Στο τμήμα που αφορά την κατάσταση και τις προοπτικές του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) και ο διοικητής της κ. Στουρνάρας, που υπογράφει την Έκθεση όπως κάθε χρόνο, κάνει μία εντυπωσιακή, έμμεση είναι αλήθεια, αλλά έτσι κι αλλιώς «αποκάλυψη».
Στο τελευταίο σημείο των κωδικοποιημένων αναφορών για το τραπεζικό σύστημα λέει: «Η δημιουργία «πέμπτου πόλου» από κεφαλαιακά ενισχυμένες μη συστημικές τράπεζες αναμένεται να βελτιώσει τις συνθήκες ανταγωνισμού στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα και τις συνθήκες χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων».
Με άλλα λόγια και σε συνδυασμό με πρόσφατη δημόσια δήλωση/καταγγελία του κ. Στουρνάρα σε συνέντευξή του, όπου καταγγέλλει την ολιγοπωλιακή κατάσταση που επικρατεί στο συστημικό τραπεζικό σύστημα, η Έκθεση μας λέει ότι η ΤτΕ περιμένει την συγκρότηση ενός νέου τραπεζικού πόλου, «μη συστημικού», για να πάψει η τραπεζική αγορά να είναι ολιγοπωλιακή και να αρχίσει να γίνεται «ανταγωνιστική». (Ολιγοπωλιακή ως γνωστόν είναι μία αγορά όταν σ’ αυτή επικρατούν λίγο πολύ άτυπες συνθήκες καρτέλ).
Περιμένει δηλαδή και εύχεται η ΤτΕ, να αρχίσει επιτέλους η παροχή δανείων και η χρηματοδότηση να γίνεται προσιτή στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις. Θα προσθέταμε χωρίς τον κίνδυνο να παρανοήσουμε την διατύπωση της ΤτΕ «και στα νοικοκυριά». Η διατύπωση της ΤτΕ με την βοήθεια και της δική μας «μετάφρασης» είναι εντυπωσιακή: οι (τέσσερεις) συστημικές τράπεζες θα υποχρεωθούν να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά -μεταξύ τους- αφού συγκροτηθεί ενας νέος τραπεζικός «μη συστημικός» πόλος!
Και μόνη της η διαπίστωση αυτή θέτει μία σειρά σημαντικά ζητήματα. Αφ’ ενός είναι μία έμμεση παραδοχή ότι μέχρι σήμερα το τραπεζικό σύστημα λειτουργεί μόνο για τους ολίγους και όχι για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Αφ’ εταίρου εκτιμά ότι η είσοδος του «πέμπτου» πόλου θα αλλάξει την κατάσταση αυτή. Αλλά δεν δίνει… λεπτομέρειες. Μιλά γενικά για την ενεργοποίηση της χρηματοδότησης των ΜμΕ.
Ήτοι της κινητήριας δύναμης της εγχώριας οικονομίας δεδομένου ότι εκεί βρίσκεται πάνω από το 80% της ενεργού απασχόλησης κατά συνέπεια και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Για μία οικονομία της οποίας το ΑΕΠ εξακολουθεί να εξαρτάται από την κατανάλωση κατά ποσοστό μεγαλύτερο των ¾, η σημασία είναι τεράστια.
Ας προσπεράσουμε όμως το σημείο αυτό και ας πάμε να δούμε τι ακριβώς είναι αυτός ο θαυματουργός νέος «πέμπτος» πόλος στο τραπεζικό σύστημα, με τις …μαγικές ικανότητες. Κατ’ αρχήν θα είναι «μη συστημικός». Δηλαδή δεν θα ελέγχεται από τον SSM αλλά από την εποπτεία της ΤτΕ. Δεν θα έχει βέβαια τις διαστάσεις των συστημικών τραπεζών και τα κεφάλαιά τους.
Τότε θα αναρωτηθεί κανείς, πως θα μπορεί αφ’ ενός να υποχρεώσει τις τέσσερεις μεγαλύτερες συστημικές τράπεζες σε «ανταγωνιστική» λειτουργία προς όφελος του κοινού και πως αφ’ εταίρου θα καταφέρει αυτός ο μικρότερος και κεφαλαιακά πιο αδύναμος «πέμπτος» πόλος να καλύψει την χρηματοδότηση του πλέον «ευάλωτου» επιχειρηματικού χώρου που είναι οι ΜμΕ;
Από όσα γνωρίζει ο χώρος αυτός, αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν ο «πέμπτος» πόλος αποκτήσει ισχυρές …πλάτες. Δηλαδή ένα «μέτοχο» που θα έχει ισχυρούς και πέρα από στενά επιχειρηματικούς λόγους να παρέχει χρηματοδότηση. Και θα είναι τόσο ισχυρός ώστε να μπορεί να αντέξει τις επικίνδυνες ζώνες που έχουν στείλει όλες τις τράπεζες, συστημικές και μη, στον «Ηρακλή» για ξεκαθάρισμα από τα μεγάλα βάρη…
Ποιος μπορεί να είναι αυτός ο «μέτοχος»; Προς το παρόν μόνο το δημόσιο έχουμε δει να παίζει αυτό τον ρόλο μέχρι σήμερα σε διάφορες περιπτώσεις και …εποχές. Πρόκειται να δούμε κάτι τέτοιο; Η ΤτΕ δεν το ξεκαθαρίζει καθόλου στην Έκθεσή της.
Και σαν θέμα είναι εξαιρετικά κρίσιμο, αν σκεφτεί κανείς ότι με τα όσα έχουν σκοπό να κάνουν οι Κεντρικές Τράπεζες, η διαθεσιμότητα της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα θα είναι το μέγα θέμα την επόμενη περίοδο, μιας και ο χρόνος το 2027 τελειώνει και για τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης…
Αν πάλι δεν «κρύβει» κάτι τέτοιο ανάμεσα στις γραμμές της Έκθεσης η ΤτΕ, τότε ή κάποιος δίνει υποσχέσεις που δεν μπορεί να κρατήσει ή κάτι άλλο ετοιμάζεται.
Ετοιμάζεται κάτι άλλο; Τι ακριβώς μυστήρια κρύβονται στην …σκιά αυτού του τραπεζικού περιβόητου «πέμπτου» πόλου με τις …μαγικές ιδιότητες; Η Έκθεση της ΤτΕ πάντως δεν μας λέει.
