Κάτι που μερικές φορές ξεχνάμε, αλλά είναι αυτό που πολλές φορές έχει χρησιμοποιηθεί σε ένα εμπορικό πόλεμο, είναι η «ισοδυναμία» των δύο βασικών διαθέσιμων όπλων σε μία τέτοια σύγκρουση, των δασμών και της… υποτίμησης.
Έχοντας αυτό υπ’ όψη, πρέπει να «θυμηθούμε» ότι πριν από δέκα περίπου χρόνια η Ευρωζώνη – χωρίς εμπορικό πόλεμο – εν μέσω της κρίσης χρέους «είχε αφήσει» το Ευρώ να υποτιμηθεί έναντι του δολαρίου, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τότε την συνεργασία της Fed και της ΕΚΤ, με τις περίφημες ανοικτές «γραμμές» swaps δολαρίου/ευρώ, όπως είχε γίνει και το 2008 – 2009.
Κάπως έτσι η κρίση χρέους που από τα subprime loans και την Lehman Brothers μετακόμισε στην Ευρωζώνη με βασικό θύμα την Ελλάδα, μπόρεσε να εκτονωθεί, χωρίς να στείλει και την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία να κάνουν παρέα στα μνημόνια της Ελλάδας.
Σήμερα η Ευρωζώνη και το Ευρώ ειδικά, έχει απέναντί του τους δασμούς του Τραμπ και ένα δολάριο, που διατηρεί ακόμα μεγάλο μέρος της υπερτίμησής του από την προηγούμενη δεκαετία, παρά την σημαντική διολίσθηση των τελευταίων εβδομάδων και ειδικά μετά τις 2 Απριλίου.
Το δίλλημα της Ευρωζώνης είναι αν και πως μπορεί να απαντήσει.
Να απαντήσει ή να μετριάσει τις συνέπειες της δασμολογικής λαίλαπας του Τραμπ.
Όμως ούτε η ενδεχόμενη απάντηση της Ε.Ε., ούτε οι συνέπειες, αφορούν αποκλειστικά την διμερή σχέση Ευρώπης – ΗΠΑ, καθώς το δασμολογικό σοκ από την Ουάσιγκτον, δεν αφορά μόνο στην Ε.Ε. αλλά στον κόσμο ολόκληρο. Και αλλάζει κατά συνέπεια το συνολικό εμπορικό πλαίσιο συναλλαγών και όχι μόνο εκείνο μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ.
Πράγμα που σημαίνει ότι η «απάντηση» ή τα μέτρα μετριασμού των συνεπειών (δηλαδή ο συμβιβασμός), πρέπει να αφορά στο σύνολο των εμπορικών σχέσεων της Ε.Ε. με τον κόσμο και όχι μόνο με τις ΗΠΑ.
Και εδώ το δίλλημα της «απάντησης» γίνεται ακόμα πιο δύσκολο και αναγκαστικά ακόμα πιο… «νομισματικό». Και αυτό γιατί μία απάντηση στο επίπεδο των δασμών δεν μπορεί να αναστρέψει τις συνέπειες, το αντίθετο μάλιστα.
Γι’ αυτό ο κ. Στουρνάρας δεν διστάζει να δηλώσει ευθαρσώς στους FT ότι έρχεται σοβαρό «σοκ ζήτησης» στην Ευρωζώνη.
Δεν μπορούμε να ήμαστε στο μυαλό του κ. Στουρνάρα, αλλά ξέροντας ο ίδιος από την ελληνική εμπειρία των τριών μνημονιακών συμβάσεων το τι συμβαίνει σε τέτοια περίπτωση, μάλλον προειδοποιεί ότι η ΕΚΤ πρέπει να φοβηθεί περισσότερο την «ύφεση» παρά τον πληθωρισμό.
Δηλαδή για να το πούμε με απλά λόγια, ο κ. Στουρνάρας «φωνάζει» ότι δεν μπορεί να γίνει κάτι άλλο από το να γυρίσει ανάποδα η στρόφιγγα και να ξαναγυρίσουμε στην νομισματική ποσοτική χαλάρωση εδώ και τώρα… ανεξάρτητα από το πως θα ονομάσουμε αυτή την κωλοτούμπα.
Όμως ακριβώς αυτή είναι η διακριτική «οδός» για την υποστήριξη της νομισματικής υποτίμησης του Ευρώ έναντι των αμερικανικών δασμών.
Οι Γερμανοί ήδη το έχουν αποφασίσει και το κάνουν με την ακύρωση του ελέγχου του ορίου χρέους. Αυτοί το έκαναν γιατί δημοσιονομικά μπορούν, αλλά πρέπει να σκεφτεί κανείς ότι αυτό που έκαναν είναι το απολύτως αντίθετο από αυτό που έχουν ανέκαθεν υποστηρίξει για να πουν το ΟΚ στην δημιουργία του Ευρώ.
Και τώρα το… αναποδογύρισαν. Τόσο σοβαρή είναι η κατάσταση.
Μένει λοιπόν να δούμε, όχι τόσο το τι θα πει ότι θα κάνει η κα Φον Ντερ Λάινεν, όσο – πολύ περισσότερο – «τι θα κάνουν» οι κεντρικοί τραπεζίτες της ΕΚΤ με το Ευρώ στην επόμενη σύνοδο του Συμβουλίου ή και πολύ πριν από αυτή…
