Όπως είναι γνωστό, η περίοδος του Πάσχα συνοδεύεται συνήθως από διαιτητικές ακρότητες: Μια περίοδος «αποτοξινωτική» και μια υπερφαγίας.
Η πρώτη περίοδος, αυτή δηλαδή της νηστείας κατά τη διάρκεια της οποίας καταναλώνονται τρόφιμα φτωχά σε χοληστερίνη και κορεσμένα λίπη αλλά πλούσια σε βιταμίνες, πολυακόρεστα λιπαρά και φυτικές ίνες μπορεί να βελτιώσει το λιπιδαιμικό προφίλ του οργανισμού μας, την αρτηριακή πίεση, τη λειτουργία του εντέρου και της καρδιάς.
Ωστόσο, η δεύτερη περίοδος, αυτή δηλαδή της υπερφαγίας ανήμερα του Πάσχα αλλά και την εβδομάδα που ακολουθεί μπορεί να γίνει αιτία «βαρυστομαχιάς» λόγω της υπερκατανάλωσης δύσπεπτων τροφών, πλούσιων σε ζωικό λίπος και χοληστερίνη.
Η δυσπεψία είναι ίσως από τα πρώτα προβλήματα που πολλοί από εμάς θα νιώσουμε μόλις σηκωθούμε από το εορταστικό τραπέζι. Το πρόβλημα επιδεινώνονται σε άτομα με ιστορικό έλκους ή γαστρίτιδας. Επιπλέον άτομα, με υψηλές τιμές ουρικού οξέος πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα την ποσότητα και το είδος των κρεάτων που θα καταναλώσουν στο εορταστικό τραπέζι λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του οβελία σε πουρίνες.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται και από τα άτομα με ιστορικό χολολιθίασης λόγω της μεγάλης συσσώρευσης λίπους και κυρίως λόγω της παρουσίας ποσοτήτων κορεσμένων λιπών και χοληστερόλης (αυγά, αρνί, κοκορέτσι, εντόσθια, μαγειρίτσα) στο γεύμα και από την ταυτόχρονη κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοολούχων ποτών.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι, μια μερίδα αρνί (200γρ) δίνει 800kcal και 220mg χοληστερόλης, το κοκορέτσι δίνει 400kcal και 200mg χοληστερόλης, 1 αυγό έχει 80kcal και 220mg χοληστερόλης, ένα κομμάτι τσουρέκι (70γρ) έχει 290 θερμίδες και 78mg χοληστερόλης ενώ ένα σοκολατένιο αυγό (100γρ) έχει 530 θερμίδες και 10mg χοληστερίνης.
Συμβουλές για τα εορταστικά γεύματα:
Ξεκινήστε το γεύμα σας με σαλάτα. Τα λαχανικά ευνοούν τον κορεσμό του στομάχου και έτσι είναι πιο πιθανό να προστατευθείτε από τα «λιπαρά» εδέσματα. Έπειτα σερβίρετε το φαγητό της ημέρας και αποφύγετε να το ξαναγεμίσετε. Συνδυάστε το με πατάτες φούρνου ή ρύζι ώστε να φτιάξετε ένα ισορροπημένο διατροφικά γεύμα.
Μην αποφεύγετε γεύματα και μην πηγαίνετε νηστικοί στα εορταστικά γεύματα. Το πρωί της Κυριακής καταναλώστε ένα ελαφρύ πρωινό όπως γάλα με δημητριακά ή μικρή ποσότητα από τα πασχαλινά κουλουράκια ή τσουρέκι μαζί με ένα φρούτο.
Το βραδινό γεύμα, να είναι είτε μια σαλάτα εποχής με ψωμί και μια μερίδα τυρί είτε ένα γιαούρτι με ψωμί ή φρυγανιά, το οποίο διευκολύνει την διαδικασία της πέψης λόγω των προβιοτικών και οξυγαλακτικών μικροοργανισμών που περιέχει.
Πιείτε με μέτρο! 1-2 ποτηράκια κρασί μαζί με το γεύμα είναι αρκετά για να μας φτιάξουν τη διάθεση το κέφι. Αν νοιώθετε ότι είστε επιρρεπής στην κατανάλωση αλκοόλ, αραιώστε με πάγο ή ανθρακούχο νερό. Έτσι, είναι πιθανότερο να «γλιτώσετε» τις παραπανίσιες θερμίδες ή ακόμα και το πρόστιμο της τροχαίας.
Κάντε ένα μεγάλο περίπατο. Θα σας βοηθήσει να αυξήσετε τις «καύσεις» του οργανισμού σας, θα σας ανακουφίσει από τυχόν προβλήματα δυσπεψίας και θα σας αναζωογονήσει.
