Η Ιταλία με πρωτοβουλία της κυβέρνησης Μελόνι, λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας στην Ιταλία είχε κάνει μία εντυπωσιακή κίνηση ταύτισης με την αμερικανική εξωτερική πολιτική: ακύρωσε την συμμετοχή της Ιταλίας στον εμπορικό «Δρόμο του Μεταξιού», ήτοι την συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας με την Κίνα.
Τώρα ή ίδια «επιστρέφει» στην Κίνα σε ένα περιβάλλον που στο μεταξύ έχουν αρχίσει να εντείνονται οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυρώσεις απέναντι στην Κίνα, για να αποκαταστήσει άρον – άρον ένα βασικό κομμάτι εκείνης της συμφωνίας που αφορούσε στην συμμετοχή της Ιταλίας στον «δρόμο του Μεταξιού».
Η συμφωνία που υπογράφηκε στην Κίνα αυτές τις ημέρες είναι αξιοσημείωτη και ιδιαίτερα σημαντική, αφορά στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά και σε κάθε προϊόν που σχετίζεται με την ηλεκτροκίνηση σε κάθε μέσο μεταφοράς.
Αφορά δηλαδή το ισχυρότερο σημείο τριβής μέχρι στιγμής μεταξύ ΗΠΑ – Ευρώπης με την Κίνα καθώς τα προϊόντα της κατακτούν τις διεθνείς αγορές με πρωτοφανείς ρυθμούς λόγω της ανταγωνιστικά καλής ποιότητας και χαμηλής τιμής τους.
Θα μπορούσε να ερμηνεύσει κανείς την κίνηση της Ιταλίας σαν μία αντίδραση και ρήξη με την πολιτική της ΕΕ καθώς η Μελόνι εμφανίζεται μετά τις ευρωεκλογές δυσαρεστημένη με την επικείμενη κατανομή θέσεων στην κοινοτική γραφειοκρατία στις Βρυξέλλες.
Είναι έτσι; Θα μπορούσε να το υποθέσει αυτό κανείς αν δεν ήταν μία κίνηση που φαίνεται να πηγαίνει κόντρα στην γραμμή των ΗΠΑ.
Και η Μελόνι κάθε τί μπορεί να κάνει εκτός από αυτό…
Η αλήθεια είναι ότι η Μελόνι μετά την διεύρυνση της πολιτικο-οικονομικής αστάθειας στον βασικό άξονα της Ε.Ε. (Παρίσι – Βερολίνο) και την χωρίς αποτέλεσμα πρώτη προσέγγιση της Κίνας με αυτόν (ταξίδι Χι στην Γαλλία) έρχεται να λειτουργήσει σαν η πρώτη …αμυντική κίνηση της ΕΕ απέναντι σε όσα «έρχονται» στον ανοικτό εμπορικό πόλεμο και προς την Ανατολή και προς την Δύση.
Η αλήθεια από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει η ευρωζώνη και το ευρώ είναι ότι μετά το 2022 και τον πόλεμο στην Ουκρανία έχοντας ταυτισθεί με την στρατηγική ΝΑΤΟ και ΗΠΑ έχει απωλέσει τους δύο βασικούς πυλώνες της ευημερίας της, την φθηνή ενέργεια από την Ρωσία και την φθηνή εργασία (φθηνά προϊόντα) από την Κίνα. Και τώρα απειλείται με την απώλεια του τρίτου πυλώνα της τα εμπορικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ.
Η φθηνή ενέργεια από την Ρωσία έχει αντικατασταθεί σε μεγάλο μέρος της από την πολύ ακριβότερη προμήθεια φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ. Και οι κυρώσεις προς την Κίνα εκτοπίζουν πολύ μεγάλα τμήματα εμπορικών συναλλαγών με την Κίνα που της εξασφάλιζαν τον έλεγχο του εσωτερικού κόστους. Όμως τα προϊόντα που παράγονται στην Κίνα κοστίζουν πολύ λιγότερο και βραχυπρόθεσμα είναι αδύνατο να αντικατασταθούν τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ.
