Με την ολοκλήρωση της αποχώρησης του ΤΧΣ από την Πειραιώς – και παρά το υπόλοιπο του ΤΧΣ στην Εθνική – είναι γενικευμένη πλέον η εκτίμηση πως με την πράξη αυτή, κλείνει η φάση της κρατικής «διάσωσης» του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.
Και οι τράπεζες ξαναβγαίνουν πλέον με τις δικές τους δυνάμεις στην αγορά και στο ανοικτό παιγνίδι…
Ο όρος «δικές τους δυνάμεις» ίσως δεν είναι ακόμα ακριβής – όσο ο αναβαλλόμενος φόρος παραμένει σε εκκρεμότητα – αλλά και πάλι όλες οι πλευρές, τόσο το δημόσιο και οι παλιοί μέτοχοι των τραπεζών όσο και οι νέοι μέτοχοι (δηλαδή η αγορά), με τις τιμές που πέτυχε η Πειραιώς δείχνουν ότι το …πιστεύουν ότι η σελίδα γύρισε οριστικά.
Η αλήθεια είναι ότι η διαδικασία της αποκρατικοποίησης των τραπεζών, αποτελεί το δεύτερο σκέλος της υλοποίησης της αναδιάρθρωσης του (δημόσιου και ιδιωτικού) χρέους, ενός οικονομικού «μεγέθους» που δεν έχει το προηγούμενό του στην οικονομική ιστορία του συστήματος τον τελευταίο αιώνα.
Το δημόσιο σκέλος αυτής της ιστορίας «έκλεισε» όπως είναι γνωστό με την τελική διατύπωση της συμφωνίας αναδιάρθρωσης του Ιουνίου 2018.
Και το ιδιωτικό σκέλος «κλείνει» τώρα – μετά τον Ηρακλή και την αναβάθμιση σε IG – με την απόσυρση του ΤΧΣ από τις τέσσερεις συστημικές τράπεζες.
Βέβαια και τα δύο σκέλη για να ήμαστε ακριβείς έχουν τις «ουρές» τους. Το δημόσιο σκέλος σέρνει μαζί του το ανοικτό ζήτημα με το χοντρό πακέτο των «αναβαλλόμενων τόκων» ύψους 25 δισ. ευρώ (που αφορά στην περίοδο χάριτος της αποπληρωμής των δανείων), που πρέπει να πληρωθεί μέχρι τις 31.12.2031, παράλληλα με την εξυπηρέτηση του χρέους.
Το ιδιωτικό σκέλος, πέραν της ανησυχίας για την «τύχη» που θα έχουν οι τιτλοποιήσεις των Npls, η εκκρεμότητα αφορά στο γεγονός ότι σχεδόν τα μισά ίδια κεφάλαια, αν δεν κάνουμε λάθος, των τραπεζών είναι οι «αναβαλλόμενοι φόροι» που και αυτά κάποια στιγμή στον ορατό ορίζοντα πρέπει να ξεκαθαρίσουν, όπως δεν παύει να υπενθυμίζει o SSM…
Μ’ αυτά και μ’ αυτά όμως φτάσαμε την περασμένη εβδομάδα σε μία κατάσταση που θεσμικοί επενδυτές να έκαναν… ουρά, για να εξασφαλίσουν μερίδιο από την Πειραιώς. Και μάλιστα με τιμή μετοχής υψηλότερη από εκείνη που τιμολογούσε το χρηματιστήριο την ίδια ημέρα.
Θα πει κανείς όλα καλά φαίνονται και …αισιόδοξα.
Αν ο κόσμος περιοριζόταν σ’ αυτό το κομμάτι της πραγματικότητας, θα συμφωνούσαν όλοι σ’ αυτή την εκτίμηση.
Όμως η αλήθεια είναι ότι οι φορείς εποπτείας του τραπεζικού συστήματος και ειδικά ο SSM γνωρίζουν ότι η αβεβαιότητα ορίζει την νέα οικονομική πραγματικότητα.
Οι πηγές κερδοφορίας των τραπεζών, λόγω της συνολικής κατάστασης της οικονομίας στην Ευρωζώνη, συρρικνώνονται και δεν μπορούν να στηριχθούν στον αναπτυξιακό παράγοντα, τουλάχιστον στον ορατό ορίζοντα…
Γι’ αυτό άλλωστε η πίεση από την κα Μπούχ για αποφυγή «σπατάλης» των κερδών σε μερίσματα, όπως είναι το βασικό της μοτίβο.
Επειδή όμως δεν είναι σωστό να χαλάσει το ωραίο κλίμα που έχει δημιουργηθεί – και επηρεάζει έμμεσα και την δημοσιονομική σταθερότητα – ένα «δείγμα» μερίσματος που θα κινείται μεταξύ 5 και 9 λεπτών (!) φαίνεται να είναι ένα πιθανό προσωρινό πεδίο συμβιβασμού με χαμηλό σχετικά κόστος …
Μέσα στο κλίμα αυτό όμως έχει αρχίσει, από λίγες είναι αλήθεια πλευρές, να τίθεται και ένα άλλο ζήτημα.
Ένα ζήτημα συνολικής «στρατηγικής» που συνδέεται με την ολοκλήρωση της εξυγίανσης του τραπεζικού συστήματος.
Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα βγαίνει από μία μακρά περίοδο τεράστιας για τα εγχώρια δεδομένα «καταστροφής» δημόσιου και ιδιωτικού κεφαλαίου. Και αρχίζει πλέον να κινείται ολοένα και περισσότερο με όρους ανοικτής αγοράς.
Αλλά το ερώτημα που τίθεται είναι, «με ποια στρατηγική»;
Προς τα πού θα κινηθεί την επόμενη περίοδο αβεβαιότητας;
Οι τραπεζίτες της γενιάς του Κωστόπουλου και του Καρατζά με τα γνωστά «οράματα», που είχαν συνδεθεί με την μεγάλη υπέρβαση των εγχώριων δομικών ανεπαρκειών μέσω της ένταξης στο Ευρώ και της εξόδου στα Βαλκάνια, έχουν εκλείψει.… Μαζί με τα οράματά τους.
Τώρα οι 4 συστημικές τράπεζες που επέζησαν από αυτή την μεγάλη περιπέτεια «βγαίνουν από το μαντρί», αλλά προς τα που θα κινηθούν;
Η απάντηση στο ερώτημα, δεν υπάρχει προς το παρόν, ούτε στο επίπεδο της τραπεζικής στρατηγικής, ούτε στο επίπεδο της οικονομικής προοπτικής.
Και αυτό είναι ένα ζήτημα πιο σημαντικό από το μέγεθος των προσωρινών δύσκολα … ορατών μερισμάτων.
