Για πολλοστή φορά ο διοικητής της ΤτΕ επιμένει να συγκεντρώνει την προσοχή του κοινού στις ομιλίες του σε ένα κεντρικό οικονομικό ζήτημα, που θα μπορούσαμε να το πούμε σε απλά ελληνικά, το πως η ελληνική οικονομία δεν θα μείνει από λεφτά…
Γιατί θα αναρωτηθεί κανείς, κινδυνεύουμε να μείνουμε από …λεφτά;
Ο διοικητής της ΤτΕ, αυτός δηλαδή που εκ της θέσεώς του και της ευθύνης που έχει, είναι σε θέση να γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον, λέει και ξαναλέει, με ένα διακριτικό αλλά σαφή τρόπο, πως ναι υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο αν δεν …
Σε πρόσφατη ομιλία του, που το Newsit επισήμανε με σχετικό ρεπορτάζ και στην συνέχεια τα Οικονοκλαστικά επέμειναν στην σχετική με την χρηματοδότηση της οικονομίας πλευρά της παρέμβασής του, ξεκαθάρισε ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα αδυναμίας στην συγκέντρωση της αποταμίευσης και την διοχέτευσή της μέσω των τραπεζών στην οικονομική δραστηριότητα.
Οι τράπεζες δεν συγκεντρώνουν ικανή αποταμίευση για να χρηματοδοτήσουν την οικονομική δραστηριότητα, ήταν το απλό αλλά σαφές «μήνυμα» που προέκυψε από την δεύτερη ανάγνωση της ομιλίας του.
Και διευκρίνιζε πως κατά συνέπεια η χρηματοδότηση της οικονομίας συνεχίζει να βασίζεται στην «εισαγωγή» κεφαλαίων, κατά βάση από την Ε.Ε., είτε δανειακών, είτε επιδοτούμενων από το ΕΣΠΑ και κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Λίγα 24ωρα αργότερα, σε νεότερη ομιλία του, σχολιάζει αυτό το δεύτερο σκέλος της «φωτογραφίας» χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας που αφορά στην εισαγωγή κεφαλαίων (δωρεάν και δανειακά) από το Ταμείο Ανάκαμψης. Πρόκειται για 36 δις ευρώ που μπορεί το ελληνικό δημόσιο να απορροφήσει μέχρι και το 2026.
Το ποσό αυτό (δάνεια και μη) αναλογεί περίπου στο 15 – 16% του ΑΕΠ.
Τι επισήμανε προχθές το κ. Στουρνάρας; Είπε ότι ενώ η Ελλάδα είναι 4η καλύτερη στην λίστα απορρόφησης αυτών των πόρων (που το μεγαλύτερο μέρος τους είναι δάνεια χαμηλότοκα), παραμένει πολύ πίσω στο κύριο κομμάτι αυτής της ροής, ήτοι στο να πάνε τα χρήματα αυτά στον τελικό αποδέκτη δηλαδή τους εκτελεστές των επενδύσεων που καταλήγουν.
Τα νούμερα μιλάνε μόνα τους. Από τα 36 δις έχει δεσμευθεί για συγκεκριμένα έργα και επενδύσεις το 41%, σχετικά ψηλό ποσοστό παρ’ ότι μένουν λιγότερο από δύο χρόνια για να δεσμευτεί το υπόλοιπο 60%. Με άλλα λόγια από τα 36 δις έχουν «απορροφηθεί» τα 14,5 δις ευρώ.
Πόσα από αυτά έχουν πάει στις επενδύσεις; Εδώ είναι η απίθανη εικόνα στην οποία ο κ. Στουρνάρας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.
Έχουν εκταμιευθεί μόλις το 14% ήτοι μόλις 2 δις ευρώ από το σύνολο των διαθέσιμων 36 δις ευρώ !!!
Ο διοικητής της ΤτΕ μίλησε γι’ αυτό με πολύ διακριτικό τρόπο – προεκλογική περίοδος είναι άλλωστε – αλλά μίλησε, έστω και αν χρειάζεται μετάφραση για να το καταλάβει κανείς.
