Ιδιαίτερα προσεκτικοί θα πρέπει να είμαστε με τα φίδια που κάνουν τις εμφανίσεις τους λόγω ζέστης σύμφωνα με τους ειδικούς που μιλούν στο newsit.gr. Όπως αναφέρουν δεν έχει αυξηθεί ο αριθμός των φιδιών στη χώρα μας, ωστόσο υπάρχουν τρία περιστατικά δαγκώματος από οχιές που -όπως επισημαίνουν- οφείλονται στην άγνοια και στη μη εκπαίδευση.

Η Μαρία Γανωτή, εκπρόσωπος του συλλόγου προστασίας και περίθαλψης άγριας ζωής ΑΝΙΜΑ επισημαίνει μιλώντας στο newsit.gr ότι όντως υπάρχουν πολλές εμφανίσεις φιδιών και ξεκαθαρίζει ότι είναι «άλλο οι εμφανίσεις και άλλο τα δαγκώματα από οχιά. Τώρα είναι η εποχή που κυκλοφορούν. Από πάντα υπήρχαν στις πόλεις, δεν είναι κάτι που συμβαίνει τώρα τελευταία. Απλά λόγω των social media και επειδή ο καθένας τα ανεβάζει δημόσια, τώρα τα μαθαίνουμε περισσότερο. Υπάρχουν βέβαια κάποιες περιπτώσεις -τρεις συγκεκριμένα- στο Αγρίνιο στον Βόλο και στη Θεσσαλονίκη, με ανθρώπους που δαγκώθηκαν από οχιές αλλά δεν υπάρχουν παραπάνω περιστατικά. Αν το σκεφτούμε μέσα σε ένα καλοκαίρι τρία περιστατικά, δεν είναι τεράστιο πρόβλημα».

Τονίζει δε ότι «τα 20 περίπου χρόνια που δουλεύουμε με έδρα την Αθήνα έχουμε πολλά περιστατικά (σχεδόν 100 το χρόνο) με φίδια που εμφανίζονται μέσα στην πόλη και προκαλούν πανικό -αδικαιολόγητο τις περισσότερες φορές. Δεν είναι κάτι για μας καινούργιο. Τελικά όμως καινούργιο είναι ότι μέσα από τα social media και την δυνατότητα που έχει ο καθένας να ανεβάζει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δημιουργείται μια ψευδής εντύπωση ότι έχουν αυξηθεί τα περιστατικά. Ωστόσο δεν έχουν αυξηθεί, απλά όλο το χειμώνα και όσο καιρό δεν έχει πολλή ζέστη δεν εμφανίζονται φίδια γιατί κοιμούνται. Οπότε ξαφνικά εκεί που έχουμε ξεχάσει την ύπαρξή τους όλο το χειμώνα, γύρω στο Μάιο, Ιούνιο αρχίζουν και εμφανίζονται».

Όπως μας εξηγεί «τα φίδια στην πραγματικότητα είναι πολύ δειλά ζώα και κρύβονται και κατά λάθος θα τα δει κανείς αλλά πραγματικά όταν έχει καλό καιρό, μπορεί κανείς να δει ένα φίδι να κυκλοφορεί στον ακάλυπτο, να ανεβαίνει στην πέργκολα του. Πολλά φίδια ζουν στην πόλη, οι λαφιάτες, οι σαΐτες, δενδρογαλιές, σπιτόφιδα και τρώνε έντομα και ποντίκια. Ειδικά τώρα επειδή υπάρχουν αυγά σπουργιτιών, μπορεί να ανέβουν σε κάποια πέργκολα να βρουν φωλιές με σπουργίτια και να φάνε τα αυγά».

Η οχιά το μόνο δηλητηριώδες φίδι στην Ελλάδα

Η κα. Γανωτή επισημαίνει ότι «η οχιά είναι διαφορετικό σαν είδος. Σε όλη την Ευρώπη το μόνο δηλητηριώδες ζώο είναι η οχιά, η οποία έχει κάποια είδη. Στην Αττική για παράδειγμα έχει μόνο ένα είδος, στη βόρεια Ελλάδα υπάρχουν ένα δυο ακόμα και υπάρχει και στο ανατολικό Αιγαίο η Οθωμανική οχιά και στη Μήλο. Όλα αυτά είναι το γένος vipera που είναι όλα δηλητηριώδη και μπορεί να προξενήσει από ένα μικρό πρόβλημα μέχρι και να πεθάνει ο άνθρωπος, ειδικά αν είναι αλλεργικός. Βέβαια αν κάποιος είναι αλλεργικός μπορεί να πεθάνει και από το τσίμπημα μέλισσας. Ούτε ο αριθμός των οχιών έχει αυξηθεί. Οι οχιές είναι ζώα που τους αρέσει το χωράφι, είναι πιο πολύ της εξοχής, δεν τους αρέσει η πόλη, αλλά πλέον έχουν αυξηθεί τα αυτοκίνητα και οι εκδρομείς. Μπορεί μια οχιά να μπει τρομαγμένη κάτω από ένα αυτοκίνητο και μετά να βγει από το όχημα όταν σταματήσει σε κάποια συνοικία».