Άλλωστε η Κίνα υπήρξε η μεγαλύτερη και ισχυρότερη αποπληθωριστική δύναμη που επέτρεψε για δύο δεκαετίες επεκτατικές νομισματικές πολιτικές, χαμηλό έως και μηδενικό πληθωρισμό στην Δύση, τροφοδοτώντας τις δυτικές αγορές με φθηνά καταναλωτικά προϊόντα που με την σειρά τους επέτρεπαν υψηλότερα περιθώρια κέρδους για τους εγχώριους εισαγωγείς. Αυτή η μακράς διάρκειας «σχέση» βέβαια είχε το κόστος της με την απώλεια παραγωγικής ικανότητας, συρρίκνωσης της βιομηχανικής παραγωγής και αύξησης του χρέους που συσσωρεύεται για την αγορά κινεζικών προϊόντων.
Η εκλογή Τράμπ έτσι όπως προδιαγράφεται από τον ίδιο θα σημάνει αύξηση της ασφυκτικής δασμολογικής πίεσης στην Ευρωζώνη με συνέπειες στο εμπορικό της πλεόνασμα. Όμως ακόμα και αν δεν εκλεγεί ο Τράμπ οι αμερικανικές πιέσεις στο επίπεδο αυτό έχουν ήδη δρομολογηθεί και αλλάζουν τον συσχετισμό με την ευρωζώνη. Με άλλα λόγια είτε με Τράμπ είτε χωρίς Τράμπ η οικονομική κρίση και η διεθνής αντιπαλότητα στο εμπορικό ισοζύγιο έχει δρομολογηθεί. Προς κάθε κατεύθυνση.
Είναι σε θέση η ευρωζώνη να αντιμετωπίσει αυτή την νέα πραγματικότητα ενόσω ακόμα βρίσκεται ούτε καν στο μέσο της ενεργειακής πράσινης μετάβασης που θα της επιτρέψει (;) μια εσωτερική στήριξη απέναντι στους «αντιπάλους» της; Η απάντηση είναι προφανώς όχι.
Άλλωστε στις Βρυξέλλες παραδέχονται ανοικτά ότι υπό τις παρούσες συνθήκες η αντικατάσταση της Κίνας βραχυπρόθεσμα σαν εμπορικού εταίρου είναι αδιανόητη… Πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε απότομη διακοπή ή ρήξη στο επίπεδο αυτό θα εκτροχιάσει την εσωτερική επάρκεια της ευρωζώνης, όχι μόνο με ελλείψεις αγαθών αλλά κυρίως με επιστροφή του πληθωρισμού σε επίπεδα που η ΕΚΤ δεν είναι πλέον σε θέση (με τα επιτόκια ήδη στα ύψη) να αντιμετωπίσει.
Σ’ αυτό το εν τη γενέσει του «νέο» περιβάλλον, η κίνηση της Ιταλίας να αποκαταστήσει έστω και εν μέρη -στο κρίσιμο κομμάτι της ηλεκτροκίνησης- την πρόσβαση στον «δρόμο του μεταξιού» δεν αφορά την Ιταλία μόνο, αλλά την ευρωζώνη σαν σύνολο. Και μάλλον θα ακολουθήσουν άλλα πέραν εκείνων του Όρμπαν και κάποιων άλλων που ετοιμάζονται να εκδηλωθούν αμέσως μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ.
Με αυτά στον νου, θα ήταν παράδοξο να υποτιμήσει κανείς και μάλιστα ενεργητικά τις στρατηγικής σημασίας, ήδη «εγκατεστημένες» διαδρομές, μεταξύ Κίνας και ευρωζώνης που διασχίζουν τον ναυτιλιακό, εμπορικό και οδικό άξονα της Ελλάδας…
