Την ώρα που άλλοι τουλάχιστον 42 άνθρωποι πνίγηκαν στο Αιγαίο και η Ευρώπη σφυρίζει αδιάφορα έρχεται ένα δημοσίευμα των Financial Times να προκαλέσει σοκ. Αποκαλύπτει τα σχέδια της Κομισιόν και του Βερολίνου να υψώσουν "τείχη" στα σύνορα της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ, μια χώρα μη μέλος της Ε.Ε., για να ανακόψουν τις προσφυγικές ροές.
Που σημαίνει πως έτσι, εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες θα εγκλωβιστούν στην Ελλάδα και η χώρα θα μετατραπεί σε μια “αποθήκη” ψυχών. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι Ευρωπαίοι εξετάζουν ένα δραστικό σχέδιο: να μπλοκάρουν το πέρασμα μεταναστών και προσφύγων στην ΠΓΔΜ.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Βερολίνο είναι έτοιμοι να προσφέρουν στήριξη στην πρόταση να βοηθηθεί η ΠΓΔΜ και στην πράξη να απομονώσουν την Ελλάδα. Δηλαδή, να στηρίζουν μια χώρα μη μέλος της Ε.Ε. σε βάρος ενός κράτους μέλους, που βιώνει μια βαθιά οικονομική κρίση και έχει σηκώσει μεγάλο βάρος στο μεταναστευτικό.
Οι Financial Times, στο άρθρο που υπογράφουν ο Duncan Robinson και ο γνωστός μας Peter Spiegel, χρησιμοποιούν τη λέξη ringfence. Να «φραχτεί» η Ελλάδα, δηλαδή. Και αυτή είναι η λύση που φαίνεται να επιλέγουν οι Ευρωπαίοι βλέποντας το σχέδιό τους να πειστεί η Τουρκία να περιορίσει τη ροή μεταναστών (σε αντάλλαγμα 3 δισ. ευρώ βοήθειας) καταρρέει και δεν προχωράει.
Με το σχέδιο σοκ, ουσιαστικά οι Ευρωπαίοι θα μεταφέρουν την “πρώτη γραμμή” της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα τουρκικά παράλια στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας. Όταν πρόσφατα ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν είχε κάνει πρόταση να κλείσουν τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας, όλοι μίλησαν για ακροδεξιές κορώνες. Να που είναι, επί της ουσίας, το σχέδιο της Ευρώπης…
«Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, που φοβόταν μια τέτοια κίνηση έχει προειδοποιήσει ότι η χώρα του θα μπορούσε να γίνει “μαύρο κουτί” για τους πρόσφυγες», αναφέρουν οι Financial Times.
Όπως αποκαλύπτει το δημοσίευμα, το σχέδιο συζητήθηκε την περασμένη Τετάρτη από τους πρέσβεις των κρατών μελών της Ε.Ε. μετά την επιστολή του πρωθυπουργού της Σλοβενίας Μίροσλαβ Τσέραρ προς τους ομολόγους του, στην οποία κάνει έκκληση για άμεση βοήθεια στην ΠΓΔΜ «ώστε να αποφευχθεί συγκεκριμένοι παράνομοι μετανάστες να περάσουν τα ελληνοσκοπιανά σύνορα».
«Όλες οι χώρες της ΕΕ πρέπει να προσφέρουν τη μέγιστη βοήθεια στις αρχές της ΠΓΔΜ για να ελέγξουν τα συγκεκριμένα σύνορα με απόσπαση αστυνομικών, παροχή εξοπλισμού και άλλα κατάλληλα μέτρα», ανέφερε στην επιστολή του ο Σλοβένος πρωθυπουργός.
Η Κομισιόν έστειλε ομάδα αξιωματούχων στην περιοχή πριν λίγες μέρες για να εκτιμήσει τι προσωπικό και εξοπλισμό θα χρειάζονταν η ΠΓΔΜ για να ενισχύσει τον έλεγχο στα σύνορα με την Ελλάδα. Και όλα αυτά παρόλο που στο παρελθόν, η Ε.Ε. είχε προσφέρει οικονομική βοήθεια στα Σκόπια. Αξιωματούχοι εκτιμούν ότι αυτό θα πάει πολύ πιο πέρα από το προηγούμενο σχέδιο ώστε να βοηθηθεί η χώρα για να μπορέσει να διαχειριστεί και να σταματήσει «παράτυπους μετανάστες» από το να περνούν τα σύνορά της.