Όσον αφορά στο πώς αναγνωρίζουμε την οχιά από τα υπόλοιπα είδη η εκπρόσωπος της ΑΝΙΜΑ αναφέρει ότι «αν ένα φίδι είναι μεγάλο πάνω από ένα μέτρο σίγουρα δεν είναι οχιά. Κάποιοι άνθρωποι νομίζουν ότι όσο πιο μεγάλο είναι ένα φίδι, τόσο πιο επικίνδυνο είναι. Είναι τελείως άκακα τα μεγάλα φίδια, δεν έχουν καθόλου δηλητήριο. Η οχιά δεν ξεπερνάει τους 60 πόντους και έχει ένα πολύ χαρακτηριστικό ζικ-ζακ στη ράχη. Θα ήταν καλό να παρακολουθήσει κανείς στο ίντερνετ εικόνες και βίντεο, να δει πως είναι, οπότε να ξέρει τι να φοβάται, γιατί όλα τα υπόλοιπα είναι απολύτως ακίνδυνα. Είναι πολύ κρίμα γιατί πάρα πολλοί άνθρωποι με το που δουν φίδι αμέσως παίρνουν μια μαγκούρα ή πέτρες και τα σκοτώνουν με συνοπτικές διαδικασίες».

Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση που δούμε φίδι

Ο φόβος των ανθρώπων στην θέα των ερπετοειδών είναι μεγάλος ωστόσο η κ.Γανωτή συνιστά ψυχραιμία και αναφέρει αναλυτικά τι θα πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουμε στην περίπτωση που βρούμε ένα φίδι. «Εάν δεν είναι οχιά, δεν πρέπει να μας απασχολεί καθόλου. Ξέρουμε ότι έτσι κι αλλιώς, δεν πρέπει να περπατάμε με σανδάλια και ανοιχτά παπούτσια στα χόρτα. Θα πρέπει να φοράμε κλειστά παπούτσια με κάλτσες και καλό θα είναι να φοράμε και μακριά παντελόνια γιατί το φίδι θα γυρίσει αμυνόμενο να μας δαγκώσει στο πόδι και τον αστράγαλο. Δεν υπάρχει περίπτωση η οχιά να επιτεθεί, δεν την ενδιαφέρουμε εμείς, την ενδιαφέρουν τα ποντίκια.

Αν μας δαγκώσει, θα πρέπει κατευθείαν να πάμε στο πλησιέστερο νοσοκομείο χωρίς να κάνουμε γιατροσόφια γιατί μπορεί να κάνουν χειρότερα τα πράγματα.

Είναι πολύ συχνό φαινόμενο να δει κάποιος φίδι στο αυτοκίνητό του. Αν είναι σε κάποιο εμφανές σημείο πχ στο κάθισμα, οποιαδήποτε κίνησή μας το αναγκάζει να χωθεί ακόμα πιο βαθιά στους χώρους του αυτοκινήτου. Είτε λοιπόν το αφήνουμε μέσα στο αυτοκίνητο και ειδικά αν έχει ζέστη το αφήνουμε μέσα για να ζεσταθεί πολύ και να αναγκαστεί να φύγει μόνο του είτε αν είναι κάπου που είναι κοντά σε εμάς να το φέρουν να το βγάλουμε εμείς. Αν έχει μπει μέσα στην μηχανή καλύτερα να το πάτε σε φαναρτζή για να μην χαλάσει και το αυτοκίνητο.

Εάν το βρούμε μέσα στο σπίτι με μια σκούπα, με ένα κοντάρι το απομακρύνουμε, το απωθούμε να φύγει».

Μάλιστα εξηγεί γιατί η παρουσία των υπόλοιπων φιδιών, εκτός της οχιάς, δεν είναι κάτι τόσο κακό. «Αν δεν είναι οχιά, το φίδι είναι καλό γιατί τρώει απίστευτο αριθμό ποντικιών. Έχουμε αυτό το αρχέτυπο του φιδιού που το φοβάται ο άνθρωπος γιατί παλιά, όταν η Ευρώπη ήταν ενωμένη με την Αφρική, είχαμε και εμείς εδώ πολύ δηλητηριώδη φίδια. Και αυτό έχει περάσει από γενιά σε γενιά και το φίδι έχει θεωρηθεί ένα καταραμένο πράγμα. Μην ξεχνάμε ότι σε κάποιους πολιτισμούς είναι ιερό ζώο. Όπως στην αρχαία Ελλάδα, καθώς στην Αθήνα υπάρχει ο ναός του Ασκληπιού που ιερό ζώο ήταν το φίδι που κοιμόταν. Να θυμηθούμε ότι υπάρχουν τα σπιτόφιδα που ζούσαν στα σπίτια και τα θεωρούσαν γούρι. Δεν ήταν πάντα το φίδι έτσι δαιμονοποιημένο. Ο αγρότης ξέρει ποιο φίδι είναι επικίνδυνο. Εμείς όμως που έχουμε αστικοποιηθεί πρέπει να μάθουμε ότι κάθε φίδι δεν είναι καταστροφή και ότι τα φίδια δεν επιτίθενται».

