Για την Ελληνικός Χρυσός, η υπεύθυνη μεταλλευτική δραστηριότητα είναι συνώνυμη της συνεργασίας με την τοπική κοινωνία, την ασφάλεια υψηλού επιπέδου για τους εργαζόμενους και του σεβασμού προς το περιβάλλον.
Οι βασικοί πυλώνες της περιβαλλοντικής διαχείρισης της Ελληνικός Χρυσός είναι τρεις:
Το πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης
Η παράλληλη αποκατάσταση και
Η υιοθέτηση / εφαρμογή των βέλτιστων διεθνώς πρακτικών περιβαλλοντικής διαχείρισης.
Εν αρχή ην η παρακολούθηση του περιβάλλοντος
Η Ελληνικός Χρυσός έχει σχεδιάσει και εφαρμόζει ένα πρόγραμμα, από τα πιο ολοκληρωμένα στην Ευρώπη, με το οποίο παρακολουθεί και καταγράφει την ποιότητα του αέρα, του εδάφους και του νερού, του θορύβου, της σεισμικότητας και του οικοσυστήματος.
Μέσω του συστήματος παρακολούθησης, η εταιρία μπορεί να έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα του περιβάλλοντος για να μπορεί έτσι να αξιολογεί τα δεδομένα και να προστατεύεται η φύση. Έτσι, μπορεί να διατηρεί το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα στο ελάχιστο.
Πως λειτουργεί όλο αυτό;
Τα δεδομένα που συλλέγονται μέσα από 400 σημεία εντός των Μεταλλείων Κασσάνδρας και της γύρω περιοχής ανανεώνονται σε πραγματικό χρόνο και είναι διαθέσιμα σε όλους μέσω ειδικής πλατφόρμας. Η δαπάνη για την εγκατάσταση του προγράμματος έφτασε τα 4 εκατ. ευρώ, ενώ το ετήσιο κόστος συντήρησής του ανέρχεται στα 2 εκατ. ευρώ.
Σε συνεχή βάση παρακολουθείται η ποιότητα του εδάφους στην ευρύτερη περιοχή των μεταλλείων. Λαμβάνονται 23 δείγματα το χρόνο, για ανάλυση 33 στοιχείων σε κάθε δείγμα. Η συστηματική παρακολούθηση της ποσότητας και της ποιότητας των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων γίνεται από 149 σταθμούς δειγματοληψίας, με λήψη 730 δειγμάτων το μήνα για ανάλυση έως 25 στοιχείων σε κάθε δείγμα.
Η εταιρία παρακολουθεί το θόρυβο και τις δονήσεις στην ευρύτερη περιοχή των Μεταλλείων Κασσάνδρας, ενώ, φυσικά, ελέγχονται εντατικά οι ποσότητες σκόνης (με λήψη 12 δειγμάτων το μήνα για ανάλυση 8 στοιχείων σε κάθε δείγμα).
- Τα αποτελέσματα των μετρήσεων είναι διαθέσιμα σε ανοιχτή πλατφόρμα, προσβάσιμη από όλους τους χρήστες του διαδικτύου, παρέχοντας άμεση καταγραφή και ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο για παραμέτρους που καθορίζουν την ποιότητα του περιβάλλοντος της περιοχής.
- Οι παράμετροι για τις οποίες γίνεται αναλυτική καταγραφή και αναλυτικές μετρήσεις είναι συνολικά 12. Πρόκειται για την ατμόσφαιρα, τις δονήσεις, την ποιότητα των εδαφών, τον θόρυβο που προκαλείται καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου, τα μετεωρολογικά δεδομένα της περιοχής, τα στερεά κατάλοιπα που παράγονται, την γεωτεχνική παρακολούθηση του χώρου ξηρής απόθεσης στον Κοκκινόλακκα, καθώς επίσης και την ποιότητα των επιφανειακών, των θαλασσίων και των υπογείων υδάτων, αλλά και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το πόσιμο νερό και το νερό του μεταλλείου.
