Στην «ανοσία της αγέλης» αναφέρθηκε ο επίκουρος καθηγητής επιδημιολογίας και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου υγείας, Γκίκας Μαγιορκίνης, σε μια ανάρτησή του στο Facebook. Ο ίδιος τόνισε πως δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί «ανοσία της αγέλης», αλλά στόχος πλέον είναι το «τείχος ανοσίας» κατά του κορονοϊού.
Συγκεκριμένα, ο Γκίκας Μαγιορκίνης ανέφερε πως απαιτείται μεγαλύτερο ποσοστό εμβολιασμού κατά του κορονοϊού για να πετύχουμε την ανοσία, καθώς η μετάλλαξη Όμικρον έχει υψηλότατη μεταδοτικότητα. Ωστόσο, τόνισε πως στόχος πλέον είναι το «τείχος ανοσίας», ώστε να επιβραδύνει τη διασπορά της νόσου και να μην επιβαρύνει το σύστημα υγείας (μικρότερη πιθανότητα βαριάς νόσου ή θανάτου).
Ο ίδιος έγραψε χαρακτηριστικά:
«Πολύ συζήτηση γίνεται την τελευταία εβδομάδα για την “ανοσία της αγέλης”, ένα ζήτημα που έχει συζητηθεί πολύ στο παρελθόν. Θα έχετε ακούσει διάφορα για τον όρο, το έχουμε συζητήσει συχνά αλλά καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε ακόμα μία φορά τι σημαίνει.
Ανοσία της αγέλης είναι η έμμεση προστασία του πληθυσμού που δεν έχει εκτεθεί στον ιό ή δεν έχει εμβολιαστεί ως αποτέλεσμα της ανοσίας που έχει ο πληθυσμός που έχει εμβολιαστεί ή έχει εκτεθεί στον ιό.
Πώς λειτουργεί αυτός ο μηχανισμός;
Οι εμβολιασμένοι επιβραδύνουν την επέκταση του ιού στον πληθυσμό, ενώ οι ανεμβολίαστοι επιταχύνουν την διασπορά του ιού στον πληθυσμό. Αν η επιβράδυνση της διασποράς από τους εμβολιασμένους είναι υψηλότερη από την επιτάχυνση της διασποράς από τους ανεμβολίαστους τότε η επιδημία σταματάει και λέμε ότι έχει επιτευχθεί “ανοσία της αγέλης”.
Στην ουσία “ανοσία της αγέλης” είναι ένα “δώρο” των εμβολιασμένων ή αναρρωσάντων στους ανεμβολίαστους.
Απλά μαθηματικά μοντέλα προβλέπουν ότι για έναν ιό που έχει βασικό αριθμό αναπαραγωγής ίσο με 2.5 η “ανοσία της αγέλης” μπορεί να επιτευχθεί όταν έχει εμβολιαστεί το 60% του πληθυσμού με ένα εμβόλιο που έχει 100% αποτελεσματικότητα αποστειρωτικής ανοσίας.
Πλέον γνωρίζουμε λοιπόν ότι η Όμικρον έχει υψηλότατο R0 (μάλλον είναι της τάξης του 5 με 7) αλλά και η αποστειρωτική ανοσία των εμβολίων πέφτει με το χρόνο φτάνοντας στο 50%. Αυτό με απλά μαθηματικά λέει ότι δεν είναι εφικτό να επιτευχθεί η “ανοσία της αγέλης” δηλαδή η διασπορά του ιού ΑΝ ΚΑΙ ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΕΝΟΥΣ αυτή η επιβράδυνση ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΗ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΚΟΨΕΙ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΠΟΥ ΕΠΙΤΑΧΥΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΕΜΒΟΛΙΑΣΤΟ ΤΜΗΜΑ του πληθυσμού.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο εμβολιασμός δεν είναι απαραίτητος όπως διαστρεβλώνεται από κάποιους ημιμαθείς. Αυτό σημαίνει ότι το επίπεδο του εμβολιασμού που πλέον απαιτείται είναι υψηλότερο καθότι δεν υπάρχει δυνατότητα έμμεσης προστασίας του ανεμβολίαστου τμήματος του πληθυσμού από την επιβράδυνση που έτσι και αλλιώς προσφέρει το εμβολιασμένο τμήμα.
Και εδώ έρχεται λοιπόν ένας άλλος όρος που ονομάζεται συλλογική ανοσία ή και “τείχος ανοσίας”. Με αυτόν τον όρο εννοούμε το τμήμα του πληθυσμού που έχει ανοσία ώστε:
1) να επιβραδύνει τη διασπορά της νόσου,
2) να μην επιβαρύνει το σύστημα υγείας (μικρότερη πιθανότητα βαριάς νόσου ή θανάτου)
Το τείχος ανοσίας μας δίνει λοιπόν επίπεδο αντοχής στα κύματα της διασποράς του ιού προστατεύοντας το σύστημα υγείας και συνεπώς απομακρύνοντας την πιθανότητα ανάγκης μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης (π.χ. lockdown).
Για το (1) συμβάλλει ο εμβολιασμός του κοινωνικά ενεργού τμήματος της κοινωνίας ενώ για το (2) είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ ο εμβολιασμός των ηλικιακών ομάδων που οδηγούνται συχνότερα στα νοσοκομεία.
Συνοπτικά.
Ο ιός ήρθε για να μείνει.
Συνεχίζουμε να κτίζουμε το τείχος ανοσίας απαρέγκλιτα ώστε να έχουμε μία πιο ομαλή συμβίωση μαζί του στην μετα-πανδημική φάση».