Μένει μόλις μία εβδομάδα για τις εκλογές στις ΗΠΑ. Και αυτή την φορά οι εκλογές στις ΗΠΑ, δεν είναι ένα «έργο» που παίζεται σε μία ενδιαφέρουσα θεατρική σκηνή, απέναντι στην οποία η Ευρώπη είναι ένας απλός θεατής, ασφαλώς με κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το σενάριο του «έργου».
Αυτές οι εκλογές σε οποιαδήποτε εκδοχή τους, θα «κοστίσουν» στην ΕΕ με πολλούς τρόπους, οικονομικούς και γεωπολιτικούς.
Ήδη όπως μεταφέρουν αξιόπιστα ρεπορτάζ του ευρωπαϊκού τύπου, στις Βρυξέλλες οι σχετικές ζυμώσεις για το τι θα κάνει και πώς θα αντιδράσει η ΕΕ στο εκλογικό αποτέλεσμα, βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και τρείς μήνες. Τις τελευταίες ημέρες όμως φαίνεται πως έχουν αρχίσει να αναδύονται συγκεκριμένα «σενάρια» της επόμενης ημέρες. Και έχουν όλα μεγάλο ενδιαφέρον.
Από τις πρώτες δημόσιες δηλώσεις που αφορούν αυτά τα σενάρια, ένα ξεχωρίζει και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς σύμφωνα με την Κομισιόν τιμολογούν το πρώτο εν δυνάμει αποτέλεσμα, με μία απώλεια εξαγωγών περί τα 150 δισ. δολάρια, σε περίπτωση εκλογής Τράμπ.
Κάτι που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις φαίνεται να είναι πιθανό αποτέλεσμα. Προς το παρόν τουλάχιστον…
Ήδη όμως η οικονομική ομάδα του Τράμπ, πριν από λίγα 24ωρα του έδωσε ένα νέο στόχο πολιτικής σε περίπτωση νίκης, που υπερβαίνει το γενικευμένο 10% δασμών που είχε εξαγγείλει. Συγκεκριμένα τώρα ο Τράμπ προαγγέλλει τον διπλασιασμό των δασμών για να μειώσει ακόμα περισσότερο τους φόρους…
Τι κάνουν στις Βρυξέλλες; Πριν από την νέα αυτή «πρόταση» Τράμπ είχαν ετοιμάσει δύο σενάρια.
Ένα για την περίπτωση επιθετικής δασμολογικής πολιτικής από τον Τράμπ, αλλά όχι αυτό με τους… άγριους δασμούς (δηλαδή την επιβολή δασμών 10%). Στην περίπτωση αυτή δηλαδή των ήπιων δασμών προς την ΕΕ οι Βρυξέλλες προτείνουν ως αντάλλαγμα συμφωνία για αύξηση των εισαγωγών από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη…
Για το δεύτερο σενάριο, δηλαδή την γενικευμένη επιβολή 10% δασμών, το όνομα είναι ένα: οικονομικός πόλεμος.
Αν οι ΗΠΑ αυξήσουν τους δασμούς κατά το δοκούν των αναγκών της εσωτερικής τους πολιτικής, τότε και η ΕΕ θα «κλείσει» με δασμούς τα δικά της σύνορα για τα αμερικανικά προϊόντα. Και υπενθυμίζουμε ότι το σενάριο αυτό είχε ως βάση το 10% και όχι τις νεότερες ανακοινώσεις.
Θα πει κανείς ωραία και τι σημαίνει αυτό; Μία σου και μία μου, 10% δασμούς εσύ, μπορώ να βάλω δασμούς και γω… Όμως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Και ιδού γιατί δεν «παίζει» το «μία σου και μία μου».
Οι δύο συν ένα πυλώνες της ΕΕ
Η ισχύς και η οικονομική ευρωστία της Ευρωζώνης, μαζί και του Ευρώ, είχε στηριχθεί όπως έχουν επισημάνει από τα Οικονοκλαστικά, σε δύο συν ένα πυλώνες.
