Το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας λειτουργεί τα τελευταία είκοσι τρία χρόνια και “έχει συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση του οικοσυστήματος του Σαρωνικού, γεγονός που αποδεικνύεται και από τα αποτελέσματα εξειδικευμένων αναλυτικών μετρήσεων του “Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών”.
Το νερό είναι πολύτιμο για να το σπαταλάμε
Σε μια εποχή που σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση τα περιστατικά λειψυδρίας και ξηρασίας έχουν αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες και είναι πιθανό να γίνουν πιο συχνά και πιο έντονα στο μέλλον και που η λειψυδρία πλήττει, τουλάχιστον, το 11% του ευρωπαϊκού πληθυσμού και το και το 17% του εδάφους της ΕΕ, οφείλουμε να διαχειριζόμαστε όλο και πιο αποτελεσματικά τους υδάτινους πόρους μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα επεξεργασμένα λύματα είναι μία αποτελεσματική εναλλακτική λύση παροχής ύδατος, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην εξοικονόμηση νερού, άρα και στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας.
Η δυνατότητα περαιτέρω χρήσης του επεξεργασμένου νερού είναι τεράστια. Η Ευρώπη θα μπορούσε να χρησιμοποιεί έξι φορές περισσότερο, κατ’ όγκο, επεξεργασμένο νερό σε σχέση με αυτό που χρησιμοποιεί σήμερα. Στην Ελλάδα, 23 εκατομμύρια κυβικά μέτρα λυμάτων υπόκεινται σε επεξεργασία και επαναχρησιμοποιουνται, κάθε χρόνο.
[pdf-embedder url=”https://www.newsit.gr/wp-content/uploads/2019/03/Water_Factsheet_GREECE.pdf”]
Πώς γίνεται η επεξεργασία των λυμάτων στο ΚΕΛ Ψυττάλειας
“Η επεξεργασία λυμάτων στην Ψυττάλεια περιλαμβάνει προεπεξεργασία, πρωτοβάθμια επεξεργασία και προχωρημένη δευτεροβάθμια βιολογική επεξεργασία με απομάκρυνση αζώτου, επεξεργασία ιλύος (λάσπης) και συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας”. Οι εγκαταστάσεις του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας βρίσκονται στον Ακροκέραμο, όπου υπάρχει αντλιοστάσιο εισόδου ανεπεξέργαστων λυμάτων και εγκαταστάσεις προεπεξεργασίας τους, στην περιοχή Κυνόσουρα, στη Σαλαμίνα, όπου υπάρχει μια μικρότερη Μονάδα Προεπεξεργασίας για την περιοχή της Σαλαμίνας και στη νήσο Ψυττάλεια, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις βιολογικής επεξεργασίας” αναφέρει ο Κωνσταντίνος Βουγιουκλάκης, Γενικός Διευθυντής Αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ, σε συνέντευξή του στα Π+Π και epoli.gr.
Στις εγκαταστάσεις προεπεξεργασίας από τα λύματα αφαιρούνται, με μηχανικό τρόπο, τα φερτά υλικά. Μετά, τα λύματα μεταφέρονται, υποθαλάσσια, από τον Ακροκέραμο στη νήσο Ψυττάλεια, όπου βρίσκονται και οι κύριες εγκαταστάσεις επεξεργασίας.
“Η επεξεργασία που λαμβάνει χώρα εκεί, είναι αυτή της προχωρημένης δευτεροβάθμιας επεξεργασίας ενεργού ιλύος με απομάκρυνση θρεπτικών (αζώτου). Κατά τη δευτεροβάθμια επεξεργασία απομακρύνονται οι βιοαποικοδομήσιμες οργανικές ουσίες, τα αιωρούμενα στερεά και οι θρεπτικές ουσίες του αζώτου και του φωσφόρου (ενίοτε) με τη χρήση βιολογικών διεργασιών που συντελούνται στα λύματα. Η βιολογική επεξεργασία των υγρών αποβλήτων επιτυγχάνεται μέσω δύο σταδίων. Της πρωτοβάθμια καθίζησης και της λεγόμενης “βιολογικής βαθμίδας” η οποία περιλαμβάνει βιολογικούς αντιδραστήρες και την τελική καθίζηση” εξηγεί ο Κωνσταντίνος Βουγιουκλάκης.
