Με μία μικρή καθυστέρηση η στήλη μας οφείλει να κάνει μία αναφορά στον Γιώργο Προβόπουλο που «έφυγε» την Τρίτη 28 Μάη.
Ανεξάρτητα από το αν συμφωνούσε κανείς μαζί του ή όχι, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι είχε μιλήσει από θέση ευθύνης, όταν έπρεπε. Και είχε μιλήσει με την «γλώσσα της αλήθειας» τουλάχιστον στο επίπεδο της αναγνώρισης και προειδοποίησης για τις αιτίες των μεγάλων προβλημάτων στην οικονομία και κάποιες φορές και στην πολιτική.
Πολλά γράφτηκαν τα τελευταία 24ωρα για τον ρόλο του στην κρίσιμη περίοδο 2008 – 2014, όταν από την θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος χειρίσθηκε τις πρώτες φάσεις της κρίσης χρέους στην οικονομία.
Τα Οικονοκλαστικά θα προσθέσουν στις αναφορές αυτές κάποια στοιχεία για την πριν από την κρίση του χρέους περίοδο και για την ακρίβεια για την περίοδο μέσα από την οποία ωρίμασε και ξέσπασε η κρίση του χρέους.
Η βασική του εκτίμηση, ήδη από την περίοδο που υπήρξε υποδιοικητής της ΤτΕ στις αρχές της δεκαετίας του ’90, αλλά κυρίως μετά το 2000 και την είσοδο της Ελλάδας στην ΟΝΕ, ήταν ότι η ελληνική οικονομία βαδίζει σε αδιέξοδο μονόδρομο, όσο παραμένει δέσμια του διπλού ελλείματος, δημοσιονομικού και εμπορικού, που διαμόρφωνε ένα σταθερό έλλειμμα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών.
Το ενδιαφέρον είναι ότι στην ίδια κατεύθυνση εκείνη την περίοδο μιλούσαν παράγοντες που για πρώτη φορά ανέλαβαν ευθύνες για την διαχείριση του χρέους.
Η κοινή τους αντίληψη για την οποία συνεχώς προειδοποιούσε αυτή η «παρέα», με τον Προβόπουλο να χρησιμοποιεί τους ψηλότερους «τόνους» σ’ αυτή την συζήτηση, ιδιαίτερα μετά την είσοδο στην ΟΝΕ και την απώλεια του ελέγχου της νομισματικής πολιτικής από την ΤτΕ, ήταν ότι αυτό το αδιέξοδο (του διπλού Ελλείμματος) οδηγεί αναπόφευκτα στον …τοίχο.
Κάτι που δεν άργησε να συμβεί μετά την κρίση του 2008 και την κατάρρευση της Lehman Brothers, μιας κρίσης της οποίας τα απόνερα έπνιξαν με την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη τις υπερχεεωμένες οικονομίες των PIIGS και διέλυσαν την οικονομία στην Ελλάδα. Το ενδιαφέρον εδώ είναι αυτή η κρίση για την οποία προειδοποιούσε η «παρέα» Προβόπουλου, βρήκε τον ίδιο επικεφαλής της ΤτΕ το 2008, λίγους μόλις μήνες πριν μάθουμε για την κατάρρευση της Lehman Brothers τον Σεπτέμβρη και ξεσπάσουν οι θύελλες του 2008 – 2009.
Τα υπόλοιπα για το τι έκανε τότε σαν επικεφαλής της ΤτΕ έχουν καταγραφεί με κάθε λεπτομέρεια και καθορίζουν ακόμα και σήμερα κάποιες ουσιαστικές πλευρές της οικονομικής πραγματικότητας.
Μετά την έξοδό του το 2014 από την ΤτΕ, δεν ανέλαβε κάποια θέση ευθύνης, αλλά είχε κάποιες ελάχιστες στιγμές μιλήσει με τον τρόπο του για τα όσα ακολουθήσαν…
Η τελευταία παρέμβασή του
Πολύ πρόσφατα όμως μόλις τρείς μήνες πριν «φύγει», είχε κάνει μία ανάρτηση μακροσκελή για τα δικά του δεδομένα, στα κοινωνικά δίκτυα, με αφορμή την εμπειρία του, όσο αφορά μια προσπάθεια να λύσει ένα πρόβλημά του με τον ΕΦΚΑ.
Παραθέτουμε την ανάρτησή του ολόκληρη, όπως έκαναν και άλλα ΜΜΕ, γιατί πέραν του ότι η πλειονότητα των αναγνωστών μας που έχουν υποχρεωθεί σε τέτοια συναλλαγή με τον ΕΦΚΑ θα αναγνωρίσουν τον …εαυτό τους σ’ αυτά που γράφει ο Γ. Προβόπουλος, η αναρτησή του καταλήγει σε μία «καταγραφή» του σήμερα με τρόπο που θα μπορούσε να την αποκαλέσει κανείς και «διαθήκη» για την επόμενη ημέρα…
Η ανάρτησή του έχει ως εξής και την μεταφέρουμε με την «γραφή» που εμφανίσθηκε ήδη στα SM και ορισμένα ΜΜΕ, χωρίς την παραμικρή παρέμβαση.