Ο ένας πυλώνας ήταν η δυνατότητα πάμφθηνης ενέργειας από τα ρωσικά πετρέλαια και το φυσικό αέριο που έφθανε άφθονο για χρόνια στην Ευρώπη και ειδικά στην ευρωπαϊκή βιομηχανία. Αυτή ήταν άλλωστε η βάση για την απόφαση της Γερμανίας πριν από 15 χρόνια να «κλείσει» τους σταθμούς πυρηνικής ενέργειας…
Αυτός ο πυλώνας έχει γκρεμιστεί μετά τον Μάρτιο του 2022 με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, όλοι «ξέρουμε» πως και περισσότερο απ’ όλους η τότε υφυπουργός εξωτερικών κα Νούλαντ… Τώρα το φυσικό αέριο που έρχεται με καράβια LNG από ΗΠΑ, Κατάρ, και κυρίως από την Νορβηγία, «κοστίζει» τα τριπλά – τετραπλά ή και πενταπλά (ειδικά στην Ελλάδα).
Ο δεύτερος πυλώνας ήταν η φθηνή εργασία, στην …Κίνα. Η οποία όχι μόνο έφτιαχνε φθηνά προϊόντα για ευρωπαίους βιομήχανους, αυτά που χρειαζόταν η Ευρώπη, αλλά τα αγόραζε και η ίδια για την αχανή αγορά της, πριν καν βγουν από τα σύνορά της.
Βέβαια η γεωπολιτική επιλογή στρατηγικής της ΕΕ και των ΗΠΑ έχουν μετατρέψει την Κίνα στον βασικό αντίπαλο σύμφωνα με την τελευταία απόφαση της ετήσιας Συνόδου του ΝΑΤΟ. Και οι «κυρώσεις» άρχισαν να τραντάζουν τον δεύτερο αυτό πυλώνα, αποτρέποντας την ΕΕ από το να στηρίζεται πλέον πάνω του. Και κανείς προς το παρόν δεν γνωρίζει το ποια θα είναι η συνέχεια.
Υπάρχει όμως και ένας τρίτος πυλώνας για την πάλαι ποτέ ισχύ της Ευρωζώνης. Είναι, ή μάλλον ήταν, η εντελώς ανοικτή τεράστια αγορά των ΗΠΑ η οποία ήταν και παραμένει ο μεγαλύτερος «πελάτης» της Ευρωζώνης.
Εκεί «πουλάει» ότι έφτιαχνε με φθηνή ενέργεια και φθηνή εργασία.
Οι επικείμενες εκλογές μπορούν να οδηγήσουν σε ένα αποτέλεσμα με το οποίο και αυτός ο «πυλώνας» θα καταρρεύσει. Αν η πύλη εισόδου για την ευρωπαϊκή παραγωγή «κλείσει», σε συνθήκες που ήδη η οικονομία της Ευρωζώνης έχει φρενάρει και κάνει σημειωτόν στο «μαύρο μηδέν» (εκεί βρίσκεται η γερμανική οικονομία για δεύτερο χρόνο), τότε καταλαβαίνει κανείς ότι το «project euro» δεν μπορεί να αισθάνεται καθόλου … καλά, ότι και αν κάνει η ΕΚΤ με τα επιτόκια.
Στο σημείωμα αυτό «αγγίξαμε» μόνο την διάσταση της οικονομίας και μόνο στην περίπτωση εκλογής Τράμπ. Αλλά ας μη ξεχνάμε ότι τον νόμο «για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού» με τον οποίο η ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει ήδη αρχίσει να ασφυκτικά εδώ και ένα χρόνιο και να… μεταναστεύει στις ΗΠΑ, δεν τον πέρασε ο Τραμπ.
Είναι πρωτοβουλία Μπάιντεν και δεν θα αλλάξει προς το καλύτερο για την Ευρώπη με την Χάρις. To αντίθετο είναι μάλλον βέβαιο δεδομένου του προστατευτισμού που διαβρώνει σταθερά πλέον το σύνολο της οικονομικής πολιτικής σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη.
Επίσης στο σημείωμα αυτό δεν «αγγίξαμε» τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία του οποίου η συνέχιση αυξάνει χωρίς τέλος το κόστος για την Ευρώπη, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ.
Στο δια ταύτα λοιπόν, αυτές οι εκλογές θα κοστίσουν στην Ευρώπη, με πολλούς τρόπους που ακόμα δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε το μέγεθος και τους τρόπους.
Αλλά καλό είναι να το ξέρουμε…