Είπε λοιπόν μιλώντας σε εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), ότι η έγκαιρη απορρόφηση και η εκταμίευση των πόρων του RRF (Ταμείο Ανάκαμψης) προς τον ιδιωτικό τομέα είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη των προβλεπόμενων ρυθμών αύξησης των ακαθάριστων επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου κατά την περίοδο 2024-2026. Και έδωσε τα νούμερα. Μέχρι τώρα είπε, το ποσοστό απορρόφησης των πόρων του RRF είναι αρκετά ικανοποιητικό (41% ) αλλά εξήγησε ότι «οι εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις προχωρούν με βραδύτερο ρυθμό (14% του συνόλου), γεγονός που καθυστερεί την πραγματοποίηση επενδυτικών δαπανών».
Με απλά λόγια, ακόμα και τα «λεφτά» που υπάρχουν δεν τα παίρνουμε. Και αν δεν τα «πάρουμε» μέχρι τα τέλη του 2026, απλά τα …χάνουμε, χωρίς να έχουμε άλλη σημαντική πηγή χρηματοδότησης, όπως για παράδειγμα την συγκέντρωση αποταμίευσης στις τράπεζες…
Και για να καταλάβουμε πόσο δραματική είναι η κατάσταση, μπορούμε να πούμε ότι από τα έργα που προεκλογικά εγκαινιάσθηκαν τον τελευταίο καιρό, σε κάμποσα από αυτά παρ’ ολίγο να μη γίνουν τα εγκαίνια, γιατί ενώ το έργο έχει προχωρήσει ή τελειώσει, η κυβέρνηση δεν εκταμιεύει τα δέοντα.
Από που; Από αυτά που ήδη υποτίθεται έχει απορροφήσει από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Με άλλα λόγια για να… συνοψίσουμε τις τελευταίες ομιλίες του κ. Στουρνάρα, στις τράπεζες δεν συγκεντρώνεται αποταμίευση για να χρηματοδοτηθεί η οικονομική δραστηριότητα, αλλά και από εκεί που υπάρχουν (προσωρινά) διαθέσιμα κεφάλαια, από τα κοινοτικά ταμεία, τα χρήματα δεν φτάνουν εκεί που πρέπει όταν πρέπει…
Τι φταίει; Κάποιες πολύ χρήσιμες σχετικές παρατηρήσεις έχει αφήσει ως παρακαταθήκη στο τελευταίο δημόσιο σημείωμά του ο προηγούμενος διοικητής της ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος, που «έφυγε» πολύ πρόσφατα (σ.σ. Οικονοκλαστικά 31/5).
Το ερώτημα όμως δεν έχει να κάνει με τόσο με το «γιατί».
Το μείζον ζήτημα είναι άλλο «γιατί». Είναι το «γιατί» ο κ. Στουρνάρας επιμένει τώρα, παρά το γεγονός ότι ήμαστε σε προεκλογική περίοδο, δεδομένου ότι το τελευταίο που μπορεί να του αποδώσει κανείς, είναι πρόθεση κριτικής στην κυβέρνηση…
Όχι δεν πρόκειται γι’ αυτό, αλλά για κάτι πολύ πιο σημαντικό.
Ήδη έχουμε μπει σιωπηρά σε μια νέα ταραχώδη περίοδο όσο αφορά στην χρηματοδότηση της παγκόσμιας οικονομίας και ο χρόνος μετράει ανάποδα.
Σε συνθήκες εκρηκτικής επέκτασης του δημόσιου και του ιδιωτικού χρέους, οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν με αμηχανία το επόμενο βήμα που αφορά στο αν θα μπουν σε φάση εκτόνωσης των επιτοκίων ή θα μείνουν περίπου εκεί που είναι σήμερα, προκειμένου να μη χάσουν εντελώς τον έλεγχο της κατάστασης, ακόμα και με τον άμεσο κίνδυνο να βυθίσουν τις οικονομίες σε στασιμοπληθωρισμό.
Είτε στην μία περίπτωση (μείωσης επιτοκίων), είτε στην άλλη περίπτωση, οι αποφάσεις τους θα καθορίσουν ισχυρές ανατροπές στις τάσεις κίνησης των κεφαλαίων διεθνώς.
Και ήδη είναι σαφές ότι ο μέχρι σήμερα συντονισμός των μεγάλων κεντρικών τραπεζών δεν είναι εύκολο να συνεχισθεί.
Αυτό θα έχει καθοριστικές συνέπειες για τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και το κόστος δανεισμού από τις αγορές, πέρα από τις συνέπειες στον πληθωρισμό και την ύφεση.
Μια νέα καταιγίδα έρχεται και ο κεντρικός τραπεζίτης το γνωρίζει.
Είναι υποχρεωμένος να μιλήσει γι’ αυτό, για όσους τουλάχιστον ακούνε…
