Μειώσεις στις τιµές βασικών προϊόντων στο ράφι, καθώς και υπηρεσιών όπως είναι η εστίαση, το ηλεκτρικό ρεύµα και το φυσικό αέριο αναµένεται να δουν από τη Δευτέρα (20.5.2019) οι καταναλωτές. Πρόκειται για το αποτέλεσµα του φορολογικού πακέτου ελαφρύνσεων άµεσης εφαρµογής που ανακοίνωσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός.
Οι παρεµβάσεις φορολογικού χαρακτήρα που τίθενται σε εφαρµογή περιλαµβάνουν:
Τη µετάταξη από συντελεστή ΦΠΑ 24% σε ΦΠΑ 13% για βασικά προϊόντα στα ράφια, όπως είναι τα λάδια, παρασκευάσµατα κρεάτων και ψαριών, κακάο, ζύµες, αλάτι, ξύδι, ζάχαρη, προϊόντα δηµητριακών, παρασκευάσµατα για σάλτσες, παγωτά, παρασκευάσµατα για σούπες, ζωµοί και γενικώς τα τυποποιηµένα µη νωπά τρόφιµα.
Επίσης, περνούν στο µειωµένο συντελεστή ΦΠΑ 13% ο καφές και άλλα δηµοφιλή ροφήµατα, που διατίθενται από σούπερ μάρκετ κ.λπ. Εφόσον η µείωση του συντελεστή ΦΠΑ περάσει στο σύνολό της στην τελική τιµή των παραπάνω προϊόντων, τότε θα υπάρξει µια µείωση της τάξης περίπου του 9%.
Για παράδειγµα, η τιµή του τυποποιηµένου και συσκευασµένου ρυζιού από 4,70 ευρώ το κιλό θα µειωθεί σε 4,28 ευρώ. Ένα πακέτο µακαρόνια από 0,50 ευρώ αναµένεται να κοστίζει 0,45 ευρώ.
Τη µετάταξη από συντελεστή ΦΠΑ 24% σε συντελεστή 13% των υπηρεσιών εστίασης:
Συγκεκριµένα, µετατάσσεται στον µειωµένο συντελεστή ΦΠΑ η εκµετάλλευση καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινοµαγειρείων και άλλων συναφών µε αυτές επιχειρήσεων.
Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι ο καφές, τα αναψυκτικά και τα οινοπνευµατώδη ποτά παραµένουν σε ΦΠΑ 24%.
Ένας µέσος λογαριασµός σε εστιατόριο για µια τετραµελή οικογένεια υπολογίζεται σήµερα σε περίπου 50 ευρώ. Από αυτά, υπολογίζεται ότι θα υπαχθεί στον µειωµένο συντελεστή ΦΠΑ το ποσό των 40 ευρώ, δηλαδή το 80%. Έτσι, µε τη µείωση του συντελεστή ΦΠΑ της εστίασης στο 13% ο συνολικός λογαριασµός για µια τετραµελή οικογένεια πρόκειται να µειωθεί από 50 σε 46,5 ευρώ.
Το ηλεκτρικό ρεύµα και το φυσικό αέριο µετατάσσονται από ΦΠΑ 13% σε 6%. Μια µέση διµηνιαία κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύµατος ύψους 100 ευρώ θα περιοριστεί λόγω της µείωσης στα 93,80 ευρώ, δηλαδή το νοικοκυριό θα έχει ένα όφελος της τάξης των 6,20 ευρώ.
Η παροχή υπηρεσιών από οικοτροφεία, δοµές για άτοµα µε ειδικές ανάγκες και δοµές που παρέχουν κατάλυµα σε άτοµα µε νοητική υστέρηση, ψυχικές διαταραχές και χρήση ουσιών υπάγεται πλέον σε ΦΠΑ 13%. Από τις διατάξεις µείωσης του ΦΠΑ επέρχεται για φέτος απώλεια εσόδων για τα κρατικά ταμεία, 441 εκατ. ευρώ και 667 εκατ. ευρώ το 2020.