Τα οφέλη της διαδικασίας για το περιβάλλον και τους πολίτες
“Οι διαδικασίες που ακολουθούνται στα στάδια αυτά, έχουν κύριο στόχο την αφαίρεση με φυσικές και βιολογικές διεργασίες του οργανικού φορτίου, την πλήρη απομάκρυνση του αζώτου, μέρους του φωσφόρου, ώστε η τελική εκροή και η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων στη θάλασσα να μην επηρεάσει τη χλωρίδα και πανίδα του Σαρωνικού Κόλπου” λέει ο κ. Βουγιουκλάκης και προσθέτει: “Μέρος των επεξεργασμένων εκροών του Κ.Ε.Λ.Ψ., υφίστανται τριτοβάθμια επεξεργασία (φίλτρανση, απολύμανση), προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες σε βιομηχανικό νερό της εγκατάστασης”.
Η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια επεξεργασία των λυμάτων, έχει ως παραπροϊόν την παραγωγή ιλύος (λάσπης), η οποία μετά από επεξεργασία αξιοποιείται από την τσιμεντοβιομηχανία, ως εναλλακτικό καύσιμο.
“Στο πλαίσιο της προστασίας του Περιβάλλοντος και της εξοικονόμησης Ενέργειας, έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν Μονάδες Συμπαραγωγής Ηλεκτρικής & Θερμικής Ενέργειας, χρησιμοποιώντας, ως καύσιμο, το βιοαέριο, που παράγεται στη διαδικασία χώνευσης της ιλύος.
Επίσης, εκμεταλλευόμενοι την υδραυλική ενέργεια των λυμάτων στην τελική εκροή προς τη θάλασσα, εγκαταστάθηκε και λειτουργεί ένα μικρό Υδροηλεκτρικό Έργο.
Η Ηλεκτρική και Θερμική ενέργεια που ιδιοπαράγεται εξυπηρετεί τις ανάγκες της Εγκατάστασης, μειώνοντας σημαντικά το λειτουργικό κόστος. Τυχόν περίσσεια της ιδιοπαραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας εξάγεται προς πώληση στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ. Οι Εγκεκριμένοι Περιβαλλοντολογικοί Όροι για τη λειτουργία του Κ.Ε.Λ.Ψ., επιβάλλουν συγκεκριμένη ποιότητα της τελικής εκροής προς τον τελικό αποδέκτη, ο οποίος είναι ο Σαρωνικός Κόλπος” προσθέτει ο κ. Βουγιουκλάκης.
Όλες οι απαιτήσεις των περιβαλλοντικών όρων τηρούνται απαρέγκλιτα
Στο πλαίσιο τήρησης των περιβαλλοντολογικών όρων λειτουργίας του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας, από το 2005, η Ε.ΥΔ.Α.Π. έχει οργανώσει και επιβλέπει, σε συνεργασία με το “Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών” ένα προγράμματα παρακολούθησης του οικοσυστήματος του Σαρωνικού. “Τα αποτελέσματα των αναλύσεων καταδεικνύουν τη σημαντική και συνεχή βελτίωση των παραμέτρων του Οικοσυστήματος της θαλάσσιας περιοχής του Σαρωνικού Κόλπου, τη συνεχή αναβάθμιση ζωοβενθικών βιοκοινωνιών και τη σταδιακή μετατροπή του από αζωικό (1989) σε περιοχή με οικολογική κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται ως “καλή” (4η σε κλίμακα των 5 βαθμίδων), με πλούσια πανίδα και καλά δομημένη βιοκοινωνία” εξηγεί ο Κωνσταντίνος Βουγιουκλάκης.
“Οι πολίτες έχουν γεμίσει τις παραλίες, δείχνοντας την εμπιστοσύνη τους στο ΚΕΛ”
Κατά την έναρξη της λειτουργίας του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ψυτάλλεια, οι αντιδράσεις δεν ήταν λίγες. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει και οι πολίτες, περισσότερο ενημερωμένοι, φαίνεται ότι έχουν καταλάβει ότι δεν τίθενται θέματα υγεία καθώς και περιβαλλοντικά, ούτε από το συγκεκριμένο ΚΕΛ, ούτε και από τα άλλα τα οποία λειτουργούν στην Αττική.
