Το 2025 είναι μία χρονιά που όπως όλα δείχνουν η απόσταση όσο αφορά τις «διαδρομές» πολιτικής ανάμεσα στην ΕΚΤ και την Fed θα αυξηθεί, δεν θα μικρύνει.
Οι μειώσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ θα συνεχισθούν σύμφωνα και με χθεσινές δηλώσεις της Λαγκάρντ, με τάση να κατεβάσουν το επιτόκιο ίσως και λίγο κάτω από το 2%. Από την πλευρά της Fed οι μειώσεις – πέραν εκείνης που αναμένεται σήμερα – σύμφωνα με τις υπάρχουσες αναφορές θα περιορισθούν σε αριθμό για το 2025, από 4 – 5 αρχικά σε μόλις 2 – 3 το πολύ.
Ανεξάρτητα από κάθε άλλο παράγοντα που παρεμβαίνει στην σχέση του κόστους χρήματος μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωζώνης, οι τάσεις στην εξέλιξη των επιτοκίων οδηγούν σε προοπτικές περαιτέρω αύξησης της ελκυστικότητας των αποδόσεων των κεφαλαίων στις ΗΠΑ εις βάρος της Ευρώπης. Καθώς κλείνει το 2024 και οι προβλέψεις/εκτιμήσεις μεγάλων επενδυτών Funds δημοσιεύονται, γίνεται φανερό ότι οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων συνεχίζουν να κινούνται προς νέα υψηλά. Η τάση αυτή τροφοδοτείται από την συνεχή ενίσχυση των δημοσίων ελλειμμάτων και του χρέους, την χαμηλότερη αλλά επίμονη πληθωριστική πίεση και τις εκτιμήσεις για τις συνέπειες της επερχόμενης πολιτικής Τραμπ.
Για την Ευρωζώνη αντίθετα οι προοπτικές κινούνται ανάποδα. Οι συνέπειες της ενεργειακής κρίσης, ο πόλεμος, η οικονομική στασιμότητα και η πολιτική αστάθεια, με έλλειψη κάθε προοπτικής αναθέρμανσης της οικονομίας, σε ένα περιβάλλον που το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας πιέζει ασφυκτικά της δημοσιονομικές συνθήκες, η μοναδική «διέξοδος» συντήρησης παραμένει η μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ.
Για την Ευρωζώνη ακριβώς λόγω του «ζουρλομανδύα» του νέου Συμφώνου Σταθερότητας και του «εθνικού» δημοσιονομικού κατακερματισμού, η ΕΚΤ έχει απομείνει σαν ο μοναδικός παράγοντας που μπορεί να απομακρύνει έστω και προσωρινά, το ενδεχόμενο μιας νέας κρίσης χρέους. Πώς; Μέσω της μείωσης του κόστους εξυπηρέτησής του. Ίσως ακόμα και να ανοίξει το «παράθυρο» για την μαζική χρήση ευρωομολόγων, αν όπως φαίνεται το πολιτικό αδιέξοδο, ιδιαίτερα στον υπό κατάρρευση γαλλογερμανικό άξονα αποφάσεων, παραταθεί μέσα στο 2025 και δεν αφήσει άλλη οδό διαφυγής.
Σε κάθε περίπτωση αυτή η διαφορετική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, που έχει να κάνει πέρα από τις πολιτικές αποφάσεις και με το πολύ διαφορετικό οικονομικό υπόβαθρο μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωζώνης, οδηγεί αναπόφευκτα στην εκρηκτική αύξηση της ελκυστικότητας των επενδύσεων χαρτοφυλακίου στις ΗΠΑ. Και την αντίστοιχη επιτάχυνση της εξόδου τους από την Ευρωζώνη.
Όσο η Ευρωζώνη για να επιβιώσει χρειάζεται να μειώνει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της με μειώσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ, τόσο αυξάνεται η διαφορά των αποδόσεων των ομολόγων της με εκείνα των ΗΠΑ. Κατά συνέπεια τόσο περισσότερο η διεθνής και η ευρωπαϊκή «αποταμίευση» μετακινείται στις ΗΠΑ. Αυτή η κίνηση καταγράφεται πλέον με γεωμετρικά αυξανόμενα μεγέθη. Η ροή κεφαλαίων από την Ευρωζώνη προς τις ΗΠΑ αυξήθηκε το 2024. Και αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο υπό αυτές τις συνθήκες το 2025.
Πόσο; Ενδεικτικές είναι αναλύσεις επενδυτικών Οίκων που είδαν το φως της δημοσιότητας ακόμα και στα διεθνή οικονομικά ΜΜΕ, που κάνουν λόγο για το ενδεχόμενο – μικρό βέβαια – να φτάσουν οι αποδόσεις των αμερικανικών δεκαετών ομολόγων ακόμα και κοντά στο 6% (!).
Μπορεί να «ξεμείνει» η Ευρωζώνη από κεφάλαια; Εξαρτάται πως θα απαντήσει η ΕΚΤ στις αδηφάγες ορέξεις του αμερικανικού χρέους που έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο και κατά πως φαίνεται θα συνεχίσει να φουσκώνει το 2025 χωρίς όρια.
Με αυτά τα «δεδομένα» η Ευρωζώνη και ειδικά οι υπερχρεωμένες οικονομίες της κάνουν πλέον τους λογαριασμούς τους για το 2025.
Ίσως πρέπει να τους κάνουμε και μείς… Γιατί το Ταμείο Ανάκαμψης κάποια στιγμή σύντομα τελειώνει.