«Είχα σημερα μια τραυματική εμπειρία, απο αυτές που ζουν καθημερινά οι Έλληνες, οταν έρχονται σε επαφή με την ευρύτερη δημόσια διοίκηση. Το επίπεδο της δημόσιας διοίκησης της χώρας, όπως όλοι γνωρίζουμε, ειναι χρονίως πολύ χαμηλό.
Όμως διαπιστώνουμε τα τελευταία χρόνια μια συνεχή υποχώρηση ,αφου ελάχιστα έχουν γίνει για να αντιστραφεί η τραγική κατάσταση.
Κάποιες επιτυχείς πρωτοβουλίες, τύπου Πιερρακάκη, δεν στοχεύουν στην αναμόρφωση/αναβαθμιση του επιπέδου της δημόσιας διοίκησης, δηλαδή του πυρήνα της, αλλα στην παράκαμψη της τελευταίας με πρωτοβουλίες τύπου by pass.
Ο πρωθυπουργός διετέλεσε στην κυβέρνηση Σαμαρά Υπουργός Δημόσιας Διοίκησης, και γνωρίζει, υποθέτω, τα θέματα.
Αν θυμάμαι καλά, επι της δικής του υπουργείας δεν αναλήφθηκε κάποια σοβαρή πρωτοβουλία, που θα μπορούσαμε να την θυμόμαστε εκ των υστέρων ως αξιόλογη. Και μετα από αυτήν την σύντομη εισαγωγή, έρχομαι στην δοκιμασία που βίωσα σημερα στο κατάστημα του ΕΦΚΑ στο Μαρουσι.
Εκει ειχα κλείσει τηλεφωνικά ραντεβού μέσω του 1555 κάποιες εβδομάδες πριν για σημερα στις 12:00….
…Παρουσιάζομαι λοιπόν στο χώρο υποδοχής λέγοντας στην υπάλληλο ότι εχω ραντεβού. Η κυρία ψάχνει τα χαρτιά της αλλα δεν βρίσκει το όνομα μου. Με ρωτά: π’ως κλείσατε το ραντεβού; Της απαντώ μέσω του 1555.
Και τι απαντά; Μα αυτό το τηλ. κέντρο δεν δουλεύει, δεν σας έκλεισε ραντεβού (πρώτο σοκ). Και συνεχίζει. Αυτό το έχει αναλάβει μια ιδιωτική εταιρια και οι κοπέλες που απαντούν στο τηλεφωνο δεν έχουν ιδέα. (δεύτερο σοκ).
Υποθέτω ότι οταν εξαγγέλθηκε πανηγυρικά η «καινοτομία» του 1555, ως είθισται στα ελληνικά πολιτικά πράγματα , θα έγινε πολύς θόρυβος και ο αρμοδίος υπουργός θα συνέχαιρε εαυτόν στα κανάλια και στα social media για την φοβερή πρωτοβουλία του αυτή.
Με προέτρεψε όμως η κυρία της υποδοχής να κλείσω νέο ραντεβού, πάλι μέσω του 1555, αλλα συγκεκριμένες μέρες και μόνον τα απογεύματα. Ομολογώ δεν κατανόησα γιατί ένα σύστημα που δεν δουλεύει γενικώς ,κάνει τη δουλειά του λίγες ωρες, συγκεκριμένες όμως,την εβδομαδα. Και αναρωτήθηκα: ο Διοικητής του Οργανισμού έχει ελέγξει, ως όφειλε, αν η Υπηρεσία αυτή του 1555 και κατ επέκταση η ιδιωτική εταιρια που αμείβεται πλουσιοπάροχα γι αυτό ,προσφέρει πράγματι την υπηρεσία για την οποία αμείβεται@; ( Σημειώνω ότι οι εταιρίες αυτές, ενώ δεν ανταποκρινονται επαρκώς στις συμβατικές τους υποχρεώσεις, στις εκλογικές αναμετρήσεις αποδεικνύονται πολυ δραστήριες ,προσφέροντας τις υπηρεσίες τους δωρεάν προς τα πολιτικά πρόσωπα που τις έχουν επιλέξει προηγουμένως να υπηρετήσουν συγκεκριμένες ανάγκες στο χώρο της δημόσιας διοίκησης.) Εδω με λύπη μου θα προσθέσω ότι οι διοικήτές των δημοσίων οργανισμών της χώρας ακόμη επιλέγονται σταθερά με τα συνήθη κομματικά κριτήρια και πολλοί ειναι αντικειμενικά ακατάλληλοι. Η επιλογή των διοικήσεων μέσω των λεγόμενων head hunters, μετα απο μνημονιακές πιέσεις, λειτουργεί κατά κανόνα ως εξής: οι head hunters, πριν παραδώσουν στην κυβέρνηση μια λίστα με τους υποψήφιους προέδρους των οργανισμών, έχουν πάρει ήδη σαφή κατεύθυνση απο τον αρμόδιο Υπουργό για τα πρόσωπα που προκρίνει . Στο τέλος, απο την λεγόμενη short list ο Υπουργός επιλέγει έναν εξ αυτών ,που έχει προ επιλέξει φυσικά ο ίδιος. Βεβαίως οι head hunters έχουν και οι ίδιοι ευθύνη γι αυτήν την αδιανόητη ελληνική ευρεσιτεχνία, όμως γιατί να αρνηθούν να κάνουν μια δουλειά «εύκολη», για την οποία αμείβονται άλλωστε πλουσιοπάροχα;
Προσωπικά, έχοντας χάσει μισή μερα ,χωρίς να ολοκληρώσω μια δουλειά που θα μπορούσε να γίνει και με μειλ, θα ξανα χάσω πολύτιμο χρονο και πάλι προσεχώς, πληρώνοντας το αντίτιμο της αποτυχίας μιας κυβέρνησης που επαίρεται για τις συνεχείς «μεταρρυθμίσεις»της, κάποιες από αυτές εντελώς άστοχες, όπως πχ η πανεπιστημιακή αστυνομία ,που παντως αντί να στοχεύσουν να πάνε την δημόσια διοίκηση μπροστά, την αφήνουν να χάνει συνεχώς έδαφος, τιμωρώντας τους Έλληνες πολίτες με χαμένο χρονο, απουσία από τις άλλες επαγγελματικές υποχρεώσεις τους και σπατάλη χρήματος, γιατί η απώλεια χρόνου μεταφράζεται σε απώλεια οικονομικών πόρων και ανάπτυξης.
