Η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, η αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Άννα Μαστοράκου, και ο πρόεδρος των ελευθεροεπαγγελματιών παιδιάτρων Αττικής, Κωνσταντίνος Νταλούκας μιλούν για τις εξελίξεις στο εμβόλιο της Johnson & Johnson κατά του κορονοϊού, που προκαλούν νέα δίνη στο εμβολιαστικό πρόγραμμα της παγκόσμιας κοινότητας.
Την ώρα που ήδη έφτασαν στην Ελλάδα φτάνουν οι πρώτες παρτίδες του εμβολίου της Johnson and Johnson και ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους ξεκαθάριζε ότι ο σχεδιασμός στον εμβολιασμό στη χώρα μας δεν θα αλλάξει μέχρι να υπάρξει ενημέρωση.
Μιλώντας στο newsit.gr η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου επιβεβαίωσε την παραπάνω τοποθέτηση. Όπως μας είπε:« Στα επόμενα 24ωρα θα γνωμοδοτήσει ο ΕΜΑ. Εμείς θα λάβουμε σοβαρά υπ’ όψιν μας τις αποφάσεις του και θα συνεκτιμήσουμε τι θα κάνουμε και στην Ελλάδα. Ποτέ δε κάνουμε ο,τι λέει ακριβώς o EMA. Ακούμε, αλλά παίρνουμε τις δικές μας αποφάσεις».
«Ας ζυγίζει ο πολίτης τα δύο ποσοστά»
Η Άννα Μαστοράκου, αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου παίρνει σαφή θέση υπέρ του εμβολίου της Johnson and Johnson. «Πρέπει να σημειώσουμε ότι η παρενέργεια είναι σπάνια» τονίζει η ίδια και προσθέτει: «Μιλάμε μόνο για 6 περιστατικά σε 7.000.000 εμβολιασμούς. Γνωρίζουμε λοιπόν ότι έχουμε να κάνουμε με ένα είδος θρομβωτικού συνδρόμου με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά αλλά δεν υπάρχει τρόπος πρόβλεψης ποια άτομα θα εμφανίσουν τελικά θρομβωτικά επεισόδια. Αυτό που ξέρουμε προς το παρόν είναι ότι αφορά συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες. Στις ΗΠΑ ο εμβολιασμός σταματάει για να γίνει έλεγχος των περιστατικών. Αυτό που πρέπει άρα να συμβαίνει εφ εξής είναι πως κάθε εμβολιασμένος πρέπει να αναφέρει αμέσως τις παρενέργειες που έχει μετά τον εμβολιασμό μιας και είναι συγκεκριμένες: Θόλωση όρασης, πόνος στην κοιλιά, πόνος σε κάτω άκρο, εμφάνιση αιματωμάτων και κεφαλαλγία. Οι παρενέργειες εμφανίζονται από 2 μέρες έως 15 ημέρες μετά από τον εμβολιασμό. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η πιθανότητα από θρόμβωση ενώ νοσεί κάποιος από covid 19 είναι 16,5% ενώ από εμβόλιο Astrazenca ή Johnson and Johnson, είναι μόλις 0, 0004%. Ας το ζυγίσει λοιπόν και ο ίδιος ο πολίτης».
Ο μηχανισμός θρομβώσεων των 2 συγκεκριμένων εμβολίων
Πιο σκεπτικός απέναντι στα περιστατικά των θρομβώσεων μετά από τα δύο συγκεκριμένα εμβόλια εμφανίζεται ο Κωνσταντίνος Νταλούκας, Ιδρυτής της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής και γιατρός που παρακολουθεί στενά, από την αρχή της πανδημίας τις εξελίξεις σε σχέση με τα εμβόλια. Εξηγώντας ο ίδιος το μηχανισμό των θρομβώσεων, όπως προκαλούνται από τα δύο εν λόγω εμβόλια λέει τα εξής: «Φαίνεται πως όλα τα εμβόλια που λειτουργούν με όχημα φορέα αδενοϊό, όπως είναι το Astrazeneca, το Johnson and Johnson και το Sputnik δημιουργούν σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις θρομβοεμβολικά επεισόδια.
Εξηγώντας με απλά λόγια το μηχανισμό αυτού του προβλήματος, θα λέγαμε πως παράγονται αυτοαντισώματα εναντίον των αιμοπεταλίων. Δεν είναι εξ άλλου τυχαίο ότι το διάστημα που εμφανίζονται τα επεισόδια των εμβολών είναι μέσα στις πρώτες 14 ημέρες μετά τον εμβολιασμό. Είναι το χρονικό διάστημα που συνήθως το ανοσοποιητικό μας σύστημα χρειάζεται για να δημιουργήσει αντισώματα. Τα αυτοαντισώματα που παράγονται, φαίνεται να ενεργοποιούν τα αιμοπετάλια, με αποτέλεσμα αυτά να συγκολλώνται και να δημιουργούν θρόμβους. Ταυτόχρονα όμως καταστρέφουν ένα μέρος των αιμοπεταλίων, με αποτέλεσμα στα άτομα αυτά να εμφανίζονται πολλές φορές αιμορραγίες από την μύτη, τα ούλα, το δέρμα κλπ, αφού ο ρόλος των αιμοπεταλίων είναι να μην επιτρέπουν στο αίμα να βγαίνει έξω από τα αγγεία».
