Μερικές επισημάνσεις που μπορούν να γίνουν ήδη σε αυτό το στάδιο είναι οι ακόλουθες:
Καταρχήν είναι σημαντικό μαζί με την επίθεση στο Παρίσι να μην ξεχνάμε την επίθεση στη Βυρητό. Όχι μόνο γιατί η τραγωδία των θυμάτων βίας δεν μπορεί να παραβλέπεται επειδή απλά δεν έλαβε χώρα στην ευρωπαϊκή γειτονιά, αλλά και γιατί πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι στην εποχή μας η τρομοκρατική απειλή δεν έχει σύνορα και αφορά την ασφάλεια όλων.
Η επίθεση στη Βηρυτό μας υπενθυμίζει κάτι ακόμη: Όταν γίνεται αναφορά σε ισλαμιστές τρομοκράτες από μέσα μαζικής ενημέρωσης σχετικά με το χτύπημα στο Παρίσι, εσφαλμένα χρησιμοποιούνται για τον χαρακτηρισμό τους οι όροι «μουσουλμάνοι» και «Ισλάμ». Δεν πρόκειται για μουσουλμάνους, ούτε το Ισλάμ επιτίθεται στη Δύση. Πρόκειται για τρομοκράτες, για εξτρεμιστές, για εγκληματίες που διαστρεβλώνουν το Ισλάμ, επιτίθενται δε και σε μουσουλμάνους. Η διάκριση αυτή είναι πολύ σημαντική για να αποφευχθούν ρατσιστικά φαινόμενα, η ισλαμοφοβία, αντιδράσεις «τιμωρών» ενάντια σε μουσουλμάνους πολίτες, ως δήθεν (συν)υπεύθυνους για τη δράση των τρομοκρατών (με τους οποίους στην πραγματικότητα δεν έχουν σχέση). Τέτοια «αντίποινα» άλλωστε θα γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους τρομοκράτες, που με τη σειρά τους θα προπαγανδίζουν την εγκληματική τους δράση ως δήθεν προστασία των μουσουλμάνων.
Μια άλλη πτυχή αφορά τα θύματα. Εκτός από τους νεκρούς και όσους έχουν υποστεί σωματικά τραύματα, θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν και τους συγγενείς όλων των παραπάνω, αλλά και όσους παρευρίσκονταν στους τόπους των επιθέσεων, αφού μπορεί και αυτοί να εμφανίσουν μετατραυματικό στρες. Ακόμη και πολίτες του Παρισιού γενικότερα μπορεί να εμφανίσουν σχετικά συμπτώματα (όπως έχει δείξει εμπειρία από άλλες επιθέσεις) Καμιά αντιμετώπιση της τρομοκρατίας δεν μπορεί να είναι ολοκληρωμένη αν δεν παρέχει την ανάλογη υποστήριξη- με ειδικούς και σχετικά προγράμματα- όσων έχουν θυματοποιηθεί και πληγεί.
Πολλοί εκτιμούν ότι το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι, θα λειτουργήσει ως η ευρωπαϊκή 11η Σεπτεμβρίου. Τα χρόνια που μεσολάβησαν από το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους είδαμε εισβολές, δρακόντειες νομοθεσίες και αντιτρομοκρατικά μέτρα που σε πολλές περιπτώσεις συγκρούστηκαν με τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως ήταν κατοχυρωμένα στον δυτικό νομικό πολιτισμό, ενώ υπάρχει σοβαρός προβληματισμός για την αποτελεσματικότητα των μέτρων που υιοθετήθηκαν. Η Ευρώπη έχει την επιλογή να συνεχίσει στην ανωτέρω πεπατημένη οδό ή να προσπαθήσει να αντιμετωπίσει την τρομοκρατική απειλή διαφορετικά και κυρίως προσπαθώντας να μη διακυβευτεί αυτή ακριβώς η δημοκρατία και η ελευθερία που οι τρομοκράτες εχθρεύονται. Μαζί με την ψυχραιμία, τη νηφαλιότητα και τον προσεκτικό σχεδιασμό μέτρων είναι αναγκαίες επίσης: μια ευρωπαϊκή κοινή πολιτική ασφάλειας, καθώς και ανταλλαγή πληροφοριών και συντονισμένη αξιολόγηση τους από τις αρμόδιες αρχές των ευρωπαϊκών κρατών.
*Άρθρο της Δρ. Μαρία Χρ. Αλβανού
Εγκληματολόγος-Ειδική σε θέματα τρομοκρατίας, μέλος EENet (European Expert Network on Terrorism Issues)