Γρίπη των Πτηνών: Σχέδιο δράσης του ΕΟΔΥ για την διαχείριση πιθανών κρουσμάτων μετά την παγκόσμια έξαρση

Η Γρίπη των Πτηνών βρίσκεται σε έξαρση σε παγκόσμιο επίπεδο και ο ΕΟΔΥ εμφανίζεται ανήσυχος για την πιθανότητα νέας κρίσης.

Μάλιστα στα γραφεία του ΕΟΔΥ έγινε άσκηση επί χάρτου την Τρίτης (02/07/2024) σχετικά με τη διαχείριση πιθανών κρουσμάτων από τη Γρίπη των Πτηνών Η5Ν1 σε ανθρώπους.

Αν και όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ η μετάδοση του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο δεν έχει αναφερθεί παγκοσμίως μέχρι στιγμής, ωστόσο η ύπαρξη κρουσμάτων σε θηλαστικά αυξάνει την πιθανότητα μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο στο μέλλον.

Για το λόγο αυτό εκπονήθηκε από τον ΕΟΔΥ σχέδιο δράσης για τη Γρίπη των Πτηνών Η5Ν1, προκειμένου να προκαθορισθούν οι ενέργειες που θα γίνουν σε περίπτωση εμφάνισης κρούσματος Γρίπης των Πτηνών σε άνθρωπο με στόχο τη βέλτιστη αντιμετώπιση του ασθενούς, την ελαχιστοποίηση της διασποράς του ιού στην κοινότητα και στον χώρο του νοσοκομείου και, τέλος, την ασφάλεια του ιατρονοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού που θα διαχειριστεί το κρούσμα.

Η άσκηση επί χάρτου (tabletop exercise) σχετικά με τη διαχείριση πιθανών κρουσμάτων της Γρίπης των Πτηνών Η5Ν1, έλαβε χώρα προκειμένου να εξεταστεί η πληρότητα και η συνοχή του σχεδίου, καθώς και για να εδραιωθεί η συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.

Στην άσκηση αυτή συμμετείχαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Υγείας, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Γρίπης Νοτίου Ελλάδος, του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Γρίπης Βορείου Ελλάδος καθώς και επιστημονικό προσωπικό του Οργανισμού. Επίσης, παρών ήταν εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ως παρατηρητής/αξιολογητής της άσκησης.

Τα αποτελέσματα της άσκησης επί χάρτου θα χρησιμοποιηθούν για την επικαιροποίηση του σχεδίου δράσης και θα θέσουν το πλαίσιο για την ανάληψη και άλλων αντίστοιχων πρωτοβουλιών τόσο σχετικά με τη Γρίπη των Πτηνών H5N1 όσο και σχετικά με άλλους πιθανούς αναδυόμενους κινδύνους για τη δημόσια υγεία.

Η Γρίπη των Πτηνών

Η Γρίπη των Πτηνών H5N1 είναι διαδεδομένη σε άγρια πτηνά και φαίνεται ότι προκαλεί επιδημίες σε πουλερικά παγκοσμίως. Πρόσφατα, έχουν αναφερθεί κρούσματα σε αγελάδες γαλακτοπαραγωγής στις ΗΠΑ, με μέχρι στιγμής τρία κρούσματα σε εργαζομένους σε γαλακτοπαραγωγικές μονάδες.

Παρόλο που ο τρέχων κίνδυνος για τη δημόσια υγεία είναι χαμηλός, οι αρχές δημόσιας υγείας παρακολουθούν την κατάσταση προσεκτικά και λαμβάνουν μέτρα για να αυξήσουν το επίπεδο ετοιμότητάς τους για έγκαιρη ανίχνευση και απόκριση σε περίπτωση κρουσμάτων σε ανθρώπους.

Η Γρίπη των Πτηνών στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί κατά το πρόσφατο παρελθόν εστίες γρίπης των πτηνών, οι οποίες εν συντομία αναφέρονται παρακάτω:

2006: Εντοπίστηκαν κρούσματα H5N1 σε άγρια πτηνά, κυρίως σε κύκνους, σε διάφορες περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης.
2016-2017: Καταγράφηκαν κρούσματα Η5Ν8, Η5Ν6, Η5Ν5 σε εκτρεφόμενα και άγρια πτηνά, σε Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Θεσσαλία Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα και Ήπειρο.
2021: Κρούσματα H5N8 σε άγρια πτηνά σε Κεντρική και Δυτική Μακεδονία.
2022: Κρούσματα H5N1 κυρίως σε άγρια πτηνά σε Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία.

Οι περισσότερες καταγεγραμμένες εστίες στη χώρα μας οφείλονται στον υπότυπο H5N8 και αφορούν άγρια υδρόβια πτηνά σε υδροβιότοπους, όπως οι λίμνες Πρεσπών, Κερκίνη, Βόλβη, Καστοριάς, το Δέλτα του Έβρου κλπ. (Εικόνα 3).

Η προσβολή εκτρεφόμενων πουλερικών εγκυμονεί μεγαλύτερο κίνδυνο έκθεσης ανθρώπων λόγω του μεγάλου αριθμού συγκεντρωμένων πτηνών, της παραμονής των πτηνοτρόφων στους χώρους του πτηνοτροφείου και των απαιτούμενων δράσεων θανάτωσης των πτηνών και απολύμανσης της εστίας.

Πώς προετοιμάζονται για τη γρίπη των πτηνών οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας της χώρας

Οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας της χώρας προετοιμάζονται με τους εξής τρόπους:

-Ενίσχυση της επιτήρησης στα νοσοκομεία και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
-Οι ασθενείς με εικόνα γριπώδους συνδρομής ή πνευμονίας από άγνωστο αίτιο διερευνώνται για ιστορικό επαφής με πτηνά ή συγκεκριμένα είδη ζώων.
-Επιπλέον, δίδεται προσοχή σε ανεξήγητες νευρολογικές εκδηλώσεις ή και επιπεφυκίτιδα, συμπτώματα που έχουν παρατηρηθεί στις τελευταίες ανθρώπινες μολύνσεις ή θεωρείται ότι είναι πιθανές επειδή έχουν παρατηρηθεί σε θηλαστικά.

Τα ύποπτα περιστατικά διερευνώνται πλήρως ως προς τον υπότυπο του ιού στα Εθνικά Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης.

Της Γιάννας Σουλάκη/iatropedia.gr