Αναμφίβολα τα νέα από τις εγχώριες τράπεζες και ειδικά μετά την επιτυχή πώληση του πακέτου της Πειραιώς από το ΤΧΣ, έχουν κερδίσει την προσοχή της εγχώριας αλλά και της διεθνούς αγοράς, τον τελευταίο καιρό.
Και όχι άδικα, αν μείνει κανείς στα «νούμερα» που αφορούν στην κερδοφορία τους, αλλά και στην αλλαγή στάσης του διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος γι’ αυτές. Βέβαια, όπως επισημαίνει το τελευταίο κολακευτικό report της moody’s για τις ελληνικές τράπεζες, η βασική αιτία της κερδοφορίας τους οφείλεται στους Έλληνες καταθέτες και στην… γαλαντομία της ΕΚΤ.
Με άλλα λόγια στην πολύ μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο «κόστος» «ενοικίασης» των κεφαλαίων από τις καταθέσεις και στην «κερδοφορία» από την παροχή των κεφαλαίων αυτών στα εταιρικά κυρίως δάνεια και στις overnight καταθέσεις στην ΕΚΤ.
Τα νούμερα που δημοσιοποίησε πρόσφατα η ΤτΕ και υπογράμμισε με ειδικό έκτακτο report η moody’s, είναι εντυπωσιακά. Συγκεκριμένα το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο με το οποίο οι ελληνικές τράπεζες δανείζουν (όχι πλέον τόσο σε νοικοκυριά αλλά σε επιχειρήσεις που εμπλέκονται στα μεγάλα project του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης) είναι 6,15%. Και πόσο τους «κοστίζει» αυτό στις καταθέσεις; Μόλις 0,53%, που πάει να πει δουλεύουν στην αγορά με καθαρό περιθώριο επιτοκιακού (μεσοσταθμικού) «κέρδους» 5,62%… Δεν το βρίσκεις αυτό αλλού στην Ευρωζώνη.
Τα αντίστοιχα περιθώρια μεταξύ καταθέσεων και ανεξόφλητων δανείων λίγο πάνω από 5,8% τον Ιανουάριο, υψηλότερο και από το αντίστοιχο 5,67% του 2023, όπως σημειώνει με έμφαση το report της Moody’s. Και είναι κακό αυτό θα αναρωτηθεί κανείς; Αφού μπορούν να το κάνουν το όφελος είναι ισχυρότατο για τους ισολογισμούς τους και γιατί όχι και για τα μερίσματά τους αν πει το ΟΚ, ο SSM.
Και εδώ αρχίζουν ας πούμε, οι… δυσκολίες. Γιατί ο SSM και η κυρία που αντικατέστησε τον συμπαθή στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα Ιταλό Αντρέα Ενρία, χτυπάνε παλαμάκια για την πρωτοφανή όπως υπενθυμίζουν βελτίωση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, καθώς μέσα σε ελάχιστα χρόνια μετά από την μεγαλύτερη στην ιστορία του συστήματος (!) αναδιάρθρωση δημόσιου χρέους παγκοσμίως.
Να ξαναθυμίσουμε ότι το «κόστος» επιβίωσης των ελληνικών τραπεζών μέσα από τις μυλόπετρες της αναδιάρθρωσης έχει «χτυπήσει» σε πολλά σημεία τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα. Δεκάδες δισ. ευρώ απώλειες σε κρατική «ανακεφαλαιοποίηση», δεκάδες δισ. ευρώ «διαγραφής» κεφαλαίων από τα αποθεματικά των ασφαλιστικών Ταμείων, κ.λ.π.
Και παρ’ όλα αυτά ακολούθησαν όπως ήταν αναμενόμενο τεράστιοι όγκοι «κόκκινων δανείων», που χρειάσθηκαν ειδικά εργαλεία για την απαλλαγή των ισολογισμών τους μέσω του «ήρωα» Ηρακλή Ι και ΙΙ και ΙΙΙ, καθώς και η ειδική μεταχείριση από το δημόσιο μέσω του «αναβαλλόμενου φόρου» που από υποχρέωση των τραπεζών βαφτίσθηκε σε «ίδια κεφάλαια».
