντας τις διαφοροποιήσεις σε επίπεδο εθνικής πολιτικής.
Πρώτο μέτωπο η ενέργεια
Πρώτο επίπεδο αυτής της παρέμβασης αποτελεί έτσι κι αλλιώς το ενεργειακό πεδίο με την προβληματική «πράσινη μετάβαση», στο οποίο η Ε.Ε. βρίσκεται ήδη παγιδευμένη με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την απώλεια της φθηνής τροφοδοσίας φυσικού αερίου από την Ρωσία.
Ένα μικρό «δείγμα» του πως αυτές οι κινήσεις προωθούνται βήμα το βήμα, φαίνεται και από το γεγονός ότι ο βασικός πλέον προμηθευτής φυσικού αερίου για την ΕΕ, η Νορβηγία εδώ και λίγες ημέρες έχει υπουργό Οικονομικών τον τέως επικεφαλής του ΝΑΤΟ κ. Στόλτενμπεργκ. Δηλαδή τον άνθρωπο που υπηρέτησε «επιτυχώς» στο ΝΑΤΟ και ήταν – και παραμένει – «στενός φίλος» της Ουάσιγκτον και ειδικά του Στέητ Ντιπάρτμεντ στο έδαφος της Ε.Ε. εδώ και κάμποσα χρόνια… Μία από τις πρώτες πράξεις του νέου νορβηγού ΥΠΟΙΚ είναι η επιβεβαίωση της άρνησης της Νορβηγίας για ενίσχυση της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Γερμανία, η οποία «υποφέρει» από την ανεπάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας.
Αχίλλειος πτέρνα το Ευρώ;
Σε κάθε περίπτωση πάντως φαίνεται πως οι χρηματαγορές έχουν αρχίσει να προεξοφλούν τις επικείμενες εξελίξεις στις σχέσεις ΗΠΑ – ΕΕ. Και σιωπηρά «σπρώχνουν» προς τα κάτω το ευρώ έναντι του δολαρίου αλλά και των άλλων βασικών νομισμάτων.
Σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα σχόλια οικονομικών αναλυτών στο Bloomberg, η τάση αυτή της «διολίσθησης» του ευρώ ιδιαίτερα έναντι του δολαρίου δεν φαίνεται να είναι προσωρινή. Η «τάση» εμφανώς πλέον για τον ορατό ορίζοντα, δείχνει την προσέγγιση σε μία ισοτιμία ένα προς ένα με το δολάριο, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις διαφορετικές σε δομή και διεθνείς σχέσεις, χώρες της Ευρωζώνης.
Και θα μπορούσε να προσθέσει κανείς ότι η ΕΚΤ δεν είναι σε θέση να κάνει και πολλά για να ανακόψει μια τέτοια «τάση» όταν έχει προδικάσει την συνέχιση της μείωσης των επιτοκίων…