Ειναι ακριβώς αυτές οι απίστευτες ολιγωρίες που προξενούν τελικά τις αδιανόητες @συγκρούσεις τραινων με τεράστιες απώλειες ανθρώπινων ζωών, τις εκτεταμένες πυρκαγιές ή το κλείσιμο εθνικών οδών με το πρώτο χιόνι κλπ. Ολα αυτά τα χάλια που βιώνουμε επι σειρά ετών, αδιαμαρτύρητα , δεν δείχνουν χώρα Ευρωπαϊκή αλλα χώρα τριτοκοσμική.
Αν η δημόσια διοίκηση δεν ανακόψει αυτόν τον θλιβερό κατήφορο της,πραγματική, γνήσια και διατηρήσιμη ανάπτυξη δεν πρόκειται να δούμε.
Κι ας μην καμαρώνουμε για την ταχύτερη τάχα ανάπτυξη έναντι άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, γιατί όλοι γνωρίζουμε που οφείλεται. Οφείλεται στα υπεραφθονα και φθηνά μεσα που εξασφαλίζουν στην χώρα οι τεραστιοι πόροι απο την ΕΕ τα χρόνια που έρχονται.
Τα μεγάλα προβλήματα της χώρας ειναι ακομη εδω και αναζητούν εναγωνίως λύση: ειναι η φθίνουσα πορεία της δημόσιας διοίκησης, το τεράστιο δημόσιο χρέος, που τελευταία μειώνεται ως % επι του ΑΕΠ λόγω υψηλού πληθωρισμού, τα δυσμενέστατα δημογραφικά, η χωλαινουσα λειτουργία κρίσιμων θεσμών, συμπεριλαμβανομένης της δικαιοσύνης, η πολυ χαμηλή ανταγωνιστικότητα, η εξίσου χαμηλή παραγωγικότητα η οποία, μόνον αυτή, αν βελτιωθεί, μπορεί να οδηγήσει σε διατηρήσιμη άνοδο του βιοτικού επιπέδου των πολιτών κλπ. Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου δεν επιτυγχάνεται με κυβερνητική προτροπή προς τις επιχειρήσεις να αυξήσουν τους μισθούς, αλλα με την συνεχή βελτιωση της παραγωγικότητας, όπου όμως η ευθύνη της ίδιας της κυβέρνησης ειναι μεγαλη, γιατί οι πολιτικές της ειναι εκείνες που μπορούν να πετύχουν μιά βιώσιμη άνοδό της. Πρόοδο που δεν την βλέπουμε, στον βαθμό και στην έκταση που απαιτούνται. Επαναπαυόμαστε λοιπόν στους τεράστιους πόρους της ΕΕ, που λειτουργούν όμως πρόσκαιρα, αν και περιορισμένα, αν λάβει κανεις υπόψη με ποια κριτήρια( συνήθως ταμειακά και μόνον) γίνεται η κατανομή τους.
Έγινα φοβάμαι κουραστικός ,που η σημερινή προσωπική μου ταλαιπωρία έγινε αφορμή να γενικεύσω τις αναφορές μου και να σας ταλαιπωρήσω κι εσάς, όσους τουλάχιστον αντέξατε να διαβάσετε όλο το σχόλιο μου. Γι αυτό και σας ευχαριστω, που μοιραστήκατε τις αγωνίες μου»
Με αυτές τις δύο αναφορές στην προ κρίσης περίοδο και στο τελευταίο του σημείωμα στα SM μπορεί ίσως να καταλάβει κανείς ποιος ήταν ο Γιώργος Προβόπουλος, που χειρίσθηκε από την θέση του διοικητή της ΤτΕ την πιο σκληρή περίοδο της οικονομίας.