Αναλυτικά τα είδη διατροφής και οι υπηρεσίες εστίασης με μειωμένο συντελεστή 13%:
Η αναλυτική εγκύκλιος με τα είδη διατροφής και τις υπηρεσίες εστίασης που μετατάσσονται από τη Δευτέρα στον μειωμένο συντελεστή 13% από τον συντελεστή 24% υπογράφηκε από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Με βάση την εγκύκλιο οι επιχειρήσεις πώλησης τροφίμων και παροχής υπηρεσιών εστίασης θα πρέπει να προσαρμόσουν τους τιμοκαταλόγους τους και τις φορολογικές ταμειακές μηχανές τους προκειμένου από τη Δευτέρα να προσαρμοστούν στο νέο καθεστώς του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ.
Μεταξύ άλλων στην εγκύκλιο προβλέπεται ότι:
παραμένουν στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ 13% βασικά αγαθά όπως ψωμί, γάλα, κρέας ψάρια, ελαιόλαδο, τυριά, ζυμαρικά, άλευρα, δημητριακά, λαχανικά, ύδρευση, ζώντα ζώα, είδη για εξυπηρέτηση ατόμων με ειδικές ανάγκες
– παραμένουν στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% φάρμακα, βιβλία
– επεκτείνεται το πεδίο εφαρμογής του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (13%), μεταξύ άλλων σε όλα τα είδη ζυμαρικών, ψωμιών, ψαριών και μαλακοστράκων, στον καφέ, το τσάι, τους χυμούς φρούτων και λαχανικών, στο αλάτι, ξύδι, διάφορα παρασκευάσματα διατροφής με βάση τα δημητριακά, τα αλεύρια, τα άμυλα, και τα παρασκευάσματα για σάλτσες, σούπες και ζωμούς.
– μετατάσσονται από τον μειωμένο συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%) στον υπερμειωμένο συντελεστή έξι τοις εκατό (6%) η παράδοση ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και θέρμανσης μέσω δικτύου (τηλεθέρμανση).
Σε ότι αφορά ειδικότερα τις υπηρεσίες ισχύουν τα ακόλουθα:
α) επεκτείνεται η εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 13%, πέραν των υπηρεσιών που παρέχουν οι οίκοι ευγηρίας, και στις παροχές υπηρεσιών από οικοτροφεία, δομές για άτομα με ειδικές ανάγκες και δομές που παρέχουν κατάλυμα σε άτομα με νοητική υστέρηση, ψυχικές διαταραχές και χρήση ουσιών, που ενεργείται στο πλαίσιο κοινωνικής πρόνοιας, εφόσον δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της απαλλαγής των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας και ασφάλισης, καθώς και προστασίας παιδιών και νέων της περίπτωσης θ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 22 του Κώδικα ΦΠΑ.
Ως εκ τούτου, στην περίπτωση που πρόκειται για παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο κοινωνικής πρόνοιας από πρόσωπα με κερδοσκοπική δραστηριότητα ή από πρόσωπα με δραστηριότητα μη κερδοσκοπική που όμως είτε δεν αναγνωρίζονται από το κράτος ως φορείς παροχής υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας, είτε το είδος και η έκταση των υπηρεσιών τους είναι τέτοια που ενδεχόμενη απαλλαγή τους θα οδηγούσε σε στρέβλωση των όρων του ανταγωνισμού, επιβάλλεται ΦΠΑ με τον μειωμένο συντελεστή στις υπηρεσίες αυτές.
β) επανέρχεται η εστίαση στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, η εκμετάλλευση καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων και λοιπών συναφών προς αυτές επιχειρήσεων πλην των κέντρων διασκέδασης, με εξαίρεση τη διάθεση αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών, χυμών και ροφημάτων.
Στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ υπάγεται η παροχή υπηρεσιών από τις αναφερόμενες στη διάταξη αυτή επιχειρήσεις εστίασης, πλην των κέντρων διασκέδασης, εφόσον πρόκειται για διάθεση έτοιμων προς άμεση επιτόπια κατανάλωση φαγητών, γευμάτων και γλυκών, ενώ παραμένουν στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ οι επιτόπιες καταναλώσεις αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών, όπως αναψυκτικών και ενεργειακών ποτών, οι επιτόπιες καταναλώσεις χυμών, φυσικών ή τυποποιημένων, καθώς και οι επιτόπιες καταναλώσεις ροφημάτων, όπως είναι οι κάθε είδους καφέδες, το τσάι, το χαμομήλι, η βαλεριάνα και η σοκολάτα. Το νερό, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού ή τεχνητού μεταλλικού νερού, παραμένει στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ.
Ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ εφαρμόζεται και στις παραδόσεις γλυκών, γευμάτων και γενικά έτοιμου προς άμεση κατανάλωση φαγητού σε «πακέτο» (παραδόσεις αγαθών) από εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία ταβέρνες, οινομαγειρεία, ψητοπωλεία, ταχυφαγεία, πιτσαρίες, καφετέριες και συναφείς προς αυτές επιχειρήσεις, όπως καντίνες, κυλικεία, επιχειρήσεις παρασκευής και διανομής γευμάτων, σούπερ μάρκετ που παραδίδουν έτοιμα μαγειρεμένα φαγητά, επιχειρήσεις πώλησης αρτοποιημάτων, σάντουιτς, σαλατών και λοιπών παρόμοιων πρόχειρων γευμάτων ή σνακς, για λόγους ομοιόμορφης αντιμετώπισης και για την αποφυγή στρεβλώσεων του ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων εστίασης που διαθέτουν φαγητά ή και γλυκά για επιτόπια κατανάλωση και αυτών που τα παραδίδουν σε «πακέτο».
Έτσι στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ υπάγονται τα φαγητά, τα έτοιμα γεύματα και τα γλυκά, καθώς και το νερό, είτε καταναλώνονται επιτοπίως είτε παραδίδονται σε «πακέτο». Όσον αφορά δε στα αλκοολούχα και μη ποτά, χυμούς και ροφήματα, οι επιτόπιες καταναλώσεις τους παραμένουν στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ, καθώς και οι παραδόσεις τους σε «πακέτο», με εξαίρεση την παράδοση χυμών, τυποποιημένων και μη, οι οποίοι υπάγονται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Ως εκ τούτου, οι επιχειρήσεις εστίασης θα πρέπει να χρεώνουν διακριτά τα είδη αυτά βάσει του συντελεστή ΦΠΑ στον οποίο υπάγονται.
Τι ισχύει για ξενοδοχεία και λοιπά τουριστικά καταλύματα
Στην διάκριση αυτή ως προς την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ υπάγονται και οι υπηρεσίες εστίασης που παρέχονται από ξενοδοχεία και λοιπά τουριστικά καταλύματα στους ειδικούς χώρους εστίασης που διαθέτουν, καθώς και στα δωμάτια στο πλαίσιο υπηρεσιών εξυπηρέτησης δωματίου (room service), ενώ υπενθυμίζεται ότι οι καταναλώσεις του μίνι μπαρ που υπάρχει εντός των δωματίων συνιστούν παραδόσεις αγαθών και χρεώνονται με τον οικείο συντελεστή κάθε αγαθού. Στην περίπτωση, δε, που οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις παρέχουν υπηρεσίες διαμονής και εστίασης ή και άλλες υπηρεσίες έναντι ενιαίας τιμής της οποίας ο διαχωρισμός στους επί μέρους συντελεστές δεν είναι εφικτός, λαμβανομένου υπόψη ότι από 20.05.2019 στο μειωμένο συντελεστή υπάγονται τόσο η διαμονή όσο και οι καταναλώσεις φαγητού κάθε είδους, γίνεται δεκτό η διάκριση ως προς την εφαρμογή των συντελεστών ΦΠΑ να γίνεται ως εξής:
α. Διαμονή με πρωινό: η ενιαία τιμή υπάγεται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, με το σκεπτικό ότι η κατανάλωση , ως είθισται, χυμών, καφέδων και ροφημάτων στο πρωινό, αποτελεί παροχή παρεπόμενη και αμελητέα σε σχέση με την κύρια παροχή πρωινού γεύματος και διαμονής που αντιπροσωπεύει η ενιαία τιμή.
β. Διαμονή με ημιδιατροφή (πρωινό και γεύμα): 10% της ενιαίας τιμής υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ ως αντιπαροχή που καταβάλλεται για τη διάθεση αλκοολούχων και μη ποτών, χυμών και ροφημάτων.
γ. Διαμονή με πλήρη διατροφή (full bord – πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό γεύμα): 15% της ενιαίας τιμής υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ ως αντιπαροχή που καταβάλλεται για τη διάθεση αλκοολούχων και μη ποτών, χυμών και ροφημάτων.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163