Στις 12/3 στα Οικονοκλαστικά είχαμε επιχειρήσει να συνθέσουμε στην βάση των επίσημων στοιχείων και δηλώσεων στελεχών της κυβέρνησης Τραμπ (και της χρηματαγοράς), το πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής των δασμών, που αύριο φτάνει σε ένα από τα σημεία καμπής της, την λεγόμενη «Ημέρα Απελευθέρωσης των ΗΠΑ».
Αιτία αυτής της «απόπειρας» από τα Οικονοκλαστικά ήταν η ανάγκη να… γδύσουμε από τα ισχυρά στοιχεία έκπληξης την οικονομική πολιτική Τραμπ και να υποστηρίξουμε ότι είναι πολύ περισσότερο προβλέψιμη, από όσο κατά κοινή ομολογία, θέλουν οι «πολιτικοί» να λένε.
Είχαμε λοιπόν επισημάνει στις 12/3 ότι:
«Τους επόμενους έξι μήνες η Κυβέρνηση Τραμπ είναι υποχρεωμένη σε ένα συνολικό χρέος 36,2 τρισ. δολάρια, να αναχρηματοδοτήσει «λήξεις» ύψους 7 τρισ. δολάρια. Και αυτό ενώ η οικονομία της χώρας του «τρέχει» ένα έλλειμμα της τάξης των 7,2% του ΑΕΠ.
Τα ποσά είναι τρομακτικά τόσο σε απόλυτους αριθμούς όσο και σαν υποχρεώσεις που πρέπει να ικανοποιηθούν -σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα- με συγκεκριμένες πολιτικές από την Κυβέρνηση Τραμπ…
Το πόσο καθοριστικής σημασίας για τις ΗΠΑ, αλλά και την διεθνή οικονομία, είναι τα μεγέθη αυτά, το επισήμανε προχθές (σ.σ. 10/3) σε Συνέδριο στην Σιγκαπούρη, όπου πήρε δημόσια θέση ο Ray Dalio, γνωστό αφεντικό του Μπρίτζγουοτερ Fund.
Υποστήριξε πως «το σημαντικότερο πράγμα (σ.σ. σήμερα) είναι το ζήτημα του χρέους, (σ.σ. στο οποίο) έχουμε ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα προσφοράς – ζήτησης… (σ.σ. Οι ΗΠΑ) πρέπει να πουλήσουν μια ποσότητα χρέους που ο κόσμος δεν πρόκειται να θέλει να αγοράσει…». Για να συμπληρώσει ότι «αυτό είναι μεγάλη υπόθεση, θα δείτε συγκλονιστικές εξελίξεις όσο αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπισθεί αυτό…».
Για να γίνει αντιληπτό τι εννοεί ο Ray Dalio υπενθυμίζουμε δήλωση του Υπ. Οικονομικών του Τραμπ του κ. Σκοτ Μπέσεντ που είχαμε σχολιάσει πρόσφατα στα Οικονοκλαστικά, στην οποία είχε υποστηρίξει κάτι παράδοξο. Είχε πει ότι «η κυβέρνηση Τραμπ δεν επιθυμεί να μειώσει η Fed τα επιτόκια, αλλά επιθυμεί να μειωθούν οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων…».
Με άλλα λόγια «εξήγησε» πως ανεξάρτητα από το τι θα κάνει η Fed για να κρατήσει υπό έλεγχο την νομισματική πολιτική των ΗΠΑ, η αμερικάνικη κυβέρνηση χρειάζεται να πουλήσει ακριβότερα αμερικάνικο χρέος και να μειώσει το κόστος δανεισμού της».
Αυτά στις 12/3.
Στις 4/3, δηλαδή μια περίπου εβδομάδα νωρίτερα είχαμε επισημάνει επίσης τις δηλώσεις τραπεζικών στελεχών και οικονομολόγων για το πως σχετίζονται οι πολιτικές των δασμών, του χρηματιστηρίου και των ομολόγων.
Είχαμε εντοπίσει τις ακόλουθες δηλώσεις στο Bloomberg. «Ο David Kelly της JPMorgan δήλωσε χαρακτηριστικά ότι : Το πρόβλημα με τους δασμούς, για να είμαστε σύντομοι, είναι ότι αυξάνουν τις τιμές, επιβραδύνουν την οικονομική ανάπτυξη, μειώνουν τα κέρδη, αυξάνουν την ανεργία, επιδεινώνουν την ανισότητα, μειώνουν την παραγωγικότητα και αυξάνουν τις παγκόσμιες εντάσεις. Εκτός από αυτό, όλα τα άλλα είναι… καλά».
