Δύο χρόνια μετά την εκλογή του, ο Εμανουέλ Μακρόν, η δημοτικότητα του οποίου έχει μειωθεί πολύ στη Γαλλία και ο ίδιος είναι εξαντλημένος έπειτα από έξι μήνες κρίσης των Κίτρινων Γιλέκων, παίζει την Κυριακή στις ευρωεκλογές τον τίτλο του αυτοαναγορευθέντος πρωταθλητή των φιλελευθέρων δημοκρατιών απέναντι στους λαϊκιστές.
Έχοντας τοποθετήσει τον εαυτό του στην πρώτη γραμμή κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Γάλλος πρόεδρος πήρε άλλο ένα ρίσκο: μια υποχώρηση έναντι της ακροδεξιάς μπορεί να τον αναγκάσει να ανασχηματίσει την κυβερνητική του ομάδα και να επανεξετάσει τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεών του.
Οι δημοσκοπήσεις, που έφεραν εδώ και καιρό τον Εθνικό Συναγερμό (RN) της Μαρίν Λεπέν και το προεδρικό κόμμα Δημοκρατία Εμπρός (LREM) να μάχονται στήθος με στήθος, δείχνουν πλέον το ακροδεξιό ψηφοδέλτιο να προηγείται, με μια διαφορά που κυμαίνεται από 0,5 έως 2 ποσοστιαίες μονάδες, στο τέλος μιας προεκλογικής εκστρατείας που έμοιαζε περισσότερο με μονομαχία ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα.
Εξάλλου, την Τρίτη, ο Γάλλος πρόεδρος έθεσε ως εξής τους όρους των εκλογών: η Ένωση είναι υπό την απειλή ενός «υπαρξιακού κινδύνου» και «κινδυνεύει να αποσαρθρωθεί» από τον λαϊκισμό.
Ελπίζει να «οικοδομήσει έναν μεγάλο συνασπισμό των προοδευτικών» απέναντι σε «εκείνους που θέλουν να καταστρέψουν την Ευρώπη μέσω του εθνικισμού».
Από την άλλη πλευρά, ένας από τις εκείνους που χαράζουν τη στρατηγική του λαϊκιστικού στρατοπέδου, ο Αμερικανός Στιβ Μπάνον, εκτιμά, σε συνέντευξη στην εφημερίδα Le Parisien, πως οι εκλογές στη Γαλλία, θα είναι «οι πιο σημαντικές των ευρωεκλογών». «Είναι ένα δημοψήφισμα για εκείνον [τον Μακρόν] και το όραμά του για την Ευρώπη».
Έχοντας ανακάμψει μετά την ήττα της το 2017, η Μαρίν Λεπέν, η οποία έθεσε επικεφαλής του ψηφοδελτίου της τον 23χρονο Ζορντάν Μπαρνελά, κάλεσε τους ψηφοφόρους «να μην δώσουν λευκή επιταγή» στο πρόεδρο. Την ίδια ώρα τα υπόλοιπα κόμματα, σκανδαλισμένα από αυτή την υπεραπλούστευση αυτών που διακυβεύονται, προσπαθούν να κάνουν αισθητή τη διαφορά τους.
Πράξη δεύτερη των μεταρρυθμίσεων;
«Το να χάσει κάποιος, ο οποίος είναι τόσο φιλοευρωπαίος, τις ευρωεκλογές στην ίδια του τη χώρα σημαίνει επίσης μια αποδοκιμασία της αξιοπιστίας του», εκτιμά ο Σεμπαστιάν Μεγιάρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ.
Ένα τέτοιο αποτέλεσμα όχι μόνο θα υποχρέωνε τον Γάλλο πρόεδρο να δράσει στη Γαλλία, πιθανότατα ανασχηματίζοντας την κυβέρνησή του, αλλά και θα τον εξασθένιζε στην Ευρώπη.
«Η ικανότητά του να είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ηγέτες στην Ευρώπη, εκμεταλλευόμενος τη θέση της Άνγκελα Μέρκελ η οποία είναι μάλλον στο τέλος της πολιτικής της διαδρομής, θα δεχτεί ισχυρό πλήγμα, αν αποδοκιμαστεί ισχυρά την Κυριακή», λέει ο Μπρις Τεντουριέ, του Ινστιτούτου Δημοσκοπήσεων Ipsos.
Πόσω μάλλον που ο Γάλλος πρόεδρος διέρχεται μια ευαίσθητη φάση με τη Γερμανίδα καγκελάριο, την κύρια σύμμαχό του στην ευρωπαϊκή σκηνή, που είναι το ίδιο εχθρική στις λαϊκιστικές κινήσεις που ενσαρκώνουν ο Ιταλός Ματέο Σαλβίνι, ο Ούγγρος Βίκτορ Ορμπάν ή ακόμη η Λεπέν.
Οι διαφωνίες είναι πολλές και αφορούν μεταξύ άλλων την κατανομή των αξιωμάτων στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών θεσμών.
«Η γαλλική πλευρά θεωρεί πως η Γερμανία δεν εκφράζεται, δεν τροφοδοτεί πλέον τη μηχανή με ιδέες και αναβάλλει κάθε τάση προς τα εμπρός που προβάλλει η Γαλλία», αναφέρει ο Μεγιάρ.
Ανασχηματισμός
Στην εσωτερική πολιτική σκηνή, ο Γάλλος πρόεδρος θα είναι αναμφίβολα υποχρεωμένος να προχωρήσει σε ανασχηματισμό της κυβέρνησής του και το σχέδιό του να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις θα τεθεί εν αμφιβόλω την ώρα που ο Εμανουέλ Μακρόν θέλει να περάσει στη «δεύτερη πράξη» των μεταρρυθμίσεών του, έπειτα από εκείνες των αρχών της θητείας του, όπως εκείνη της εργατικής νομοθεσίας.
«Αν είναι πολύ πίσω από τον RN, αυτό θα κάνει αίσθηση. Θα υπάρξει ένας μεγάλος ανασχηματισμός. Δεν βλέπω πώς θα μπορούσε να χάσει τις εκλογές» και να μην αλλάξει πρωθυπουργό, εκτιμά ένας υπουργός υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Στην κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο Μακρόν είχε ασκήσει πίεση στους υπουργούς του στις 30 Απριλίου, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα υπάρξουν αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα σε περίπτωση ήττας στις ευρωεκλογές.
«Υπάρχει μια αισθητή άσκηση πίεσης στην κυβέρνηση. Σε αδρές γραμμές, αν είναι δεύτερος, ο Εμανουέλ Μακρόν λέει πως μπορεί να τα τινάξει όλα στον αέρα», δηλώνει ένα υπουργικός σύμβουλος. «Το πρόβλημα είναι ότι έχοντας εκτεθεί τόσο πολύ (στην εκστρατεία), δεν μπορεί να έχει μια ασφαλιστική δικλείδα», προσθέτει.