Η εγχώρια οικονομία παρά τα όσα «καλά νέα» έχουν μεσολαβήσει μετά την μεγάλη σφαγή του ΑΕΠ (μείον 25% του ΑΕΠ) από τα μνημονιακά προγράμματα και την εκτόξευση του χρέους εξ αιτίας της δήλωσης χρεοστασίου, εξακολουθεί να παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με το παρελθόν: όταν κάτι πάει καλά στο εσωτερικό, π.χ. επενδύσεις, κατανάλωση, αμέσως αυξάνονται οι εισαγωγές και το έλλειμμα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών. Δηλαδή αυξάνεται η δημιουργία χρέους προς το εξωτερικό.
Γιατί; Γιατί ότι χρειάζονται οι επενδύσεις για να προχωρήσουν ή η κατανάλωση πρέπει να τα εισάγει η οικονομία, αφού δεν μπορεί να τα παράγει…
Κάπως έτσι με το δικό της λεξιλόγιο περιγράφει την κατάσταση στην ελληνική οικονομία, η Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της ΤτΕ, αν την «ξεφλουδίσει» βέβαια κανείς από τα στολίδια των επι μέρους βελτιώσεων στους διάφορους τομείς δραστηριότητας.
Λέει λοιπόν ο κ. Στουρνάρας ότι βασική πρόκληση για την ελληνική οικονομία είναι το «Αρνητικό εξωτερικό ισοζύγιο και η υψηλή αρνητική διεθνής επενδυτική θέση». Τι σύμπτωση το ίδιο έλεγε στις μέρες του και ο Γιώργος Προβόπουλος.
Επί λέξη αναφέρει ότι «Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, παρότι υποχώρησε το 2023, αναμένεται να παραμείνει σε επίπεδα άνω του 5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα, κυρίως εξαιτίας των αυξημένων εισαγωγών που συνδέονται με την υλοποίηση των επενδύσεων που σχετίζονται με τον RRF». Δηλαδή πήραμε από το Ταμείο Ανάκαμψης λεφτά είτε δανεικά είτε δωρεάν αλλά ότι επένδυση και να κάνουμε με αυτά χρειάζεται να δανεισθούμε για να εισάγουμε μηχανήματα, τεχνογνωσία και υλικά για να τα υλοποιήσουμε…
Συγκεκριμένα διευκρινίζει : «… η καθαρή διεθνής επενδυτική θέση (ΔΕΘ) της χώρας, δηλαδή το συσσωρευμένο χρέος της προς το εξωτερικό, είναι αρνητική (περίπου στο -141% του ΑΕΠ), σε αντίθεση με άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ με υψηλό δημόσιο χρέος οι οποίες στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό σε εγχώριο δανεισμό…».
Γι’ αυτό άλλωστε η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες χώρες που πήραν περισσότερα δάνεια από επιδοτήσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (NGEU), ενώ οι περισσότερες άλλες χώρες δεν πήραν καθόλου δάνεια παρά μόνο τις επιδοτήσεις ή έστω ένα μικρό ποσοστό δανείων.
Και γιατί αυτό; Γιατί υπάρχει στην Ελλάδα «μεγάλο επενδυτικό κενό» λέει ο κ. Στουρνάρας.
Και εξηγεί: «To χαμηλό επίπεδο συσσώρευσης παραγωγικού κεφαλαίου αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην αύξηση της παραγωγικότητας και τη σύγκλιση με το μέσο όρο της ΕΕ».
Και για να μη μείνει τίποτα αδιευκρίνιστο επεξηγεί: «Ειδικότερα, από την κρίση δημόσιου χρέους και έπειτα οι επενδύσεις στην Ελλάδα ως ποσοστό του ΑΕΠ παρουσιάζουν σημαντική απόκλιση από το μέσο όρο της ΕΕ (14,3%, έναντι 22,0% στην ΕΕ το 2023). Με βάση πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για το 2023, οι πιο σημαντικοί παράγοντες που είναι υπεύθυνοι για τις χαμηλές επενδύσεις στην Ελλάδα ήταν η αβεβαιότητα για το μέλλον, το υψηλό ενεργειακό κόστος, η μη διαθεσιμότητα εξειδικευμένου προσωπικού, οι υπερβολικοί ρυθμιστικοί κανόνες και το υψηλό κόστος εξωτερικής χρηματοδότησης…».
Και τι θα πρέπει να γίνει τώρα; Μα τίποτα λιγότερο από το να προλάβουμε πάρουμε -και να μη χάσουμε- τα χρήματα που αυτή την στιγμή είναι έστω και έτσι διαθέσιμα και να κοιτάξουμε να έχουμε γρήγορα αποτελέσματα όσο αφορά την υλοποίηση των επενδύσεων, λέει η ΤτΕ.
Τι άλλο θα μπορούσε να άλλωστε να προτείνει η ΤτΕ; Πρέπει λοιπόν «βραχυπρόθεσμα» να εξασφαλισθεί «η έγκαιρη απορρόφηση και εκταμίευση των πόρων του RRF προς τον ιδιωτικό τομέα είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη των προβλεπόμενων ρυθμών αύξησης των ακαθάριστων επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου κατά την περίοδο 2024 – 2026».
Γιατί το λέει αυτό η Έκθεση; Γιατί στους διαδρόμους των υπουργείων και στις Βρυξέλλες είναι παγκοίνως γνωστό ότι η απορρόφηση και η εκταμίευση …σκοντάφτουν.
Σκοντάφτουν εδώ στην Ελλάδα, όχι στις Βρυξέλλες αυτή την φορά…
Και για να κλείσουμε αυτή την μικρή ανάγνωση της Έκθεσης του Διοικητή να συμπληρώσουμε την παράθεση της ακόλουθης παραγράφου: «Τα κεφάλαια αυτά, εφόσον αφορούν ξένες άμεσες επενδύσεις και κατευθύνονται σε παραγωγικούς τομείς της οικονομίας, θα μπορούν όχι μόνο να χρηματοδοτήσουν την απόκλιση εγχώριων αποταμιεύσεων-επενδύσεων, αλλά και να βοηθήσουν στην αναβάθμιση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας και στη διάχυση νέων τεχνολογιών και μορφών οργάνωσης της παραγωγής…», αλλά «εφ΄όσον» όπως επισημαίνει και ο συντάκτης της Έκθεσης.
