Έτσι αυτό που προκρίνουν στο Μέγαρο Μαξίμου, όπως γράφει σήμερα και ο Φιλελεύθερος, ως σχετικά ήπιο, είναι να μηδενιστεί ο ΕΝΦΙΑ για 1,3 εκατ. ιδιοκτήτες και το βάρος αυτό να σηκώσουν 600.000 άλλοι φορολογούμενοι με σχετικά υψηλή περιουσία.
Το σενάριο αυτό, που ηχεί ως λογικό στους διαδρόμους του Μεγάρου Μαξίμου, ηχεί μάλλον δυσάρεστα όχι μόνο στα αυτιά των υποψήφιων «θυμάτων», αλλά και σε αυτά των δανειστών οι οποίοι πολύ δύσκολα θα δεχθούν νέα μεγάλη επιβάρυνση για μία μερίδα φορολογουμένων που έχει δεχθεί και το μεγαλύτερο βάρος της φορο – επιδρομής.
Όπως και να έχει πάντως το θέμα, είναι σίγουρος ότι στο υπουργείο Οικονομικών το θέμα του ΕΝΦΙΑ καίει, δεδομένων μάλιστα και των επικείμενων αλλαγών στις αντικειμενικές αξίες.
Οι εισηγήσεις των εκτιμητών έχουν «τρομάξει» το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο διαπιστώνει κύμα προωθούμενων αυξήσεων σε εκατοντάδες «λαϊκές γειτονιές». Είναι τέτοιες οι προωθούμενες αυξήσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση του ΕΝΦΙΑ από 21% έως και 40% σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις. Για μια κυβέρνηση που εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να στήσει κάλπες τον Οκτώβριο για να προλάβει τις μειώσεις των συντάξεων, το να σταλούν τον Αύγουστο εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ με αυξήσεις έως και 40% θα ήταν καταστροφή, ακόμη και αν αυτό το εντυπωσιακό ποσοστό μεταφράζεται σε περίπου 50-60 ευρώ τον χρόνο για ένα διαμέρισμα 70-80 τετραγωνικών μέτρων σε μια «λαϊκή γειτονιά».
Το υπουργείο Οικονομικών έχει εξετάσει δύο σενάρια προκειμένου να αλιεύσει ψήφους:
- Το πρώτο σενάριο προβλέπει την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ με τον τρόπο υπολογισμού που γίνεται σήμερα (δηλαδή τον υπολογισμό του φόρου ανά τετραγωνικό μέτρο) και τη θέσπιση μιας ενιαίας κλίμακας φόρου, η οποία θα υπολογίζει την επιβάρυνση με βάση την αξία. Στην κυβέρνηση έχουν κατά νου ότι αν ορίσουν ένα αφορολόγητο θα μπορούν να κάνουν πράξη τον στόχο τους, που δεν είναι άλλος από την επικράτηση του λαϊκισμού απέναντι στην κοινή λογική και ταυτόχρονα να εμφανίσει ένα «φιλολαϊκό» πρόσωπο απέναντι σε εκατομμύρια ιδιοκτήτες. Τα στατιστικά είναι αποκαλυπτικά:
α. Με αφορολόγητο στα 50.000 ευρώ μηδενίζεται η φορολογική επιβάρυνση για περίπου 2,77 εκατομμύρια φορολογουμένους, ενώ
β. Με αφορολόγητο στα 100.000 ευρώ μηδενίζεται ο φόρος ακινήτων για περίπου 4 εκατομμύρια ιδιοκτήτες σε συνολικό πληθυσμό περίπου έξι εκατομμυρίων ιδιοκτητών.
Το σενάριο πολύ δύσκολα θα περάσει από τους δανειστές, οι οποίοι είναι κατά των μέτρων συρρίκνωσης της φορολογικής βάσης. Άλλωστε, για να υπάρξει αφορολόγητο 100.000 ευρώ, θα πρέπει να αφαιρεθεί φορολογητέα ύλη περίπου 150 δισ. ευρώ και τα χαμένα έσοδα να αναπληρωθούν από τους περίπου 560.000 ιδιοκτήτες με ατομική περιουσία άνω των 200.000 ευρώ, οι οποίοι είναι ήδη υπερφορολογημένοι, καθώς πληρώνουν και ΕΝΦΙΑ και συμπληρωματικό φόρο. Το πρόβλημα των δανειστών δεν είναι «ιδεολογικό», αλλά οικονομικό: δεν μπορούν 560.000 να σηκώσουν φορολογικά βάρη 2,7 δισ. ευρώ.
- Το δεύτερο σενάριο είναι πολύ πιο «απλό» στην εφαρμογή του και συνδέει την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ με το δηλωθέν εισόδημα. Με βάση τους υπολογισμούς της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων χρειάζονται περίπου 80-100 εκατ. ευρώ για να μηδενιστεί ο ΕΝΦΙΑ για περίπου 1,3 εκατομμύριο ιδιοκτήτες οι οποίο απολαμβάνουν σήμερα έκπτωση 50% επί του βεβαιωθέντος φόρου αρκεί να πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια. Για να καλυφθεί βέβαια αυτή η ζημιά, θα πρέπει ο συμπληρωματικός φόρος να αυξηθεί κατά περίπου 15%-20% οριζόντια, κάτι που σημαίνει επιπλέον 15%-20% για όσους έχουν ακίνητα αθροιστικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ.
Οι νέες αντικειμενικές αξίες -όπως και οι βεβαιώσεις με τις μειώσεις των συντάξεων- κρατούνται καλά κλειδωμένες στα συρτάρια του υπουργείου Οικονομικών, ενώ είναι ενδεικτικό ότι ακόμη δεν έχουν καν μεταφερθεί οι φάκελοι στη δευτεροβάθμια επιτροπή που έχει συσταθεί για να συντάξει το τελικό πόρισμα ειδικά για τις περιοχές όπου υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των εισηγήσεων των εκτιμητών. Το θέμα θα συζητηθεί την επόμενη εβδομάδα με τους δανειστές, ενώ οι νέες αντικειμενικές αξίες δεν αναμένεται να δημοσιευτούν πριν από τον Ιούνιο. Το «χαρτί» του αιτήματος να μεταφερθεί για το 2019 όλο το «πακέτο» (δηλαδή και οι αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες και η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ) παραμένει πάντοτε πάνω στο τραπέζι ως μια συμβιβαστική λύση και σε οικονομικό αλλά (κυρίως) σε πολιτικό επίπεδο.
Του Θανάση Παπαδή