Πως θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα τις μειωμένες ροές φυσικού αερίου στην περίπτωση που η Ρωσία και ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφασίσουν να «κλείσουν» τις στρόφιγγες πως την Ευρώπη; Ήδη υπάρχει σχέδιο για κυλιόμενες διακοπές ρεύματος, σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Η ΡΑΕ θεωρεί πολύ πιθανό και πολύ υψηλού κινδύνου για το σύστημα της χώρας το ενδεχόμενο να διακοπεί πλήρως η ροή του φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Και σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, όπου το ηλεκτρικό σύστημα στηρίζεται κατά 40% στο φυσικό αέριο, τότε οι διακοπές ρεύματος ή το ρεύμα το… δελτίο μοιάζουν μονόδρομος. Αλλά είναι το ύστατο μέτρο.
Οι συνέπειες μιας πιθανής διακοπής της ροής του φυσικού αερίου, εκτιμώνται από τη ΡΑΕ σύμφωνα με την Καθημερινή, από καταστροφικές έως κρίσιμες γιατί μπορεί να προκαλέσουν θανάτους, μπλακ άουτ σε εθνικό επίπεδο και σημαντικές διαταραχές στα διασυνδεδεμένα ηλεκτρικά συστήματα.
Στην περίπτωση λοιπόν που η στρόφιγγα του φυσικού αερίου κλείσει, τότε θα τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο έκτακτων μέτρων για να αντιμετωπιστεί η μερική ή ολική κατάρρευση του συστήματος, δηλαδή ένα γενικευμένο μπλακ άουτ.
Το σχέδιο της ΡΑΕ έχει σταλεί για διαβούλευση στην Κομισιόν και τις γειτονικές χώρες – μέλη. Το τελευταίο από τα μέτρα που προτείνονται είναι οι προγραμματισμένες, κυλιόμενες διακοπές στην ηλεκτροδότηση.
Σύμφωνα με το σχέδιο της ΡΑΕ, τα μέτρα που θα εφαρμοστούν αν η παραγωγή και οι εισαγωγές δεν επαρκούν για την κάλυψη της ζήτησης είναι:
- Παύση λειτουργίας υδροαντλητικών μονάδων σε λειτουργία άντλησης.
- Διασφάλιση ετοιμότητας όλων των διαθέσιμων ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων και ανάλογα με τα διαθέσιμα αποθέματα (λιγνίτης, φυσικό αέριο, υδάτινα αποθέματα) κάθε ημέρας, διαχείριση της λειτουργίας τους με βέλτιστο τρόπο για την ασφάλεια του Συστήματος.
- Αύξηση των αποθεμάτων λιγνίτη
- Ενεργοποίηση μηχανισμού μείωσης κατανάλωσης κυρίως στις ώρες αιχμής.
- Μηδενισμός εξαγωγών και έκτακτες εισαγωγές ενέργειας από όμορους Διαχειριστές που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα επάρκειας ισχύος.
- Ενεργοποίηση μονάδων έκτακτης ανάγκης που βρίσκονται σε κατάσταση ψυχρής εφεδρείας.
- Εάν τα παραπάνω μέτρα δεν επαρκούν, κυλιόμενες διακοπές ρεύματος.
Στις περιπτώσεις περιορισμένων εισαγωγών φυσικού αερίου και επομένως προβλημάτων στην τροφοδοσία των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων με καύσιμο φυσικό αέριο, προβλέπονται επιπλέον τα παρακάτω μέτρα:
- Αναβολή προγραμματισμένων συντηρήσεων μονάδων παραγωγής.
- Αυξημένη λειτουργία λιγνιτικών μονάδων.
- Αυξημένη λειτουργία υδροηλεκτρικών μονάδων.
- Αίτηση για παροχή έκτακτης βοήθειας σε γειτονικούς Διαχειριστές που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα επάρκειας ισχύος.
- Ενημέρωση καταναλωτών για μειωμένη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας κυρίως τις ώρες αιχμής (Ορθολογική διαχείριση και συντήρηση συστημάτων ψύξης – θέρμανσης, εξοικονόμηση ενέργειας στον τομέα του φωτισμού, ύδρευσης – αποχέτευσης)
- Ενεργοποίηση μονάδων με δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου .
- Δημιουργία μηχανισμού που θα διασφαλίζει ότι οι μονάδες φυσικού αερίου θα λειτουργούν στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο (θα εισάγονται δηλαδή τελευταίες στην αγορά).
Συνολικά το σχέδιο της ΡΑΕ περιλαμβάνει τις δράσεις για την αντιμετώπιση κρίσεων στην ηλεκτροπαραγωγή που σχετίζονται (εκτός από τη διακοπή του φυσικού αερίου) με βλάβες, φυσικούς κινδύνους, πανδημίες, κυβερνοεπιθέσεις κ.α.
Πως θα γίνονται οι διακοπές ρεύματος
Αν λοιπόν τα πράγματα πάνε τόσο άσχημα που οι διακοπές ρεύματος θα είναι μονόδρομος για να μην καταρρεύσει το σύστημα, αυτές θα γίνονται αυτόματα, ημιαυτόματα ή χειροκίνητα.
Η εφαρμογή θα γίνεται ως εξής, σύμφωνα με την Καθημερινή:
Στο… αυτόματο σενάριο, ο ΑΔΜΗΕ θα δίνει απευθείας εντολή σε διακόπτες μέσης τάσης, η επιλογή των οποίων γίνεται σε συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ. Για την Αττική, θα γίνονται ομαδοποιημένα ανά περιοχές.
Στην ημιαυτόματη επιλογή, οι εντολές δίνονται από περιφερειακό κέντρο ελέγχου για την προστασία συγκεκριμένων περιοχών με ιδιαίτερες συνθήκες που μπορεί να προκαλέσουν αστάθεια τάσης και να οδηγήσουν το σύστημα σε κατάρρευση. Μετά την ενεργοποίησή τους, η διακοπή ρεύματος μπορεί να γίνει αυτόματα ή χειροκίνητα.
Η χειροκίνητη διακοπή ρεύματος θα γίνεται είτε με εντολή του ΑΔΜΗΕ στον ΔΕΔΔΗΕ είτε απευθείας τους καταναλωτές που συνδέονται με το σύστημα ή το δίκτυο. Για τη μικρότερη ενόχληση των καταναλωτών, οι διακοπές ρεύματος θα αρχίσουν από τα λιγνιτωρυχεία και τα αρδευτικά κανάλια. Ο ΔΕΔΔΗΕ θα φτιάξει πίνακες με το που θα κοπεί πρώτα το ρεύμα: αρδευτικά, ημιαστικά και αστικά φορτία.
Επίσης, ο ΔΕΔΔΗΕ θα φτιάξει και κατάλογο καταναλωτών με προτεραιότητα τροφοδότησης και όσων δεν υπόκεινται σε διακοπή ρεύματος, όπως ΟΤΑ, νοσοκομεία, σώματα ασφαλείας, ένοπλες δυνάμεις, τράπεζες, ενεργειακές και τηελπικοινωνιακές υποδομές ή υποδομές μεταφορών.
Σε περίπτωση που οι διακοπές ρεύματος πρόκειται να έχουν μεγάλη χρονική διάρκεια, θα είναι κυλιόμενες και ίσως ο ΔΕΔΔΗΕ να βγάζει… πρόγραμμα διακοπών ηλετροδότησης ανά περιοχή.