“Οι πολίτες που κατοικούν στην Αττική έχουν αντιληφθεί πλήρως τον σημαντικό ρόλο και την επίδραση του Κ.Ε.Λ. Ψυττάλειας στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος. Έχουν γεμίσει τις παραλίες, δείχνοντας την εμπιστοσύνη τους, ουσιαστικά σε ένα μόνο έργο. Τα τελευταία χρόνια, με την κατασκευή του εργοστασίου ξήρανσης της ιλύος, έχει λυθεί και το πρόβλημα της περιστασιακής δυσοσμίας. Πλέον στο Κ.Ε.Λ. Ψυττάλειας δεν υπάρχει δυσοσμία, στο Κ.Ε.Λ. Θριασίου, που είναι το νεώτερο, δεν υπήρξε ποτέ, ενώ και στα Κ.Ε.Λ. που πρόκειται να κατασκευαστούν, θα υπάρχουν χώροι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για παιδιά, ώστε να εκπαιδευτεί το μέλλον του τόπου μας, γύρω από το περιβάλλον και την κυκλική οικονομία με απλό και κατανοητό τρόπο. Σήμερα, οι παραλίες του Σαρωνικού Κόλπου γύρω από την Ψυττάλεια έχουν ποιοτικά χαρακτηριστικά, που πληρούν την υψηλή απαιτούμενη ποιότητα υδάτων κολύμβησης – που αποδεικνύεται από την περιβαλλοντική παρακολούθηση, με συχνές μετρήσεις που πραγματοποιούνται από αρμόδιους κρατικούς φορείς, όπως η Ειδική Γραμματεία Υδάτων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, η Περιφέρεια Αττικής και το πρόγραμμα Γαλάζιες Σημαίες.
Η θετική άποψη των πολιτών δεν περιορίζεται μόνο στην Αττική, αν κρίνουμε όχι μόνο τον αριθμό αλλά και από τις διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και επιστημονικούς φορείς, του εσωτερικού και του εξωτερικού, που ζητούν να επισκεφτούν το Κ.Ε.Λ.Ψ. και να ενημερωθούν για το πώς λειτουργεί και πώς συμβάλλει στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος, ο δεύτερος μεγαλύτερος βιολογικός καθαρισμός του κόσμου” λέει ο Κωνσταντίνος Βουγιουκλάκης.
Sewer mining για επί τόπου παραγωγή ανακυκλωμένου νερού από τα λύματα
Μια μονάδα sewer mining δέχεται λύματα απευθείας από το δίκτυο αποχέτευσης, τα επεξεργάζεται επί τόπου και στη συνέχεια παράγει ανακυκλωμένο νερό για επαναχρησιμοποίηση.
“Πολιτική της ΕΥΔΑΠ, είναι η εφαρμογή μονάδων επεξεργασίας λυμάτων “Sewer Mining”, απ’ ευθείας από το δίκτυο αποχέτευσης και της επαναχρησιμοποίησης του ανακυκλώσιμου νερού στοχευμένα σε περιοχές, απομακρυσμένες χωροταξικά από την Ψυττάλεια.
Ήδη, εκπονείται πιλοτική μελέτη, στα πλαίσια της λογικής αυτής, για την εγκατάσταση και λειτουργία μιας μονάδος “Sewer Mining”, καλύπτοντας τις ανάγκες άρδευσης της περιοχής του Αγίου Κοσμά.
Η ΕΥΔΑΠ θα επεκτείνει την εφαρμογή παρόμοιων μονάδων και σε άλλα σημεία του δικτύου, για “απεριόριστη άρδευση”, με σκοπό τη μέγιστη δυνατή ανάπτυξη ενός δικτύου επαναχρησιμοποίησης ανακυκλωμένου νερού για την εκμετάλλευση ενός μεγάλου κομματιού από τα 750.000m3 λυμάτων, που εισρέουν καθημερινά στην Ψυττάλεια” εξηγεί ο κ. Βουγιουκλάκης.
Η συνεργασία με τους Δήμους
Στο παρελθόν είχαν επικρατήσει λογικές, οι οποίες αποτελούσαν τροχοπέδη στις όποιες προσπάθειες της ΕΥΔΑΠ, για την δημιουργία δικτύων και εγκαταστάσεων αποχέτευσης. Σήμερα αυτό φαίνεται να έχει αλλάξει. “Ευτυχώς, σήμερα είμαστε στην ευχάριστη θέση, να έχουμε ολοκληρώσει ένα πλήρη σχεδιασμό με τις ανάλογες μελέτες που καλύπτουν το σύνολο της Αττικής. Ιδιαίτερα στην Ανατολική Αττική, τα έργα πρόκειται να δώσουν οριστική λύση στο πρόβλημα διαχείρισης των αστικών λυμάτων” εξηγεί ο κ. Βουγιουκλάκης, συμπληρώνοντας ότι “τα νέα Κ.Ε.Λ. έχουν σχεδιασθεί για να λειτουργήσουν με τεχνολογία αιχμής, διασφαλίζοντας την περιβαλλοντικά βέλτιστη μέθοδο διαχείρισης λυμάτων”.
Δείτε στο βίντεο που ακολουθεί την ιστορία της εγκατάστασης του μεγαλύτερου βιολογικού καθαρισμού της Ευρώπης, ο οποίος βρίσκεται στη Ψυττάλεια, από το 1982 οπότε σχεδιάστηκε το έργο, μέχρι σήμερα, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η επεξεργασία των λυμάτων.