Αναμφίβολα τα τελευταία γεγονότα αναζωπύρωσης των συγκρούσεων στην Μέση Ανατολή, έχουν κορυφώσει το ενδιαφέρον και την ανησυχία για το ενδεχόμενο επέκτασης των διεθνών διαστάσεων του πολέμου που ήδη μετράει δύο μεγάλες αλληλοσυνδεόμενες «ζωντανές» πυρκαγιές, μία στην Μ. Ανατολή και μία στην Ανατολική Ευρώπη.
Κάθε στιγμή μπορεί να ανάψει και μία νέα σπίθα.
Αυτή η βεβαιότητα σταθεροποιείται πλέον σαν «βάση» σε όλες τις αναλύσεις οικονομικές και πολιτικές, τόσο σε επίπεδο θεσμικό όσο και σε επίπεδο κοινής γνώμης. Με τον τομέα της οικονομίας να παρουσιάζει τις μεγαλύτερες ευαισθησίες σαν υποδοχέας αυτής της ανησυχητικής αβεβαιότητας.
Και οι συνέπειες είναι άμεσες στις αντιδράσεις των αγορών.
Απόδειξη αυτού η εκρηκτική άνοδος των τιμών του χρυσού και οι αρνητικές «πιέσεις» που αρχίζουν σπασμωδικά να φαίνονται στα κρυπτονομίσματα.
Όπως έχει κατά κόρον αναλυθεί στα διεθνή οικονομικά ΜΜΕ κάθε πλευρά της «ορατής» πραγματικότητας συνάδει στο να ενισχύονται οι ανοδικές τάσεις των τιμών του χρυσού.
Ο λόγος είναι βέβαια αφ’ ενός η αμεσότητα του «αναλλοίωτου» της πραγματικής αξίας του χρυσού, έναντι τόσο του πληθωρισμού όσο και της πραγματικής νομισματικής υποτίμησης που βρίσκεται σε εξέλιξη για όλα τα μεγάλα ή μικρά νομίσματα.
Σ’ αυτό συμβάλει αναμφίβολα η εμπειρία της δεκαετίας του 70’ με ανάλογα – αλλά πολύ μικρότερης κλίμακας τότε – χαρακτηριστικά όσο αφορά τον πληθωρισμό και την νομισματική αποσταθεροποίηση μετά την κατάρρευση της σταθερής σχέσης χρυσού – δολαρίου.
Αφ’ εταίρου η τάση αυτή στηρίζεται με αυξανόμενη ένταση από το γεγονός ότι τίποτα στον ορατό ορίζοντα – παρά τα δύο πολύ σημαντικά γεγονότα των εκλογών σε ΗΠΑ και Ε.Ε. – δεν αφήνει περιθώρια για προσδοκίες εκτόνωσης των συγκρούσεων που έχουν ανοίξει με διεθνείς διαστάσεις. Και με περιθώρια μεγαλύτερης γεωγραφικής επέκτασης στον Ειρηνικό με την Κίνα και την Ταϊβάν.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον αβεβαιότητας και αυξανόμενης ανησυχίας για την επέκταση του πολέμου, αναδύεται όπως κάθε φορά η ανάγκη προσφυγής σε κάτι «βέβαιο» και «σταθερό» που δεν αλλάζει αν αλλάξουν προς το χειρότερο οι συνθήκες.
Αυτός είναι ο κοινός παρονομαστής αυτής της τάσης στις διάφορες εκδοχές της όσο αφορά την ανοδική τιμολόγηση του χρυσού.
Κεντρικές Τράπεζες και παράγωγα
Σ’ αυτή την τάση υπάρχουν δύο ισχυροί παράγοντες που έχουν, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, ισχυρό συμφέρον να κινηθούν «αντίθετα», ήτοι να εμποδίσουν την απειλητική διολίσθηση των ισχυρών νομισμάτων απέναντι στην «πτώση».
Πρόκειται αφ’ ενός οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες και αφ’ εταίρου οι αγορές παραγώγων.
Και οι δύο έχουν βασισθεί τις τελευταίες δεκαετίες στην διαρκή διόγκωση της νομισματικής ρευστότητας η οποία όμως είχε σαν σταθεροποιητικό της στοιχείο την αναμφισβήτητη «πίστη» στο νόμισμα και πιο συγκεκριμένα στο δολάριο.
Η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ η Fed, που διαχειρίζεται την διεθνή θέση του δολαρίου όπως είναι γνωστό διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού, με δεύτερη την Bundesbank και τρίτη αν δεν κάνουμε λάθος την ιταλική Κεντρική Τράπεζα.
Αυτή η κατάταξη όμως δεν λέει και πολλά γιατί οι ποσότητες χρυσού που διαθέτουν έχουν χάσει κάθε «επαφή» αναλογικότητας σχέσης αξίας με το πλήθος των νομισμάτων που κυκλοφορούν στον πλανήτη.
