Όλες πλέον οι αναλύσεις της οικονομικής πολιτικής Τραμπ – δηλαδή του Σκοτ Μπέσσεντ – συγκλίνουν σε ένα συμπέρασμα: οι δασμοί του Τραμπ στους «φίλους» και οι κυρώσεις στους «εχθρούς», οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε διεθνή οικονομική επιβράδυνση.
Σ’ αυτό πλέον συμφωνούν όχι μόνο οι επώνυμοι οικονομολόγοι, ο επιχειρηματικός χώρος και οι μεγάλοι διαχειριστές κεφαλαίων, αλλά και οι εκτιμήσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών, μεταξύ των οποίων ο ΟΟΣΑ, το ΔΝΤ και «όλες» οι μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες.
Ο λόγος είναι απλός και σαφής: οι δασμοί και οι κυρώσεις μειώνουν το διεθνές εμπόριο και αυξάνουν τις τιμές.
Κατά συνέπεια επηρεάζουν άμεσα αρνητικά τόσο την καταναλωτική όσο και την επενδυτική δαπάνη, ιδιωτική και δημόσια. Και αυτό είναι μία οριζόντια συνέπεια για ΟΛΟΥΣ και ιδιαίτερα για την Ευρωζώνη.
Αυτό το καθοριστικό νέο στοιχείο της πραγματικότητας στην οικονομία, αλλάζει κατά συνέπεια και το πλαίσιο των πολιτικών αποφάσεων, ανεξάρτητα από τις ιδιαίτερες «εθνικές συνθήκες».
Μπορεί αυτό, δηλαδή ο καθοριστικός χαρακτήρας επιβολής των διεθνών εξελίξεων σε κάθε εθνικό περιβάλλον, να αντιμετωπισθεί;
Η απάντηση είναι μάλλον προφανής αν κρίνει κανείς τόσο το πως αυτό αντιμετωπίζεται ως προς τις συνέπειές του στις ΗΠΑ, όσο και – κυρίως – στην Ευρώπη.
Και η απάντηση είναι ένα καθαρό «όχι».
Όσο το διεθνές τοπίο επιδεινώνεται η διάθεση για επενδύσεις συρρικνώνεται και η κατανάλωση μειώνεται με τον πληθωρισμό να ετοιμάζεται να πάρει και πάλι την πάνω βόλτα λόγω των συνεπειών των δασμών στις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών.
Η απάντηση της Ευρωζώνης σ’ αυτό, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι ένα οικονομικό πρόγραμμα επενδύσεων 800 – 1000 δισ. ευρώ ReArmEU με κεντρικό άξονα τον «αμυντικό» επανεξοπλισμό της Ευρώπης.
Μπορεί αυτό το «πρόγραμμα» να αναχαιτίσει τις συνέπιες της οικονομικής επιβράδυνσης με αύξηση επενδύσεων, κ.λ.π.;
Η απάντηση δόθηκε χθες (16.3.2025) από τον διοικητή της ΤτΕ κ. Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος είπε ξεκάθαρα ότι το ReArmEU «… δεν θα ανατρέψει δραστικά την εικόνα που έχουμε για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό στην Ευρώπη. Δεν είναι ένας καταλύτης που θα μας κάνει να ανατρέψουμε δραστικά τις προβλέψεις μας στην ευρωζώνη…».
Ποιες είναι οι προβλέψεις για την Ευρωζώνη; Η απάντηση καλύτερα να αναζητηθεί εκτός Ευρωζώνης στον ΟΟΣΑ ο οποίος συνολικά προβλέπει τις συνέπειες της πολιτικής Τραμπ ως καθοριστικό παράγοντα οικονομικής επιβράδυνσης, που ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες θα ποικίλει από στασιμότητα μέχρι και ύφεση.
Για την Ελλάδα για παράδειγμα σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ και όσα αναφέρονται σε σχετικό ρεπορτάζ του NEWSIT, οι συνέπειες της πολιτικής Τραμπ οδηγούν το 2026, δηλαδή το έτος πριν από τις εκλογές σε ένα απότομο φρενάρισμα της οικονομίας. Αυτό όμως είναι ασύμβατο – ως οικονομικό αποτέλεσμα – με τους δεσμευτικούς στόχους για πρωτογενή πλεονάσματα, ως εγγύηση κατά Moody’s της πιστοληπτικής αξιοπιστίας της εγχώριας οικονομίας, αλλά και της συνολικής γραμμής διασφάλισης του ρυθμού επέκτασης της οικονομίας.
Στο δια ταύτα, για να μη «πολυλογούμε», το 2025 είναι η τελευταία χρονιά, οικονομικά μιλώντας, που η οικονομία θα μπορεί να είναι … ας το πούμε έτσι «αρωγός της πολιτικής».
Και όλοι γνωρίζουμε – ανεξάρτητα από τις ήδη επιβαρυμένες εγχώριες πολιτικές καταστάσεις (Τέμπη, κ.λ.π.) – τι αυτό σημαίνει για τον πολιτικό εκλογικό κύκλο σ’ αυτή την χώρα…
