Τα επτασφράγιστα ως χθες μυστικά για την τραγωδία της Κύπρου άρχισαν να έρχονται στη δημοσιότητα μέσα από τους πρώτους τέσσερις τόμους των πρακτικών της εξεταστικής επιτροπής της Βουλής (2/1986-3/1988). Ο Φάκελος της Κύπρου άρχισε να αποκαλύπτεται και μαζί και ο ρόλος προσώπων, όπως ο Ιωαννίδης και οι άλλοι πρωτεργάτες της χούντας, αλλά και ο ρόλος των Αμερικανών στα γεγονότα που εκμεταλλεύτηκαν οι Τούρκοι και οδήγησαν στην εθνική τραγωδία.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥΣ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΤΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΦΑΚΕΛΟΥ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Οι άμεσες επαφές που είχε ο Ιωαννίδης της χούντας με τον σταθμάρχη της CIA στην Αθήνα, ο τρόπος που πίεζε τους υπόλοιπους χουντικούς να κάνουν πραξικόπημα και να φύγει ο Μακάριος απ’ την Κύπρο, αλλά και τα σχόλια των Αμερικανών για τη συμπεριφορά των χουντικών και τη μεγάλη ευκαιρία που έδωσαν στους Τούρκους.
Ο Ιωαννίδης ήθελε να ανατρέψει τον Μακάριο
Σύμφωνα με τα όσα κατέθεσε ο πρέσβης Τάσκας ο Ιωαννίδης διατηρούσε άμεση επαφή με τον σταθμάρχη της CIA στην Αθήνα.
Στην κατάθεση του ο “πρόεδρος της δημοκρατίας” επί χούντας Φαίδων Γκιζίκης ανέφερε ότι παρά τις Αντιδράσεις του ίδιου, του Μπονάνου και του Ανδρουτσόπουλου ο Ιωαννίδης επέμενε ότι η Τουρκία δεν θα επενέβαινε σε περίπτωση πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου στην Κύπρο.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στους άλλους χουντικούς είχε “συνεχείς και έντονες υποσχέσεις από όλους τους ενδιαφερόμενους και δη από τας ΗΠΑ ότι σε περίπτωση πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου η Τουρκία δεν θα επενέβαινε”.
Ήθελε τον Μακάριο ζωντανό
Σύμφωνα με την κατάθεση του συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Κομπόκη, του επικεφαλής της επιχείρησης κατάληψης του προεδρικού μεγάρου στην Κύπρο η εντολή για ανατροπή του Μακαρίου δόθηκε από τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων Γ. Μπονάνο. Ωστόσο όπως κατέθεσε ο συνταγματάρχης ήταν ο Δημήτρης Ιωαννίδης τον απομόνωσε και του είπε:
“Θα ήθελα να μου εξασφαλίσετε τη ζωή του Μακαρίου και τη διαφυγή του από την Κύπρο. Εάν σκοτωθεί ο Μακάριος κατά την ενέργεια αυτή, οι μισοί Κύπριοι θα πρέπει να ξεχάσουμε σχεδόν δια παντός ότι είναι Έλληνες”.
“Διαβεβαιώσεις” από παντού!
Πρώτα τα στελέχη της χούντας πήραν “διαβεβαιώσεις” μέσω Ιωαννίδη ότι οι Αμερικανοί “διαβεβαίωναν” πως η Τουρκία δεν θα επέμβει και ύστερα όσοι έπρεπε να σηκώσουν το όπλο και να απειλήσουν τον Μακάριο ζητούσαν κι άλλες διαβεβαιώσεις.
Ο επικεφαλής της επιχείρησης του πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου ταξίαρχος Μιχαήλ Γεωργίτσης κατέθεσε ότι “Τόσο ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, όσο και ο κύριος Ιωαννίδης είπαν ότι υπήρχε κάλυψις. Δεν καθορίσανε αλλά φαινότανε ότι ήτανε από την Αμερική”.
Κάπως έτσι ο δρόμος για το πραξικόπημα άνοιξε…
Και έχει πολύ ενδιαφέρον το σχόλιο των Αμερικανών σε αυτή την κίνηση της χούντας. Στην ενημέρωση που έγινε στον 5 Αυγούστου, μετά την εισβολή, αναφέρεται χαρακτηριστικά:
“Το 1974 χάρη στη βλακεία της ελληνικής χούντας, στους Τούρκους έπεσε ο πρώτος αριθμός του λαχείου.
Δεν υπήρχε κυβέρνηση στην Κύπρο που να αναγνωρίζεται από οποιονδήποτε, έτσι δεν έκαναν επίθεση σε νόμιμη κυβέρνηση, αλλά ένας άνδρας που εθεωρείτο διεθνώς φονιάς και υπήρχε μια κυβέρνηση στην Ελλάδα που ήταν διεθνώς απόβλητη που κανένας δεν υποστήριζε. Υπ’ αυτές τις συνθήκες κανείς δεν μπορούσε να σταματήσει την τουρκική επέμβαση. Και αυτή ακριβώς ήταν η ευκαιρία”.
Έβλεπαν την εισβολή και νόμιζαν ότι είναι άσκηση!
Η ανικανότητα ή ο δόλος των χουντικών φαίνεται και από την παρακάτω κατάθεση. Ο ταξίαρχος Γεωργίτσης αναφέρει ότι “η πρώτη πληροφορία που είχαμε πάρει από την ΚΥΠ ήταν ότι στις 18 του μηνός στη Μερσίνα γίνεται προετοιμασία για απόβαση… Εγώ τη διεβίβασα στο αρχηγείο ενόπλων δυνάμεων και μας είπανε μην ανησυχείτε δεν πρόκειται περί αποβάσεως, αλλά περί ασκήσεως ΝΑΤΟ”.
Ανάλογη απάντηση, όπως κατέθεσε ο Γεωργίτσης, έλαβε και το βράδυ της 19ης Ιουλίου… και μερικές ώρες αργότερα τα τουρκικά αποβατικά έβγαιναν στο Πέντε Μίλι…
Κάπως έτσι οι άνθρωποι που είχαν βάλει τη χώρα επτά χρόνια στον γύψο, τελικά οδήγησαν σε ακρωτηριασμό τον ελληνισμό…
Π. Θεοδώρου