- Για την παρακολούθηση και των 12 περιβαλλοντικών παραμέτρων του δήμου Αριστοτέλη της Χαλκιδικής, έχει δημιουργηθεί ένα ειδικό και εύχρηστο χαρτογραφικό υπόβαθρο, βάσει του οποίου οι επισκέπτες μπορούν να εντοπίζουν τα σημεία που τους ενδιαφέρουν. Για παράδειγμα, για την ποιότητα των υπογείων υδάτων, υπάρχουν συνολικά 69 διαφορετικά ενεργά σημεία μέτρησης. Σε αυτά, μετρώνται 27 διαφορετικά στοιχεία, όπως η τυχόν ανίχνευση καλίου, χαλκού ή σιδήρου, το ph, η θερμοκρασία του νερού κ.α.
- Η δαπάνη για την εγκατάσταση του προγράμματος έφτασε τα 4 εκατ. ευρώ, ενώ το ετήσιο κόστος συντήρησής του ανέρχεται στα 2 εκατ. ευρώ.
Η παράλληλη αποκατάσταση
Ο σεβασμός που δείχνει η Ελληνικός Χρυσός στο περιβάλλον δεν αποτυπώνεται μόνο στα παραπάνω. Αποδεικνύεται και από την Παράλληλη Αποκατάσταση. Τι σημαίνει αυτό; Πως όπου τελειώνει η μεταλλευτική δραστηριότητα, γίνονται εργασίες εξυγίανσης και επαναφοράς της γης στην προηγούμενη κατάστασή της. Συγχρόνως, γίνεται και αποκατάσταση ολόκληρης της περιοχής από το αποτύπωμα της προγενέστερης μεταλλευτικής δραστηριότητας.
Τρανό παράδειγμα είναι η Ολυμπιάδα, όπου η Ελληνικός Χρυσός επένδυσε στην οριστική αποκατάσταση ολόκληρης της επιφάνειας από το αποτύπωμα της προγενέστερης μεταλλευτικής δραστηριότητας. Ήδη η Ελληνικός Χρυσός έχει απομακρύνει 3 εκ. τόνοι μεταλλευτικών καταλοίπων από την προγενέστερη μεταλλευτική δραστηριότητα της περιόδου 1976-1995, ενώ ολοκληρώνεται η πλήρης εξυγίανση μιας έκτασης που φτάνει 300.000 τ.μ., με τη συνολική δαπάνη να ξεπερνά τα 100 εκ. ευρώ.
Ακόμη ένα παράδειγμα είναι η θέση «Καρακόλι», στο Στρατώνι. Εκεί, είχαν αποτεθεί στερεά κατάλοιπα που προέκυπταν από την κατεργασία μεταλλευμάτων τις προηγούμενες δεκαετίες.
Μέσα από την παράλληλη αποκατάσταση και χωρίς την απομάκρυνση των υλικών αναβαθμίστηκε το τοπίο, αναπτύχθηκε βλάστηση και προστατεύτηκε το οικοσύστημα της περιοχής. Μετά την παράλληλη αποκατάσταση, πλέον, η περιοχή αποτελεί case study για σπουδαστές καθώς αποτυπώνει την επιτυχημένη διαχείριση ενός χώρου απόθεσης μετά την ολοκλήρωση της χρήσης του.
Ένα φυτώριο από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη
Σε μια περιοχή που κάποτε λειτουργούσε ως χώρος απόθεσης, η Ελληνικός Χρυσός δημιούργησε μια τράπεζα φυτών, η οποία χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση όλων των περιοχών όπου δραστηριοποιείται η εταιρία.
Το φυτώριο της Ελληνικός Χρυσός δημιουργείται με τον πιο απλό τρόπο: μέσω της συλλογής και της προετοιμασίας σπόρων που μαζεύονται από τη γύρω περιοχή και αναπτύσσονται δενδρύλλια, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση.
