Στην Βρετανία οι ευρωεκλογές μετατράπηκαν σε ένα δεύτερο, έμμεσο, δημοψήφισμα αναφορικά με το Brexit τόνισε ο ηγέτης ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν σημειώνοντας πως εντός των προσεχών ημερών θα ξεκινήσουν οι συνομιλίες μεταξύ των κομμάτων και των κινημάτων, καθώς και οι εκτιμήσεις για τα αποτελέσματα σε αμφότερες τις πλευρές σχετικά με την αποχώρηση. Αλλά, εάν πραγματικά οι ευρωεκλογές αποτελούν ένα δεύτερο δημοψήφισμα για το Brexit, ποια θα αποτολμούσαμε να πούμε πως είναι τα αποτελέσματά του; Σύμφωνα με την ανάλυση του συνόλου των αποτελεσμάτων, το στρατόπεδο της παραμονής στην ΕΕ (Remain) θα κέρδιζε τους οπαδούς της εξόδου.
Όλα τα κόμματα στη Βρετανία έχουν διατυπώσει σαφείς θέσεις περί της εξόδου, ή της παραμονής, με την εξαίρεση των Συντηρητικών και των Εργατικών, που αντιμετώπισαν το ζήτημα με πιο συγκαταβατικές θέσεις και με πνεύμα συμβιβαστικό. Οι μεν Τόρις συνάρτησαν τη συμφωνία για την έξοδο με την παραίτηση της Τερέζας Μέι από την πρωθυπουργία, ενώ το Εργατικό Κόμμα τάχθηκε υπέρ ενός πιο ελαστικού Brexit, που θα διατηρούσε τη Βρετανία σε μία στενή σχέση με την ενιαία αγορά της ΕΕ.
Με δεδομένες τις θέσεις αυτές—αλλά και διατηρώντας την κύρια υπόθεση πως η πλειονότητα των ψηφοφόρων των Εργατικών επιθυμούν την παραμονή κι αντίστοιχα οι περισσότεροι Τόρις θέλουν το Brexit—η ποιοτική ανάλυση της ψήφου για τις ευρωεκλογές δείχνει πως η πλάστιγγα γέρνει υπέρ της παραμονής, είτε αθροίσουμε σε αυτή και τα δύο αυτά μεγάλα κόμματα, είτε όχι.
Σε περίπτωση, που οι ευρωεκλογές είχαν οργανωθεί με βάση την επιλογή ανάμεσα σε ένα «ναι», ή ένα «όχι» για το Brexit, το ισοζύγιο θα ήταν: REMAIN 55,3% και BREXIT 44,7%. Κοντολογίς, μία διαφορά σχεδόν 10 μονάδων. Αριθμητικά, το στρατόπεδο της παραμονής έλαβε 9,3 εκατ. ψήφους, ενώ το Brexit συγκέντρωσε 7 εκατ. ψήφους.
Αλλά η αριθμητική αποτύπωση είναι μόνον ένα πειστήριο για την υπεροχή του στρατοπέδου της παραμονής, καθώς αυτή καταδεικνύεται και από τους μέσους όρους των μηνιαίων μετρήσεων που πραγματοποιεί η εταιρεία YouGov, με σημείο εκκίνησης το δημοψήφισμα για το Brexit το 2016. Οι σφυγμομετρήσεις της εταιρείας καταδεικνύουν πως η πλειοψηφία των Βρετανών θεωρεί πως το Brexit ήταν μία λάθος απόφαση.
Αλλά τι μπορεί να σημαίνει πρακτικά αυτό;
Δυο πράγματα: το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ ναι μεν μπορεί να ήλθε πρώτο στις ευρωεκλογές, αλλά η Βρετανία παραμένει μία χώρα στέρεα θετική προς την παραμονή της στην ΕΕ. Μοιάζει πλέον πιθανόν πως ένα δεύτερο δημοψήφισμα για το Brexit θα ανέτρεπε το αποτέλεσμα του πρώτου, συνεπώς θα πρέπει να περιμένουμε πως ο Φάρατζ και οι διαπρύσιοι ζηλωτές του Brexit εντός του Συντηρητικού Κόμματος θα παλέψουν με νύχια και με δόντια για να αποτρέψουν τη διεξαγωγή του. Γνωρίζουν πάρα πολύ καλά πως σε περίπτωση που αυτό διεξαχθεί θα ηττηθούν κατά κράτος.