Μπείτε και πάλι στο πρόγραμμα. Το ότι «χαλάσατε» μερικές μέρες την δίαιτα σας, δε σημαίνει ότι πρέπει να το «βάζετε» κάτω ή να «ακυρώνετε» τυχόν προηγούμενη προσπάθεια. Με γνώμονα τη μεσογειακή διατροφή, θα μπορέσετε να ελέγξετε το βάρος σας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο
Συμπερασματικά, σύμφωνα με την διαιτολόγο διατροφολόγο κα Παρλαπάνη Ελισάβετ, ο έλεγχος του βάρους ακόμα και εν’όψει Πάσχα είναι στόχος εφικτός και ρεαλιστικός. Προσέχοντας τόσο την ποιότητα όσο και την ποσότητα των εδεσμάτων που θα «βάλουμε» στο πιάτο μας σε συνδυασμό με τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο που έχουμε για ένα περίπατο, μπορούμε να παρατείνουμε τα πλεονεκτήματα της Νηστείας (βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ, αύξηση της καρδιοπροστατευτικής λιποπρωτεΐνης, βελτίωση της ευαισθησίας στη ινσουλίνη, μείωση αρτηριακής πίεσης και των τριγλυκεριδίων του αίματος) και τελικά να μεγιστοποιήσουμε το όφελος στην υγεία μας
Πάσχα ….όμως!!!! ΧΩΡΙΣ αρνί , δεν ΓΙΝΕΤΑΙ ! ! ! !
Σύμφωνα με τη διαιτολόγο διατροφολόγο Κα Αντωνίου Σταματίνα η παράδοση θέλει… αρνάκι! Το κύριο φαγητό του πασχαλινού τραπεζιού, το οποίο ψήνεται είτε στη σούβλα , όπως συμβαίνει σε πολλές περιοχές της χώρας μας , είτε στο φούρνο γεμιστό με ρύζι κουκουνάρι και σταφίδες, άλλοτε.
Αρνάκι με ή δίχως πέτσα; Πολλοί θέλουμε να γευτούμε την πέτσα . Αυτό όμως μπορεί να γίνει σε μικρή ποσότητα. Δεν χρειάζεται να γεμίσουμε το πιάτο μας , διότι με τον τρόπο αυτό θα καταναλώσουμε μεγάλη ποσότητα λίπους. Δόκιμο είναι, να επικεντρωθούμε στο «ψητό» της ημέρας, που συνήθως είναι το αρνί και να μην προσθέσουμε και άλλα κρέατα ή λουκάνικα, που θα επιβαρύνουμε με λίπη τον οργανισμό μας.
Για να είναι «λουκούμι» ο οβελίας, θα πρέπει να είναι γάλακτος, 2-3 μηνών (ορίζεται ως γάλακτος) και να ζυγίζει περίπου 10-12 κιλά. Αν και ποιοτικά και γευστικά είναι καλύτερο το αρνάκι γάλακτος, λόγω του λίπους, είναι φτωχό σε πρωτεΐνες.
Γενικά το αρνί έχει πιο τρυφερό κρέας από το κατσίκι, γιατί έχει περισσότερο λίπος και είναι λίγο πιο φθηνό.
Να γνωρίζετε, ότι τα 100 γρ αρνιού έχουν 15 γραμμάρια λίπος και μας επιβαρύνουν με 242 θερμίδες, σε σχέση με τα 100γρ κατσικιού που έχουν 2,4 γραμμάρια λίπος και μας επιβαρύνουν μόλις με 110 θερμίδες.
Γνωρίζουμε όμως, ότι η υψηλή κατανάλωση κορεσμένου λίπους σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Παρότι, το κατσίκι έχει λιγότερο ολικό λίπος, λιγότερη χοληστερόλη, και λιγότερη πρωτεΐνη, έχει υψηλότερα trans λιπαρά (κακά λιπαρά) και νάτριο.
Γενικά το κρέας, αποτελεί καλή πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας που εξασφαλίζει στον οργανισμό τα απαραίτητα αμινοξέα, υψηλά ποσά σε σίδηρο, ψευδάργυρο και βιταμίνη Β12. Επίσης το λίπος του κρέατος, είναι πολύ σημαντική πηγή ενέργειας. Μικρά ποσοστά πολυακόρεστων λιπαρών υπάρχουν στο κρέας. Αυτά είναι υψηλότερα στο κρέας των ζώων ελευθέρας βοσκής ή στο κρέας ζώων που έχουν καταναλώσει συγκεκριμένου τύπου δίαιτα, σε σύγκριση με αυτά που σιτίζονται με τα παραδοσιακά σιτηρά. Βέβαια η ολική περιεκτικότητα του κρέατος σε λίπος έχει μειωθεί στο πέρασμα των χρόνων, εξαιτίας της εκτροφής των ζώων, των αλλαγών στο είδος των ζωοτροφών, καθώς και εξαιτίας του αυξημένου επιπέδου επεξεργασίας, πριν και μετά την αγορά.