Κάπως έτσι, «γεννήθηκε» ένα από τα μεγαλύτερα φυτώρια στην Ευρώπη, με πλούσια βιοποικιλότητα, έκτασης 150.000 τ.μ. και όπου καλλιεργούνται περισσότερα από 400 είδη τοπικών φυτών.
Φυσικά, αυτή δεν είναι η μοναδική δράση στον άξονα της αποκατάστασης. Στα παραπάνω προσθέστε
την πειραματική καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στη Στρατονίκη
τη συλλογή πράσινων αποβλήτων του δήμου Αριστοτέλη όπου η Ελληνικός Χρυσός συλλέγει και μεταφέρει τα πράσινα / κηπευτικά κατάλοιπα σε κατάλληλα αδειοδοτημένη εγκατάσταση για την παραγωγή θρυμματισμένης δασικής βιομάζας και compost, τα οποία αξιοποιούνται ως εδαφοβελτιωτικά υλικά στο έργο αποκατάστασης του χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων Ολυμπιάδας και
τον θρυμματισμό των υπολειμμάτων υλοτομίας.
Τι είναι η τεχνολογία Ξηρής Απόθεσης
Πρόκειται για μια τεχνολογία που κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στη μεταλλευτική βιομηχανία. Οι ξηρές αποθέσεις αποβλήτων συνδέονται με μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα για την αποθήκευση των αποβλήτων και ενσωματώνονται καλύτερα στο φυσικό περιβάλλον μετά την ολοκλήρωση της αποκατάστασης.
Όλα τα μεταλλεία παράγουν μια μορφή επεξεργασμένων καταλοίπων που ονομάζονται τέλματα (σ.σ. μίγμα νερού και στείρων υλικών), το οποίο απομένει από την επεξεργασία του μεταλλεύματος. Παραδοσιακά, τα τέλματα αποθηκεύονταν σε υγρή μορφή σε μεγάλες εγκαταστάσεις, τις γνωστές λίμνες τελμάτων. Οι σύγχρονες μέθοδοι της ξηρής απόθεσης αφαιρούν την περίσσεια νερού, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένα αμμώδες υλικό, το οποίο κατόπιν στοιβάζεται και συμπιέζεται.
Χώρος ξηρής απόθεσης λειτουργεί ήδη στον Κοκκινόλακκα, στην περιοχή του Μαντέμ Λάκκου, ο οποίος σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε βάσει της καλύτερης και πιο σύγχρονης τεχνολογίας για την ασφαλή και περιβαλλοντικά υπεύθυνη διαχείριση και εναπόθεση των μεταλλευτικών καταλοίπων από τις εγκαταστάσεις της Ολυμπιάδας και του Στρατωνίου.
Στόχος της δημιουργίας του ήταν να εξυπηρετήσει την επιτακτική ανάγκη κατάργησης των παλαιών χώρων απόθεσης και τη δημιουργία ενός νέου ενοποιημένου χώρου, με προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος.
Χώρος ξηρής απόθεσης έχει ενταχθεί και στον σχεδιασμό της εταιρείας για το έργο των Σκουριών, με στόχο την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του έργου και τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας στην λειτουργία του. Πρόκειται για έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό διαχείρισης αποβλήτων βάσει της πλέον σύγχρονης τεχνολογίας αφύγρανσης, με σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη όπως:
Μείωση συνολικού αποτυπώματος του έργου κατά 40%
Χρήση του ενός από τους δυο αρχικά χώρους απόθεσης – πλήρης απελευθέρωση της έκτασης 486 στρεμμάτων λεκάνης του «Λοτσάνικου»
Βελτίωση των γεωτεχνικών χαρακτηριστικών των χώρων απόθεσης
Πλήρης ενσωμάτωσή στο φυσικό ανάγλυφο της περιοχής, με την ολοκλήρωση της λειτουργίας
Ανάκτηση του νερού μέσω της εξοικονόμησης από την διαδικασία της αφύγρανσης.