Τα φίδια είναι προστατευόμενα είδη

«Όλα τα είδη των φιδιών, ακόμα και η οχιά, είναι προστατευόμενα από την ευρωπαϊκή και την ελληνική νομοθεσία οπότε το να τα σκοτώνουμε αποτελεί ποινικό αδίκημα» λέει στο newsit.gr η εκπρόσωπος του συλλόγου προστασίας και περίθαλψης άγριας ζωής ΑΝΙΜΑ.

Και συμπληρώνει «για όλα αυτά που αναφέρουμε τώρα, θα πρέπει να υπάρχει εκπαίδευση. Να τα ξέρει και η αστυνομία και κάποια σώματα της πυροσβεστικής, να κάνουν σεμινάρια γιατί μας καλούν πιο πανικόβλητοι από τους απλούς πολίτες. Πολλά παραδείγματα μας έχουν τύχει που είναι και για γέλια. Μας είχαν φωνάξει για φίδι στην Καλλιθέα και τελικά ήταν ένας τεράστιος γυμνοσάλιαγκας. Χρειάζεται εκπαίδευση».

Ο Στέλιος Γερονυμάκης, εθελοντής και δημιουργός της ομάδας διάσωσης και υπεράσπισης ζώων εξηγεί στο newsit.gr ότι το νούμερο των φιδιών που βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες είναι λόγω κλιματικής αλλαγής. «Εμείς έχουμε κάπου στα 80 περιστατικά τον χρόνο. Το φαινόμενο αυτό έχει να κάνει με την κλιματική αλλαγή γιατί τώρα ζέστανε ο καιρός και τώρα βγαίνουν όλα μαζί. Δεν έχουν αυξηθεί απλά τώρα πλέον τα μαθαίνουμε από το ίντερνετ. Στην βόρεια Ελλάδα είμαστε 3-4 άτομα που ασχολούμαστε με τα ερπετά. Έχουμε δημιουργήσει σελίδες στο ίντερνετ για την αναγνώριση των ερπετών και έχουν πάρει πολλή δημοσιότητα με σκοπό να μην θανατώνονται όλα τα ζώα στο όνομα της οχιάς. Υπάρχουν πέντε είδη της οχιάς και έχουν γεωγραφική εξάπλωση, σε νησιά, σε συγκεκριμένο υψόμετρο, στην Θράκη κτλ».

Επιπλέον συμβουλεύει σε περίπτωση που δούμε ένα φίδι «να το βγάζουμε μια φωτογραφία, να κρατάμε αποστάσεις με οπτική επαφή και αμέσως να ενημερώνουμε αστυνομία, πυροσβεστική για να μεταφέρουμε το ζώο».

Μάλιστα επισημαίνει τους λάθος χειρισμούς των αρχών ως προς την απελευθέρωση των ερπετών που βρίσκουν στην πόλη. «Έχει τύχει περιστατικό που αστυνομικοί είχαν απομακρύνει έναν πύθωνα στη φύση. Δεν είναι ελληνικό ζώο. Μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά, να φάει ζώα που δεν πρέπει, αλλά και πιθανές ασθένειες που έχει από αιχμαλωσία. Είναι διπλό το κακό. Θα πρέπει να ενημερώνουν εμάς και απλά να απομακρύνουν τον κόσμο ώστε να μην πλησιάσει κανένας».

Η ώρα μηδέν είναι όταν μας έχει δαγκώσει μια οχιά και στην περίπτωση αυτή ο κ. Γερονυμάκης συνιστά «να πάμε κατευθείαν στο νοσοκομείο. Ακόμα και στην περίπτωση που έχουμε αλλεργικό σοκ έχουμε αρκετές ώρες μπροστά μας, δεν υπάρχει λόγος πανικού. Εξαρτάται καθαρά από τον οργανισμό του καθενός. Και σε περίπτωση που μας δαγκώσει οποιοδήποτε φίδι, εκτός από οχιά, και πάλι θα πρέπει να πάμε στο νοσοκομείο γιατί υπάρχει περίπτωση μεταφοράς μιας μόλυνσης, πχ το προηγούμενο θήραμα του φιδιού να ήταν ένα μολυσμένο ποντίκι».

Άννα Τριανταφυλλιά Τσούτσα