Και με τον Ηρακλή «καθάρισε» το μεγαλύτερο μέρος των Npls και Νpes, (δεν χάθηκε η «κόπρος», απλώς πήγε σε άλλα χωράφια και ονομάσθηκε …λίπασμα), αλλά κάμποσα από αυτά εκκρεμούν ακόμα για εκκαθάριση.
Επίσης οι περιβόητοι «αναβαλλόμενοι φόροι» κάποια στιγμή πρέπει να πληρωθούν λέει ο SSM. Και πότε είναι η καλύτερη στιγμή για να πληρωθούν, αν όχι τώρα, που οι καταθέτες ακόμα επιτρέπουν τόσο υψηλή κερδοφορία, επιμένει ο SSM.
Ναι, αλλά και τι θα γίνει με τα «μερίσματα» που περιμένουν πως και πως οι μέτοχοι μόλις άκουσαν για κέρδη; Και ειδικά μία κατηγορία ισχυρών μετόχων που περιμένουν πως και πως για να ρεφάρουν, έστω ένα μέρος της μέχρι σήμερα επενδυτικής «χασούρας» τους. «Φωνάζουν» και όχι άδικα, οι γνωστοί επώνυμοι ξένοι επενδυτές που στήριξαν τις διοικήσεις των τραπεζών για να φτάσουν μέχρι εδώ… Μερίσματα ή βελτίωση ιδίων κεφαλαίων λέει ο SSM; Και δίνει -ανεπισήμως- την απάντηση, ότι θέλει να δει ακόμα μεγαλύτερη βελτίωση στα ίδια κεφάλαια και να καθαρίσουν εκκρεμείς καταστάσεις όπως οι αναβαλλόμενοι φόροι, γιατί το διεθνές περιβάλλον, έχει αρχίσει να μπαίνει και πάλι σε φάση υψηλών αναταράξεων.
Κάπου πρέπει να βρεθεί η ισορροπία απαντούν τα υψηλά ιστάμενα τραπεζικά στελέχη, γιατί αυτοί οι παλιοί και …ταλαιπωρημένοι μέτοχοι μπορεί να χάσουν την υπομονή τους και τα μέχρι σήμερα καλά τους λόγια.
Οι τιμές μάλιστα που έχει αρχίσει να «πουλάει» τελευταία το ΤΧΣ, φαίνεται ότι βάζουν πολλούς από αυτούς τους παλιούς μετόχους σε πειρασμό… Έτσι τουλάχιστον ακούγεται από κάποιες «σκιερές» γωνιές του τραπεζικού συστήματος. Αυτά τα ακούνε οι λεγόμενοι «προσεκτικοί» επενδυτές στο ΧΑ και κάνουν ένα βηματάκι πίσω μέχρι να ξεκαθαρίσει ο ορίζοντας.
Φαίνεται πως το περιβάλλον γίνεται ιδιαίτερα ενδιαφέρον στο τραπεζικό σύστημα, τόσο εντός, όσο όμως και εκτός Ελλάδος. Και θα πει κανείς και ποιος ενδιαφέρεται για το τι γίνεται στο τραπεζικό σύστημα εκτός από τους μεγάλους «παίκτες» στο γήπεδο, για να το κάνετε τόσο μεγάλο ζήτημα; Δεν είναι ακριβώς έτσι γιατί το τι θα κάνει η Μoody’s στα μέσα του Μάρτη και οι άλλοι Οίκοι Αξιολόγησης μέσα στο 2024 με το ελληνικό χρέος όσο αφορά την αναβάθμιση ή το «πάγωμά» της μέχρι νεοτέρας, έχουν πολλά να κάνουν με το κατά πόσο θα συνεχίσει η κεφαλαιακή «αναβάθμιση» των ελληνικών τραπεζών, συστημικών και μη.
Μη ξεχνάμε ότι η αναβάθμιση σε investment grade μπόρεσε να κάνει το πρώτο της βήμα, μόνο όταν ο Ηρακλής Ι και ΙΙ έδειξαν έμπρακτα ότι μπορούσαν να φέρουν αποτέλεσμα στους ισολογισμούς των τραπεζών. Αν αυτό δεν είχε συμβεί το non investment grade θα ήταν ακόμα μαζί μας… Προσοχή λοιπόν στο τι λέμε και τι ακούει η διάδοχος του κ. Ενρία, η ιδιαίτερα αυστηρή -από ιδιοσυγκρασία- κα Κλάουντια Μπούχ.
