Ένα δεκαήμερο μετά την κλασσική ημέρα του παραδοσιακού «ψέματος» της 1ης του Απρίλη, πραγματοποιήθηκε στους Δελφούς όπως κάθε χρόνο τα τελευταία χρόνια ένα Συμπόσιο με την συμμετοχή ξένων και Ελλήνων εκπροσώπων οικονομικών κυρίως, αλλά και πολιτικών θεσμικών φορέων.
Τελευταία μάλιστα σε τέτοια Συμπόσια συνηθίζεται να έχει παρουσία (ηλεκτρονική) και ο «Πέτρος που πάει παντού», ο κ. Ζελένσκι και να ζητάει όπλα…
Ανάμεσα στα πολλά που ακούγονται αυτές τις ημέρες του Συμποσίου υπάρχουν πάντως και κάποια που αναμφίβολα έχουν το ενδιαφέρον τους γιατί αποκαλύπτουν άμεσα ή έμμεσα στοιχεία μιας πραγματικότητας που συνήθως δεν έχει «τύχη» στις σελίδες των ΜΜΕ.
Επιλέγουμε τις αναφορές τριών ομιλητών στα λεγόμενα των οποίων επισημάνθηκαν κάποια σημαντικά πράγματα.
Ο επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ (Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους) Δημήτρης Τσάκωνας, απαντώντας σε ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την διαχείριση του δημόσιου χρέους, πάντα ακριβής – αν και φειδωλός – σε όσα λέει, άγγιξε το επίμαχο θέμα των «αναβαλλόμενων τόκων».
Πρόκειται για τους τόκους που το ελληνικό δημόσιο δεν πληρώνει μέχρι το 2032 από τα δάνεια που έχει κάνει στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του χρέους. Τι ξεκαθάρισε;
Πριν από όλα ξεκαθάρισε ότι το 2032 λήγει η περίοδος χάριτος που είχε δοθεί και από το επόμενο έτος θα πρέπει να αρχίσει η πληρωμή τόσο των τόκων που τρέχουν όσο και των τόκων των οποίων είχε αναβληθεί η πληρωμή μέχρι το 2032.
Από ενημέρωση που έχει η στήλη μας πρόκειται για ένα ποσό της τάξης των 24 – 27 δισ. ευρώ, ήτοι περίπου 12% με 13% του ΑΕΠ. Με άλλα λόγια αν αυτή την στιγμή λογιστικά τους προσθέταμε στο τρέχον θα είχαμε μία εκτίναξη πάνω από το 170% του ΑΕΠ πάλι…
Τι πρόκειται να συμβεί με αυτά; Μετά το 2032 θα πρέπει να πληρωθούν σταδιακά που σημαίνει ότι θα «προστεθούν» αριθμητικά στο χρέος και θα το αυξήσουν ισόποσα.
Σημαίνει ότι τότε η Eurostat θα ζητήσει τα …ρέστα και θα «μας» βάλει στο ποινολόγιο του Συμφώνου Σταθερότητας ζητώντας εδώ και τώρα μέτρα για υπερβολική αύξηση χρέους;
Αν δεν είχαν γίνει κάποιες κινήσεις έγκαιρα, από τους καθ’ ύλην αρμόδιους παράγοντες, αυτοί οι κύριοι θα ήταν ικανοί και για κάτι τέτοιο, καθώς έχουν μνήμη χρυσόψαρου όσο αφορά τα όσα συμβαίνουν από την κρίση του 2008 και μετά…
Όμως όχι δεν θα συμβεί αυτό. Και η απότομη λογιστική αύξηση του χρέους δεν θα επηρεάσει την ποιοτική ανάλυση του χρέους ούτε από την Κομισιόν ούτε από την ΕΚΤ, καθώς αυτό έχει προβλεφθεί στα συμπληρωματικά κείμενα της αναδιάρθρωσης του χρέους και πρόσφατα έχουν επιβεβαιωθεί οι σχετικές επισημάνσεις στο Eurogroup.
Παρ’ όλα αυτά υπάρχει ένα θέμα. Εκείνη την ημέρα στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον του 2032, το χρέος θα εκτοξευθεί και στα χαρτιά κατά πάνω από 25 δισ. ευρώ.