Όσον αφορά τον Κόρμπιν και τους Εργατικούς, η θέση του κόμματος υπέρ του Brexit τους κοστίζει ψήφους. Οι Εργατικοί με το ήξεις-αφήξεις τους κατέληξαν στην τρίτη θέση στις ευρωεκλογές, πίσω από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες που κατέβηκαν με ακραιφνείς θέσεις υπέρ της παραμονής. Τα ποσοστά του είναι πλέον σχεδόν ίσα με εκείνα των υπέρ της παραμονής Πράσινων—κάτι που δεν έχει προηγούμενο. Μία στροφή των Εργατικών υπέρ μίας σαφούς παραμονής και υπέρ της διεξαγωγής ενός δεύτερου δημοψηφίσματος θα τους ενίσχυε έναντι των άλλων παρατάξεων, που τάσσονται υπέρ του Remain και, σε περίπτωση που διεξαχθεί αυτό—θα κατέφερε ένα σημαντικό πλήγμα κατά των Συντηρητικών.
Από στρατηγικής άποψης, η προοπτική αυτή εξόν από δελεαστική, για τους Εργατικούς πλέον θα πρέπει να θεωρείται μονόδρομος.
Ο Χαντ ζητά επανέναρξη διαπραγματεύσεων με τις Βρυξέλλες
Η επιδίωξη της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία θα ισοδυναμούσε με «πολιτική αυτοκτονία» για τους Τόρις, προειδοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Τζέρεμι Χαντ, μετά τον θρίαμβο του Κόμματος του Brexit στις ευρωεκλογές.
«Το να προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε μία έξοδο χωρίς συμφωνία μέσω βουλευτικών εκλογών δεν αποτελεί λύση: είναι πολιτική αυτοκτονία» για τους Τόρις, γράφει στην Telegraph ο Τζέρεμι Χαντ, το Συντηρητικό Κόμμα του οποίου υπέστη δεινή ήττα, την μεγαλύτερη από το 1832, συγκεντρώνοντας μόλις το 9% των ψήφων, πολύ πίσω από το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ, που ενισχυμένος με το 31,6% των ψήφων προτείνει την πλήρη ρήξη των σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ενωση, ακόμη και χωρίς συμφωνία, στις 31 Οκτωβρίου.
«Εάν διακινδυνεύσουμε βουλευτικές εκλογές πριν υλοποιήσουμε το Brexit, θα αφανισθούμε», γράφει ο Τζέρεμι Χαντ, ένας εκ των δέκα υποψηφίων για την διαδοχή της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι.
«Ο μόνος τρόπος για να του δείξουμε (του Νάιτζελ Φάρατζ) ότι έχει άδικο, είναι να υλοποιήσουμε το Brexit…ενωμένοι και ξεκινώντας νέα διαπραγμάτευση με τη Ευρωπαϊκή Ενωση», γράφει ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος υπερασπίζεται πλέον μία «διαφορετική συμφωνία» με τις Βρυξέλλες, παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προειδοποιήσει ότι η παραίτηση Μέι δεν αλλάζει «τίποτε» στην θέση των υπολοίπων κρατών μελών ως προς την συμφωνία που έχει συνομολογηθεί μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών έπειτα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις, αλλά έχει επανειλημμένως απορριφθεί από το βρετανικό κοινοβούλιο.
«Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μία νέα διαπραγματευτική ομάδα. Σε αυτήν την ομάδα δεν πρέπει να συμμετέχει μόνο η κυβέρνηση, αλλά και το DUP, το ERG. Νομίζω ότι πρέπει να υπάρχουν κάποιοι από την Σκωτία και την Ουαλία», θεωρεί ο Χαντ, εννοώντας το μικρό προτεσταντικό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα και το σκληροπυρηνικό European Research Group, στο οποίο συμμετέχουν οι σκληροί Brexiters των Τόρις.
«Αν έχεις καλή εκπροσώπηση στην διαπραγματευτική σου ομάδα με άλλες φωνές…πιστεύω ότι μπορείς να δώσεις στις Βρυξέλλες την πεποίθηση ότι συνομιλούν με κάποιον που μπορεί να φέρει εις πέρας μία συμφωνία».
Ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών θεωρεί ότι υπάρχει «μία περίπτωση» οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης να ανοίξουν και πάλι την διαπραγμάτευση, διότι «δεν θέλουν τη σκιά του Brexit να πλανάται επάνω από τα κεφάλια τους».
Για την Εσθερ ΜακΒέι, πρώην υπουργό Εργασίας που διεκδικεί επίσης την ηγεσία των Τόρις, η πραγματική «πολιτική αυτοκτονία» θα ήταν «να μην υπάρξει σαφής ρήξη με την ΕΕ και να μην φύγουμε στις 31 Οκτωβρίου».
Οσο για τον Μπόρις Τζόνσον, το φαβορί μεταξύ των υποψηφίων, «ένας λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να επιδιώκει αποκλειστικά μία έξοδο χωρίς συμφωνία», αλλά «κάθε λογικός άνθρωπος θα πρέπει να διατηρήσει αυτήν την πιθανότητα στο τραπέζι», εννοώντας ως απειλή ή ως διαπραγματευτικό χαρτί.