Οι κυβερνητικές ανακοινώσεις στην ΔΕΘ δεν άλλαξαν και πολύ τις προσδοκίες όσο αφορά ελαφρύνσεις και εισοδηματικές ενισχύσεις. Ούτε οι προσδοκίες ήταν σημαντικές, ούτε τα μέτρα ανταπόκρισης σ’ αυτές άλλαξαν κάτι.
Λίγο πολύ αναμενόμενο καθώς ο ευρωπαϊκός νέος κανόνας του Συμφώνου Σταθερότητας με τον οποίο διαμορφώνεται ο προϋπολογισμός – και τον οποίο έχει ψηφίσει και με τα δύο χέρια η ελληνική κυβέρνηση – «παγώνει» τις αυξήσεις δημοσίων δαπανών σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ανεξάρτητα (!) από το πόσο καλά πάνε τα δημόσια έσοδα.
Και αναρωτιέται κανένας, τι παράδοξο είναι αυτό; Γιατί αν τα έσοδα του δημοσίου είναι μεγαλύτερα από τα προβλεπόμενα να μη «μπορεί» η κυβέρνηση να κάνει κάποιες παροχές ή να αυξήσεις τις επενδυτικές δαπάνες. Πράγματι γιατί;
Γιατί δηλαδή ενώ τα έσοδα από τον ΦΠΑ που παραμένει σε…μνημονιακά επίπεδα αυξάνονται τόσο που να ξεπερνούν τις προβλέψεις, να μη μπορεί η κυβέρνηση να διαθέσει κάποια από αυτά σε αυξήσεις μισθών ή συντάξεων ώστε να αντιμετωπισθεί η πληθωριστική απώλεια των εισοδημάτων και να ενισχυθεί η καταναλωτική δαπάνη. Και στο τέλος τέλος και το ΑΕΠ;
Ή αν δεν θέλει η κυβέρνηση να δώσει αυξήσεις με τα περισσευούμενα, ή να κάνει επενδύσεις – γιατί ούτε εκεί τα βάζει – γιατί δεν μειώνει τον ΦΠΑ για να μπορεί να βγει ο μήνας στο 30 – 40% των νοικοκυριών που αρχίζουν να υποκαθιστούν το κρέας με φακές και όσπρια με το που μπαίνει ο μήνας στην τρίτη εβδομάδα;
Και δεν είναι να πεις ότι όλα αυτά δεν έχουν νόημα πολιτικής σκοπιμότητας για την κυβέρνηση όταν βλέπει τις δημοσκοπήσεις να ρίχνουν τα ποσοστά της επίπεδα… αντιπολίτευσης.
Γιατί λοιπόν προτιμάει να κρατάει τον ΦΠΑ στα ύψη και να τσακίζει το διαθέσιμο εισόδημα στα πλειοψηφικά από πλευράς ψηφοφόρων μικρομεσαία εισοδήματα;
Η απάντηση βρίσκεται σε ένα άλλο μέγεθος της ελληνικής οικονομικής πραγματικότητας, που παρά την μεγάλη βελτίωση της «εικόνας» του, παραμένει σε εφιαλτικά και πρόσφορα σε νέα «ατυχήματα» επίπεδα.
Η απάντηση βρίσκεται στο χρέος. Αυτό το «θηρίο» παραμένει …αδηφάγο. Και για πολύ καιρό ακόμα.
Τόσο για την Ελλάδα ειδικά, που κουβαλάει τις ανοικτές πληγές της μνημονιακής «διάσωσης» από το χρεοστάσιο, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη το χρέος δημόσιο και ιδιωτικό είναι το ΠΡΟΒΛΗΜΑ.
Η εικόνα είναι ξεκάθαρη, η απάντηση στην κρίση του 2008 και στην πανδημία δόθηκε με λεφτά από τα μελλοντικά εισοδήματα, δηλαδή με χρέος.
Και αυτό το χρέος, είτε για να πληρωθεί, είτε – κατά βάση – να μην αυξηθεί ακόμα περισσότερο, χρειάζεται αναχρηματοδότηση, που είναι πλέον ακριβότερη απ’ ότι στο παρελθόν με τα μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια της ΕΚΤ.