Και εγείρονται δύο θέματα.Το ένα είναι ότι πρέπει να πληρωθεί και τα λεφτά είναι πολλά για να αφήσει κανείς να δει τι θα κάνει τότε που δεν ξέρει και πως θα είναι η κατάσταση…
Το δεύτερο είναι ότι οι Οίκοι Αξιολόγησης δεν μπορούν να αγνοήσουν μία τέτοια εκτόξευση χρέους και να μη την συνυπολογίσουν την αξιολόγησή του… Η πίεση στην ΕΚΤ για να εκδοθεί ένα ξεκάθαρο «φιρμάνι» που θα απαλλάσσει το ελληνικό δημόσιο από μία τόσο σημαντική συνέπεια δεν είχε μέχρι τώρα αποτέλεσμα παρά τα όσο αναφέρθηκαν για την ανάλυση της ποιότητας του χρέους στα δικά της τα «τεφτέρια».
Θα μπορούσε να πει κανείς – χωρίς να κινδυνεύει να κάνει λάθος – ότι το κάνουν επίτηδες για να έχουν άλλο ένα εργαλείο πολιτικής και οικονομικής πίεσης έναντι της Αθήνας.
Άλλωστε όσα αναφέρει ο μακαρίτης ο Σόιμπλε στα απομνημονεύματά του μάλλον στηρίζουν μία τέτοια υπόνοια. Δύο λοιπόν τα ζητούμενα. Tι uα γίνει με αυτά; Από τα λεγόμενα του κ. Τσάκωνα δύο συμπεράσματα θα μπορούσε να βγάλει κανείς: το ένα είναι «σκάσε και κολύμπα» και το άλλο είναι «ότι μπορούμε στο μεταξύ προπληρώνουμε»…
Και πράγματι όπως και ο ίδιος ανακοίνωσε οσονούπω πρόκειται να γίνει νέα προπληρωμή από το πρώτο δάνειο, αυτό που έχει πάρει η Ελλάδα από τις χώρες μέλη (GLF) και ήδη από 52 δις ευρώ που ήταν έχει κατέβει κάτω από τα 40 δισ. ευρώ.
Παράλληλα αν συνεχίσει το ελληνικό δημόσιο να μαζεύει έσοδα από φόρους (βασικά τον ΦΠΑ) όπως μέχρι τώρα και εξασφαλίζει ένα πλεόνασμα 2% ΑΕΠ τον χρόνο κάτι θα συνεχίζει να γίνεται με τις προπληρωμές αφού ήδη υπάρχει και το μαξιλάρι των 30 δις ευρώ και πάνω στην άκρη.
Φτάνουν αυτά για να μειωθεί το χρέος και να αποφευχθεί το μεγάλο «καζίκι» το 2032; Η αλήθεια είναι ότι μετά από 2 -3 χρόνια δεν θα φτάνουν γιατί άμα έχεις ανάπτυξη μικρότερη (υποδιπλάσια) από το ύψος των επιτοκίων που πληρώνεις, τα νούμερα δεν βγαίνουν όσο ψηλά και να είναι ο ΦΠΑ…
Και εδώ έρχεται ο επικεφαλής οικονομολόγος μιας εκ των συστημικών τραπεζών ο κ. Αναστασάτος και λέει περίπου την αλήθεια, ότι δηλαδή για να μπορούν να βγαίνουν οι λογαριασμοί για να πληρώνονται αυτά τα χρέη χωρίς να …τρέχει αίμα, πρέπει να έχεις ανάπτυξη πάνω από 2,5%.
Κάποιοι συνάδελφοί του επιμένουν – και έχουν δίκιο – ότι αυτό εξαρτάται και από πολλούς άλλους παράγοντες, όπως π.χ. τις εξωτερικές επενδύσεις (FDI) οι οποίες άμα κοπεί το 2027 το Ταμείο Ανάκαμψης, άντε να τις ψάχνεις με την Ευρωζώνη να είναι σε ύφεση… Και για τον λόγο αυτό θεωρούν ως προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ ανάπτυξη της τάξης του 3% τουλάχιστον. Κάτι που ούτε στα όνειρά μας υπό τις παρούσες συνθήκες δεν είναι δυνατό να περιμένουμε.
Και εδώ έρχεται ο διοικητής της ΤτΕ κ/ Στουρνάρας ο οποίος ξέρει το «παιχνίδι» και από τις δύο πλευρές καθώς έχει κάνει και ΥΠΟΙΚ τις …δύσκολες μέρες και μας προειδοποιεί για επικείμενο κίνδυνο – δηλαδή έρχεται – στασιμοπληθωρισμού.
Όλα αυτά μαζί, συνθέτουν μία εικόνα – κατά την γνώμη της στήλης μας – πολύ πιο ακριβή όσο αφορά την επόμενη ημέρα, από τα πολλά «λιβανίσματα» που ακούσαμε αυτές τις μέρες στους Δελφούς.
Και σ’ αυτή την περίπτωση, όπως θα έλεγε ίσως και ο κ. Τσάκωνας αν μας διάβαζε, «κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε…».