Ο δε Carl Weinberg, επικεφαλής οικονομολόγος της High Frequency Economics, ήταν το ίδιο σαφής. «Εάν επιβληθούν τα επαπειλούμενα (σ.σ. οι δασμοί), η βιομηχανική δραστηριότητα των ΗΠΑ θα αναδιπλωθεί αμέσως και δεν θα χρειαστεί να περιμένουμε μέχρι την επόμενη έρευνα ISM για να το μάθουμε. Κρίσιμοι τομείς της οικονομίας αντιμετωπίζουν υπαρξιακές απειλές από τους δασμούς Trump και πιθανά αντίποινα. Τα αυτοκίνητα, η ενέργεια και η αεροδιαστημική είναι τρία που έρχονται στο μυαλό μου πολύ γρήγορα. Συσκευές, ηλεκτρονικά είδη, έπιπλα και ρούχα έρχονται στο μυαλό στη συνέχεια…».
Αυτά είχαμε επισημάνει στις 4/3 και στις 12/3.
Αν κοιτάξει κανείς πίσω του σ’ αυτές τις 10 – 11 εβδομάδες θα παρατηρήσει με ευκολία αυτά ακριβώς να συμβαίνουν.
Δηλαδή η απειλή εφαρμογής δασμών και η εφαρμογή δασμών, έχουν προκαλέσει όλα αυτά τα οποία ο David Kelly και ο Carl Weinberg προειδοποιούσαν και τα οποία έχουν σαν άμεσο αποτέλεσμα την πτώση του ρυθμού ανάπτυξης (επιβεβαιώνεται για το Α τρίμηνο του 2025) και την κατά συνέπεια «έξοδο» κεφαλαίων από το χρηματιστήριο με κατεύθυνση την αγορά ομολόγων. Η κατακόρυφη άνοδος της τιμής του χρυσού σε επίπεδα ρεκόρ είναι μόνο μία συνοδευτική στην κίνηση αυτή «παρενέργεια».
Τεράστιοι όγκοι κεφαλαίων έχουν μετακινηθεί από το χρηματιστήριο και τις «μοχλεύσεις» γύρω από τις τιμές των μετοχών προς τις αγορές ομολόγων.
Το (ζητούμενο) αποτέλεσμα είναι ότι οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων τόσο των βραχυπρόθεσμων όσο και των μεσομακροπρόθεσμων έχουν μειωθεί ραγδαία.
Οι αποδόσεις του δεκαετούς π.χ. ομολόγου έχουν περιορισθεί στο 4,18%, από επίπεδα που είχαν ξεπεράσει το 4,65% στην αρχή της θητείας του Τραμπ. Θυμίζουμε εδώ ότι τόσο ο Τραμπ όσο και ο Μπέσεντ στο ίδιο χρονικό διάστημα έχουν δηλώσει ότι δεν τους ανησυχεί ιδιαίτερα η δραματική «πτώση» των χρηματιστηριακών τιμών.
Προφανώς τους ανησυχούν πολύ περισσότερο τα 7 τρισ. δολάρια που πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν από ένα δημόσιο ταμείο που τρέχει ήδη με έλλειμμα πάνω από 7% μέσα στο 2025. Και τώρα αυτή η αναχρηματοδότηση τουλάχιστον προς το παρόν έχει μειώσει το «κόστος» για το δημόσιο σχεδόν μισή μονάδα (!).
Μπορεί να συλλάβει κανείς το σημαίνει αυτή η μισή μονάδα χαμηλότερα στις αποδόσεις – κατά συνέπεια και στο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους – όταν έχει να αναχρηματοδοτήσει ένα χρέος της τάξης των 7 τρις δολάρια μέσα στους επόμενους έξι μήνες…
Και η πίεση θα συνεχισθεί κατά πως φαίνεται, καθώς η αυριανή «Ημέρα Απελευθέρωσης» θα δείξει μέχρι που έχει σκοπό να φτάσει σ’ αυτό το επικίνδυνο μονοπάτι… Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτά που γλιτώνει ο «θείος Σαμ» με την μισή μονάδα τα χάνει ο «ξένος» αγοραστής του αμερικάνικου χρέους.