Και για να ήμαστε σαφείς ακόμα και με τις επικείμενες (…;) μειώσεις επιτοκίων τα επιτόκια ποτέ στον ορατό ορίζοντα δεν θα είναι τόσο χαμηλά όπως ήταν όταν το χρέος αυτό δημιουργήθηκε. Θα είναι ψηλότερα. Δηλαδή κάθε ευρώ χρέους για να αποπληρωθεί ή να αναχρηματοδοτηθεί θα κοστίζει ακριβότερα…
Αυτά σ’ όλη την Ευρωζώνη. Για την Ελλάδα η κατάσταση είναι λίγο πιο περίπλοκη γιατί πέρα από το χρέος των μνημονιακών δανείων που ξέραμε, έχει έρθει η ώρα να αρχίσουν να γράφονται στο χρέος και κάποιες άλλες «ρυθμίσεις» που είχαν γίνει σε …δύσκολες ώρες και τώρα πρέπει να μπουν στα βιβλία.
Αυτά δεν είναι λεφτά που δεν είχαμε αρχίσει να πληρώνουμε σαν δημόσιο, αλλά απλά ήταν ας το πούμε έτσι… εκτός προϋπολογισμού (OTC). Βάλε και τα υπόλοιπα που πρέπει να δοθούν για τις εγγυήσεις που πάνε στις τράπεζες για να απαλλαγούν από τα κόκκινα δάνεια, όλο και βαραίνει το σακούλι.
Θα πεi κανείς και γιατί τα δίνουν; Μα χωρίς να ξεμπουκώσουν οι στάβλοι του Αυγεία από την κοπριά των Npls και Νpes στις τράπεζες δεν πρόκειται να δούμε την αναβάθμιση του χρέους (δηλαδή την μείωση των spreads δανεισμού) από Moody’s κ.λ.π… Αν ο δείκτης δεν πέσει στο 3% και κάτω από αυτό (ο ευρωπαϊκός ΜΟ), κανένας Οίκος αξιολόγησης δεν θα ανεβάσει το rating πολύ περισσότερο η …δύσκολη Moody’s.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο κ. Χατζηδάκης (ΥΠΟΙΚ) δεν βλέπει τον λόγο να σφάξει «την κότα με τα χρυσά αυγά», δηλαδή τον ΦΠΑ. Τον φόρο δηλαδή που του εξασφαλίζει μία ροή εσόδων που να μπορεί να «πληρώνει» το ακριβότερο και μεγαλύτερο χρέος…
Γι’ αυτό και δεν πρόκειται να μειώσει τον ΦΠΑ ο κόσμος να χαλάσει, ακόμα και αν αρχίσουμε να τρώμε φακές, μαυρομάτικα και ασπροκόλια (όσπρια) κατακαλόκαιρο από τις 15 του μήνα. Τι να κάνουμε πρωτείνη έχουν κι αυτά και μάλιστα πιο υγιεινή από αυτή που έχει το μοσχάρι και το αρνάκι… Έτσι για να λέμε και κανένα αστείο, σαν αυτά που λέει ο κ. Χατζηδάκης, ότι δηλαδή η μείωση του ΦΠΑ δεν απέδωσε στην Ισπανία και γι’ αυτό δεν το κάνει κι αυτός…
Έτσι λοιπόν έχουν τα πράγματα γι’ αυτό και τα περιβόητα «μέτρα» της ΔΕΘ περιορίζονται σε κάτι που δεν φτάνει καν τα 3,5 δισ. ευρώ, που μοιράζονται σε περίπου ένα δις για προβλεπόμενες έτσι κι αλλιώς αυξήσεις συντάξεων μαζί με τις νέες συντάξεις, άλλο ένα δισ. για αυξημένες δαπάνες δημοσίου «γενικά», κάπου 350 – 400 εκατ. για τις μειώσεις (1%) των ασφαλιστικών εισφορών και βέβαια κάπου τα διπλά από αυτά, δηλαδή 800 εκατ. για τις γαλλικές φρεγάτες…
