Μετά την πυρκαγιά που κατέστρεψε την εγκατάσταση στη Μόρια, η Kομισιόν ανακοίνωσε ότι θα δημιουργήσει task force για τη βελτίωση της κατάστασης των προσφύγων και των μεταναστών στη Λέσβο.
Η task force θα εφαρμόσει έναν κοινό «πιλότο» με τις ελληνικές αρχές για νέες εγκαταστάσεις υποδοχής. Σύμφωνα με το πλαίσιο που προτείνεται σήμερα, στο Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, η ειδική ομάδα θα συμβάλει στη διασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης, περισσότερης βεβαιότητας μέσω ταχύτερων διαδικασιών και πιο ισορροπημένης κατανομής ευθύνης και αλληλεγγύης. Η ειδική ομάδα θα συνεργαστεί στενά με οργανισμούς της ΕΕ και διεθνείς οργανισμούς που βρίσκονται εκεί.
Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι η «η Μόρια είναι μια έντονη υπενθύμιση της ανάγκης εξεύρεσης βιώσιμων λύσεων για τη μετανάστευση. Ενισχύουμε, με τους οργανισμούς μας στην ΕΕ, την παροχή υποστήριξης στους μετανάστες που έμειναν χωρίς στέγη και στην Ελλάδα. Και περιμένουμε και τα άλλα κράτη-μέλη ενίσχυση. Μαζί πρέπει να δείξουμε ότι η Ευρώπη διαχειρίζεται τη μετανάστευση με ανθρώπινο και αποτελεσματικό τρόπο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να συνεισφέρει το μερίδιό της».
Η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, σημείωσε ότι «οι συνθήκες στη Μόρια, τόσο πριν όσο και μετά την πυρκαγιά, ήταν απαράδεκτες. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά σε υπερπλήρεις καταυλισμούς με κακή υγιεινή και λίγη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη. Η ειδική ομάδα συγκεντρώνει τις κεντρικές αρχές του Συμφώνου -δικαιοσύνη και αποτελεσματικότητα για τους αιτούντες και μεγαλύτερη ευθύνη για τα κράτη-μέλη. Δεν αρκεί να πούμε ποτέ ξανά ότι χρειαζόμαστε δράση και όλα τα κράτη-μέλη πρέπει να διαδραματίσουν το ρόλο τους».
Ο ρόλος της task force
Ως δράση προτεραιότητας, η task force θα συνεργαστεί στενά με τις ελληνικές αρχές για την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων υποδοχής τους επόμενους μήνες. Οι εγκαταστάσεις θα είναι ευρωπαϊκού επιπέδου, θα έχουν ανθεκτικές υποδομές και θα παρέχουν πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και επαρκή αποχέτευση. Θα λάβει υπόψη τις ειδικές ανάγκες των γυναικών, των παιδιών και των οικογενειών, και θα απαιτήσει μεγαλύτερη συμμετοχή των οργανισμών της ΕΕ και των διεθνών οργανισμών, όπως η Ύπατη Αρμοστεία και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης.
Επιπλέον, η task force θα επιβλέπει ορισμένες δράσεις, βάσει των αρχών του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο ήτοι:
– Τερματισμό του υπερπληθυσμού μέσω της μεταφοράς όσων ευάλωτων ατόμων απέμειναν στην ηπειρωτική χώρα και συνεχιζόμενη μετεγκατάσταση ασυνόδευτων παιδιών και οικογενειών με παιδιά σε άλλα κράτη-μέλη.
– Γρήγορες, αποτελεσματικές διαδικασίες έτσι ώστε να υπάρχει σαφήνεια και βεβαιότητα στους αιτούντες, αλλά και βελτίωση της σχέσης μεταξύ βασικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένου του ασύλου και της επιστροφής ή της ένταξης που υποστηρίζονται από οργανισμούς της ΕΕ-Eυρωπαϊκή Υπηρεσία Στήριξης για το Άσυλο και Frontex.
– Αύξηση των εθελοντικών επιστροφών μέσω της εφαρμογής του συνεχιζόμενου συστήματος υποβοηθούμενης εθελοντικής επιστροφής που είχε προηγουμένως σταματήσει λόγω του κορονοϊού.
– Βελτιωμένη ασφάλεια και προστασία για μετανάστες και αιτούντες άσυλο που υποστηρίζονται πλήρως από τους οργανισμούς της ΕΕ – Frontex και Europol.
Η Επιτροπή παρέχει βοήθεια έκτακτης ανάγκης για τη βελτίωση των άμεσων συνθηκών για τα άτομα που πλήττονται από τις πυρκαγιές που ξέσπασαν στη Λέσβο. Εκτός από την ουσιαστική επιχειρησιακή και οικονομική υποστήριξη που έχει ήδη παρασχεθεί στην Ελλάδα, η Επιτροπή χορήγησε 750.000 ευρώ σε επείγουσα βοήθεια για την υποστήριξη των άμεσων ανθρωπιστικών αναγκών.
Η Ελλάδα ζήτησε επίσης βοήθεια μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ στις 12 Σεπτεμβρίου και μέχρι σήμερα, παρέχονται πάνω από 100.000 είδη από την Αυστρία, την Κύπρο, τη Γερμανία, τη Δανία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία.
Χάρη στην οικονομική υποστήριξη της Επιτροπής, η ελληνική κυβέρνηση μετέφερε αμέσως 406 ασυνόδευτα παιδιά από τη Λέσβο στην ηπειρωτική χώρα την ημέρα της πυρκαγιάς. Δέκα κράτη-μέλη (Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σλοβενία και Σουηδία).
Νορβηγία και Ελβετία έχουν δεσμευτεί μέχρι στιγμής να συμμετάσχουν στις προσπάθειες μετεγκατάστασης σε συνεργασία με τη γερμανική προεδρία για να οργανώσουν τη μετεγκατάσταση τους σε άλλα κράτη-μέλη σε ολόκληρη την Ένωση.
Χάρη σε πολλές προσπάθειες τους τελευταίους 6 μήνες, ο αριθμός των κατοίκων του καταυλισμού της Mόριας μειώθηκε στο μισό (από 25.000 στις 12.000) και τα περισσότερα από τα 1.200 ασυνόδευτα παιδιά που ήταν εκεί τον Μάρτιο, μεταφέρθηκαν ή μετεγκαταστάθηκαν.
Για την προστασία των ατόμων που κινδυνεύουν περισσότερο από κορονοϊό, μαζί με τις ελληνικές αρχές, η Επιτροπή υποστήριξε τη μεταφορά περισσότερων από 2.000 ευάλωτων ατόμων από τα 5 νησιά (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Λέρος και Κως) στην ηπειρωτική χώρα. Χάρη στο τρέχον πρόγραμμα μετεγκατάστασης για ασυνόδευτα παιδιά και ευάλωτες οικογένειες, περισσότερα από 750 άτομα έχουν μεταφερθεί από τα ελληνικά νησιά.