Ο Mujtaba Rahman, αναλυτής στο Eurasia Group δήλωσε: «Η πίεση είναι να χτιστεί τοίχος ώστε να μείνουν οι πρόσφυγες στην Ελλάδα, καθώς οι άλλες πολιτικές της ΕΕ αποτυγχάνουν. Με αυτή την κίνηση οι Ευρωπαίοι ουσιαστικά οδηγούν την Ελλάδα εκτός της Σένγκεν».
Το σχέδιο της Σλοβενίας πιστεύεται ότι έχει στη στήριξη του Βερολίνου και άνθρωποι που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις λένε ότι ο Ντόναλντ Τουσκ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, επίσης εξετάζει την ιδέα. Όλα αυτά ενώ δεν προχωρά ούτε η συμφωνία με την Τουρκία, ούτε η δημιουργία hot spots στην Ελλάδα και την Ιταλία που θα οδηγούσαν στην μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων σε χώρες της Ε.Ε. Είναι χαρακτηριστικό πως μέχρι τώρα έχουν μετεγκατασταθεί μόλις 331 άνθρωποι.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν δώσει στους…. εαυτούς τους προθεσμίες μέχρι το Μάρτιο να βρουν ένα νέο σχέδιο. Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε προειδοποίησε ότι αν δεν υπάρξει λειτουργική λύση εντός έξι-οκτώ εβδομάδων, η Συνθήκη Σένγκεν θα μπορούσε να καταρρεύσει. Άλλωστε, προσωρινοί έλεγχοι έχουν ήδη επιβληθεί στα σύνορα Σλοβενίας, Αυστρίας, Γερμανίας, Δανίας και Σουηδίας.
«Η de facto έξοδος της Ελλάδας από την ζώνη Σέγκεν έπεσε στο τραπέζι τον Δεκέμβριο αφότου η Αθήνα αποδείχτηκε ανεπαρκής στο να αντιμετωπίσει την άφιξη από θαλάσσης περισσότερων από 850.000 προσφύγων», αναφέρει το δημοσίευμα και συνεχίζει: «Η διαχείριση της προσφυγικής κρίσης από την Ελλάδα εκνεύρισε τόσο το Βερολίνο, όσο και τις Βρυξέλλες. Η Αθήνα όμως συνεχώς επαναλάμβανε ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις ροές μεταναστών που δεν έδειξαν κανένα σημάδι μείωσης. Περισσότεροι από 35.000 έφτασαν μόνο φέτος, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Το μπλοκάρισμα των προσφύγων στα βόρεια σύνορα με την ΠΓΔΜ θα είναι το περισσότερο σοβαρό μέτρο που πάρθηκε ως τώρα στην περίοδο της κρίσης. Στη θεωρία θα μπορούσαν οι πρόσφυγες να μπουν στην ΠΓΔΜ για να ζητήσουν άσυλο εκεί. Αλλά οι χώρες δεν είναι υποχρεωμένες να αφήσουν τους ανθρώπους να ταξιδέψουν ώστε να ζητήσουν άσυλο αλλού. Η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων που περνούν από την Ελλάδα στην ΠΓΔΜ κατευθύνονται αλλού, κυρίως στη Γερμανία.
Η κίνηση θα αυξήσει την πίεση στο ήδη πιεσμένο σύστημα ασύλου της Ελλάδας, ενώ δυνητικά θα δημιουργήσει περισσότερα νομικά προβλήματα. Το 2011 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προειδοποίησε ότι το ελληνικό σύστημα ήταν «υποβιβασμένο». Αυτή η απόφαση ουσιαστικά απαγόρευσε στις χώρες της ΕΕ να μεταφέρουν πρόσφυγες πίσω στην Ελλάδα, αν αυτή ήταν η πρώτη χώρα υποδοχής, όπως ορίζονταν στους κανόνες της ΕΕ».