Αν για παράδειγμα το 1971 ο κ. Νίξον υποχρεώθηκε να βάλει τέλος στην ανταλλαξιμότητα του δολαρίου με τον χρυσό επειδή είχε χαθεί κάθε πραγματική αναλογική σχέση μεταξύ του χρυσού της Fed και της δολαριακής κυκλοφορίας, σήμερα αυτή η απώλεια και η απόσταση ανάμεσα στα διαθέσιμα της Fed και την δολαριακή νομισματική ρευστότητα έχει αποκτήσει… διαστημικές διαστάσεις.
Διαστάσεις που ξεφεύγουν ακόμα και από τα όρια του …Γαλαξία αν συνυπολογίσει κανείς και το πλήθος των νομισμάτων που κυκλοφορούν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες με βάση τα δολαριακά διαθέσιμά τους…
Η «πίστη» στον θρησκεία των κρυπτονομισμάτων
Μέσα σ’ αυτό το σύμπαν της «χάρτινης» συμβολικής αξίας υπό ευθεία αμφισβήτηση έχει προστεθεί τα τελευταία χρόνια και η «άυλη» συμβολική αξία των …κρυπτονομισμάτων.
Των αποκαλούμενων δηλαδή νομισμάτων, των οποίων όμως η συμβολική «αξία» δεν στηρίζεται στην ευθύνη καμίας Κεντρικής Τράπεζας να διαφυλάξει την αγοραστική ή ανταλλακτική τους αξία.
Που δεν βασίζεται παρά μόνο στην συμφωνία όσων τα κρατάνε στο χαρτοφυλάκιό τους, ότι μπορούν να τα ανταλλάξουν μεταξύ τους ή με άλλα νομίσματα αλλά χωρίς καμία εγγύηση…
Προφανώς αυτή η ανυπαρξία εγγύησης από κάποια αρχή ή κράτος για την «τιμή» τους σε περιόδους όπως η τρέχουσα, όπου η καλπάζουσα αβεβαιότητα σπρώχνει όλους να αναζητούν πέραν του κέρδους την ελάχιστη «ασφάλεια», αυξάνει αναλογικά και την τάση αμφισβήτησης της «πίστης» στην μη εγγυημένη από κανένα ανταλλακτική αξία τους.
Τι κρατάει λοιπόν ακόμα τα επίσημα νομίσματα και – όχι τόσο – τα κρυπτονομίσματα από το να μη καταρρεύσουν;
Η προσδοκία και η εν μέρη βεβαιότητα ότι οι Κεντρικές Τράπεζες θα κάνουν ότι μπορούν για να τα στηρίξουν ότι και να συμβεί.
Αυτό βέβαια αφορά μόνο τα εθνικά υποστηριζόμενα νομίσματα.
Βέβαια η 15η Αυγούστου του 1971 είναι εδώ για να μας θυμίζει ότι οι ενέργειες των Κεντρικών Τραπεζών όταν αποφασίζουν να δράσουν όντας με την πλάτη στον τοίχο, αφορούν την ασφάλεια του κράτους και όχι των χρηματοκατόχων…
Όσο δε για τα κρυπτονομίσματα, οι μόνοι που μπορούν να τα στηρίξουν με την …αυτοθυσία τους στην τρέχουσα συγκυρία είναι εκείνοι που επιμένουν να ελπίζουν ότι τα θαύματα είναι δυνατά και ότι αν πιστεύουμε κάτι αυτό υπάρχει …
Υπάρχει όμως και ένας άλλος σιωπηρός αλλά ισχυρός παράγοντας ο οποίος ενεργεί σ’ αυτό το περιβάλλον, οι αγορές παραγώγων.
Η ισχύς τους είναι τεράστια καθώς έχει τροφοδοτηθεί από την νομισματική χαλάρωση των τελευταίων δέκα – είκοσι ετών. Η τάση σ’ αυτές είναι η διασφάλιση του ήδη υπάρχοντος, μέχρι την στιγμή που αυτό αποκαλύπτεται σαν απειλή για τις ίδιες και γυρίζουν με βία ανάποδα…
Να σημειώσουμε στη σημείο αυτό ότι μέχρι στιγμής ένας βασικός λόγος που οι τιμές του χρυσού έχουν συγκρατηθεί στα επίπεδα των 2350 – 2360 δολάρια αι δεν έχουν ξεφύγει ακόμα περισσότερο, έχει να κάνει και με την «στάση» που κυριαρχεί μεταξύ των μεγάλων «παικτών» και των τραπεζών στα συμβόλαια παραγώγων χρυσού και των ETF χρυσού των χρηματιστηρίων της Νέας Υόρκης και του Λονδίνου.
Αλλά αυτό έχει ένα σημείο βίαιης καμπής όταν τα margin calls των συμβάσεων γίνουν αφόρητα στις αγορές.
Τότε είναι ένα ανοικτό ερώτημα το αν οι Κεντρικές Τράπεζες θα έχουν έτοιμες απαντήσεις…