Σύμφωνα με έρευνες στις Ηνωμένες Πολιτείες τα οργανικά τρόφιμα, αντιπροσωπεύουν σήμερα το 3% της συνολικής αγοράς των τροφίμων, ενώ στον υπόλοιπο κόσμο, τα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 1% έως 7%, με τα πιο υψηλά ποσοστά να παρουσιάζονται σε μερικές ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, αλλά και στην Ιαπωνία. Το βιολογικό αρνί για το Πάσχα, είναι προτιμότερο, από το απλό συμβατικό. Αυτό γιατί, παράγεται από μεθόδους αφενός πιο φιλικές ως προς το περιβάλλον, αφού είναι απαλλαγμένο από επικίνδυνες ουσίες (αφού τα ζώα τρώνε βιολογικές τροφές), αλλά και φιλικά ως προς την υγεία του ανθρώπινου οργανισμού.
Αν και μέχρι σήμερα, δεν έχει αποδειχθεί ότι το βιολογικό κρέας υπερτερεί ως προς το συμβατικό, υπερτερεί η άποψη, ότι το βιολογικό κρέας περιέχει λιγότερες ορμόνες και αντιβιοτικά.
Γιατί είναι ακριβότερο;
Οι μεταφορές, οι συσκευασίες και οι μεσάζοντες, ευθύνονται για το κόστος του βιολογικού κρέατος, σύμφωνα με τους παραγωγούς βιολογικών κρεάτων. Οι υψηλές τιμές, μπορούν να μειωθούν, αν βρεθεί τρόπος το βιολογικό κρέας να πωλείται «χύμα» σε βιολογικά κρεοπωλεία, και όχι «συσκευασμένο», όπως ισχύει μέχρι σήμερα.
Χρήσιμες Συμβουλές για την αγορά του:
Α. Το κρέας θα πρέπει να είναι και νωπό και ολόκληρο. Στην περίπτωση που διατίθεται ένα φρεσκοκατεψυγμένο κρέας είναι καλύτερο από άποψη ποιότητας και γεύσης, από ένα νωπό κρέας που έχει ταλαιπωρηθεί και έχοντας λίγες ημέρες στην απλή ψύξη. Το χρώμα του σφάγιου πρέπει να είναι ροδαλό και όχι πάντα κόκκινο, κάτι που αποτελεί ένδειξη ότι δεν έγινε σωστά η αφαίμαξη. Συνεπώς ο καταναλωτής πρέπει να προσέχει όταν αγοράζει το κρέας να προέρχεται από ζώα τα οποία είναι κανονικά ανεπτυγμένα (όχι καχεκτικά, γιατί μπορεί να σημαίνει ότι είχαν αρρωστήσει πρόσφατα), να μην έχουν μώλωπες, εκδορές, αιματώματα, μελανές κηλίδες.
Β. Πολύ σημαντικό είναι να ζητάτε, να δείτε την «ταυτότητα» του κρέατος, που αγοράζετε καθώς, και το πιστοποιητικό του οργανισμού από όπου προέρχεται.
Γ. Επίσης καλό είναι, για τους καταναλωτές, να φροντίσουν έγκαιρα την παραγγελία του κρέατος και της ποσότητας τουλάχιστον μία εβδομάδα νωρίτερα, όπου υπάρχει και διαθεσιμότητα.
Δ. Τα βιολογικά κρέατα πρέπει να πωλούνται συσκευασμένα και μόνο, από ειδικά καταστήματα που διαθέτουν άδεια να πωλούν νωπό βιολογικό κρέας. Γενικά η σάρκα του κρέατος πρέπει να είναι σφικτή, χωρίς γλίτσα, να έχει ευχάριστη μυρωδιά και να μην έχει οσμή αμμωνίας (ένδειξη αποσύνθεσης). Η τρυφερότητα του κρέατος είναι μεγαλύτερη όταν αυτό προέρχεται από το πίσω μέρος του ζώου και όσο πιο μικρή είναι η ηλικία του ζώου.
Ε. Μέτρο στην κατανάλωση κρέατος. Ο καταναλωτής, κινδυνεύει περισσότερο αν καταναλώνει πολύ κρέας, και όχι από το εάν καταναλώνει συμβατικό και όχι βιολογικό.
Επιμέλεια :
Παρλαπάνη Ελισάβετ
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος,
Επιστημονική συνεργάτης Ινστιτούτου Διατροφικών Μελετών & Ερευνών (Ι.Δ.Μ.Ε.)
Αντωνίου Σταματίνα
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος,
Επιστημονική συνεργάτης Ινστιτούτου Διατροφικών Μελετών & Ερευνών (Ι.Δ.Μ.Ε.)