Η προσωπική επιλογή για τον εμβολιασμό και οι σαφείς οδηγίες που χρειάζονται
Κατά τον κο Νταλούκα, κανείς δεν είναι εναντίον κανενός εμβολίου, όμως πρέπει να δοθεί η απαραίτητη σημασία και προσοχή για να αναγνωρίζονται έγκαιρα τα προβλήματα και να τα προλαμβάνουμε. «Η δικαιολογία που ακούγεται ολοένα και συχνότερα, πως δηλαδή το όφελος είναι μεγαλύτερο από το ρίσκο και τις απώλειες, προσωπικά δεν με εκφράζει» σημειώνει ο ίδιος και συνεχίζει: «Οι άνθρωποι δεν είναι αριθμοί. Είναι πολύ σημαντικό να δοθούν συγκεκριμένες και γραπτές οδηγίες πριν και μετά τον εμβολιασμό όσων πρόκειται να εμβολιαστούν με τα συγκεκριμένα εμβόλια».
Άλλωστε, όπως σημειώνει, η επίσημη ιστοσελίδα uk.gov αναφέρει επί λέξει για το εμβόλιο της Astrazeneca:
«Η χορήγηση του εμβολίου COVID-19 AstraZeneca σε ασθενείς με ιστορικό θρόμβωσης εγκεφαλικού φλεβικού κόλπου, επίκτητης ή κληρονομικής θρομβοφιλίας, θρομβοπενίας που προκαλείται από ηπαρίνη ή αντιφωσφολιπιδικού συνδρόμου θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μόνο όταν το πιθανό όφελος υπερτερεί των πιθανών κινδύνων. Ασθενείς που έχουν βιώσει μείζονα φλεβική και αρτηριακή θρόμβωση με θρομβοπενία μετά τον εμβολιασμό με οποιοδήποτε εμβόλιο COVID-19 δεν θα πρέπει να λάβουν δεύτερη δόση COVID-19 Vaccine AstraZeneca.»
Και τι πρέπει λοιπόν να συμβαίνει κατά τον ίδιο με αυτά τα δύο εμβόλια; « Ως επιστημονική κοινότητα οφείλουμε να λειτουργούμε με βάση τα επιστημονικά δεδομένα. Είμαστε υπέρ του εμβολιασμού του πληθυσμού, αφού αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία σήμερα. Έχουμε όμως υποχρέωση να ενημερώνουμε τον κόσμο, με κάθε επιστημονική ειλικρίνεια. Ο καθένας από εκεί και έπειτα θα πάρει την απόφασή του σε προσωπικό επίπεδο».
Η ανεπηρέαστη πολιτικά απόφαση της Αμερικής και η λάθος στάση του ΕΜΑ
Όσον αφορά τώρα, στο πολιτικό παρασκήνιο γύρω από τα δύο αυτά εμβόλια, κατά τον κο Νταλούκα, συζητείται ότι για το εμβόλιο της Astrazeneca πιθανόν να υπήρξαν πολιτικά τερτίπια και σκοπιμότητες. «Το εμβόλιο της Johnson and Johnson όμως είναι Αμερικανικών συμφερόντων και επομένως οι ισχυρισμοί αυτοί είναι μάλλον έωλοι» εξηγεί ο ίδιος και συνεχίζει:« Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν θα σταματήσουμε να εμβολιάζουμε τον κόσμο με τα εμβόλια αυτά, αλλά πρέπει όμως να είμαστε πολύ καλά προετοιμασμένοι. Η απόφαση του FDA να αναστείλει τον εμβολιασμό με το εμβόλιο αυτό έχει μεγάλη βαρύτητα. Μέχρι στιγμής, οι χειρισμοί του ΕΜΑ αλλά και της Ε.Ε, στα εμβόλια, μας έχουν απογοητεύσει. Ο ΕΜΑ καθυστερεί αδικαιολόγητα στις αντιδράσεις του και όταν τις παίρνει είναι δειλές ή ασαφείς, δημιουργώντας διλήμματα στην κοινότητα και αύξηση της αμφιβολίας των πολιτών. Τα ζητήματα αυτά απαιτούν ιδιαίτερους χειρισμούς και προσεγμένη επικοινωνιακή πολιτική».
Ρεπορτάζ: Δήμητρα Τριανταφύλλου