Άγιος Δημήτριος: Ποιον σκοτώνει ο καβαλάρης

Το Σάββατο (26.10.2018), η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Δημητρίου.

Ο Άγιος Δημήτριος είναι πολιούχος της Θεσσαλονίκης και αποτελεί έναν από τους Μεγαλομάρτυρες της Χριστιανοσύνης.

Ο Άγιος Δημήτριος εικονίζεται στην βυζαντινή αγιογραφία να σκοτώνει έναν άνθρωπο. Ποιος είναι αυτός και γιατί ένας Aγιος σκοτώνει;

Λανθασμένα κάποιες πηγές αναφέρουν ότι ο άνθρωπος που σκοτώνει ο Άγιος Δημήτριος είναι ο βάρβαρος παλαιστής Λυαίος. Στην πραγματικότητα, στην εικόνα διακρίνουμε τον Άγιο να παρουσιάζεται ως καβαλάρης με στρατιωτική στολή πάνω σε κόκκινο άλογο, φονεύοντας με το δόρυ του τον τσάρο των Βουλγάρων Ιωαννίτζη, που οι Βυζαντινοί τον αποκαλούσαν «Σκυλογιάννη», ενώ ήταν έτοιμος να επιτεθεί στη Θεσσαλονίκη το 1206 ή 7.

Πρόκειται για το θαύμα που έγινε τον Οκτώβριο του 1207, έξω από τα τείχη της Θεσσαλονίκης.

Στο πρόσωπο του Αγίου Δημητρίου η Θεσσαλονίκη βλέπει πάντοτε τον προστάτη της, γι’ αυτό και είναι πολιούχος της συμπρωτεύουσας. Εξάλλου, η απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους το 1912 συνέπεσε με την ημέρα της γιορτής του Αγίου.

Δίκαια, λοιπόν, ο Άγιος Δημήτριος αποκαλείται από τον υμνωδό της Εκκλησίας «ὁ μέγας φρουρός τῆς Θεσσαλονίκης, ὁ ρύστης ἐν τοῖς κινδύνοις ὁ ἐξαίρετος, πρόμαχος ὁ κράτιστος» (Κανών δεύτερος).

Σ’ έναν άλλο Κανόνα, που συνέθεσε ο Συμεών Θεσσαλονίκης, ο Άγιος Δημήτριος φέρεται να λέει στην προστατευόμενή του πατρίδα Θεσσαλονίκη: «…μη φοβοῦ οὖν πατρίς μου, ἐμέ κατέχουσα∙ τους ἐχθρούς σου γάρ πάντας πατάξω ἐν Χριστῷ και φυλάξω σε τήν τιμῶσάν με».

Δίκαια παρατηρήθηκε, πως από όλες τις εικόνες του Αγίου Δημητρίου, η εικόνα του εφίππου Άγιου αγαπήθηκε περισσότερο, γιατί ενσαρκώνει τα ελληνικά ιδεώδη της παλληκαριάς και της λεβεντιάς.