Η Σπιανάδα είναι ένα από τα διασημότερα και δημοφιλέστερα αξιοθέατα τη Κέρκυρας. Αποτελεί μοναδικό αξιοθέατο, και αν βφρεθείτε στην Κέρκυρα, σχεδόν αποκλείεται να μην βρεθείτε έστω για λίγο στην πλατεία αυτή. Εκτείνεται σε έκταση 42.000 τμ με περίμετρο περίπου 950 μέτρων, ανάμεσα από το Παλιό Φρούριο και την Παλιά Πόλη, με τα καντούνια της να οδηγούν κάθετα προς αυτήν.
Η Σπιανάδα είναι η κεντρική πλατεία της Κέρκυρας και τόπος συνάντησης των κατοίκων και των επισκεπτών της, περικλείεται από τις οδούς Ηρώων αγωνιστών πολυτεχνείου στα ανατολικά και βόρεια, Ελευθερίας και Καποδιστρίου στα δυτικά και την οδό Ακαδημίας στο νότιο τμήμα της, τη διασχίζει κάθετα η οδός Δούσμανη.
Μοναδική στην Ελλάδα για το μέγεθος και την ομορφιά της είναι η αγαπημένη πλατεία των Κερκυραίων,η οποία διαδραμάτισε πάντοτε μεγάλο ρόλο στην ιστορία της Κέρκυρας. Η δημιουργία της δεν οφείλεται σε λόγους αισθητικής ή πολεοδομικούς, άλλα κυρίως αμυντικούς και πολεμικής τακτικής των Ενετών.
Η Σπιανάδα δημιουργήθηκε για αμυντικούς σκοπούς, κατά τον 16ο και τον 17ο αιώνα από τους Βενετούς: Για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Παλιού Φρουρίου, κατεδαφίστηκαν τότε περισσότερα από 2.500 κτήρια που βρίσκονταν σε απόσταση «βολής τυφεκίου» από τις πολεμίστρες του. Το περίεργο όνομα της πλατείας είναι βέβαια κι αυτό ενετικό και προέρχεται από το ρήμα spianare = ισοπεδώνω, που έγινε «spianata» και μετεξελίχθηκε σε Σπιανάδα.
Στον υπαίθριο χώρο της Σπιανάδα, μπορείτε να δείτε:
Το Περιστύλιο του Μαίτλαντ, στο νότιο άκρο της Σπιανάδα ένα απέριττο, κυκλικό, ιωνικό, μνημείο που ανεγέρθηκε προς τιμή του πρώτου Άγγλου Αρμοστή Thomas Maitland (1816- 1824), παρά το γεγονός ότι η θητεία του ήταν μία από τις σκληρότερες και πιο μελανές για τα Επτάνησα.
Το περιστύλιο ως τύπος μνημείου υπήρξε πολύ δημοφιλής στην εποχή. Είναι έργο του Άγγλου στρατιωτικού μηχανικού G. Whitemore ο οποίος σχεδίασε και το Ανάκτορο των Μιχαήλ και Γεωργίου, κτισμένο από πέτρα μαλτέζικη. Ο γλυπτικός διάκοσμος είναι του Κερκυραίου γλύπτη Προσαλέντη. Θα ακούσετε να το αποκαλούν και «στέρνα», καθώς το μνημείο σκέπασε μια παλαιότερη Ενετική στέρνα.
Την Πλατεία Ενώσεως με το πάλκο, όπου τελείται το Πάσχα η Αναστάσιμη λειτουργία και δίνονται συναυλίες από τις Φιλαρμονικές, ενώ λίγο πιο κάτω το Μνημείο της Ένωσης των Επτανήσων αφιερωμένο στην Ένωση των Επτανήσων με την υπόλοιπη Ελλάδα, το 1864. Χαραγμένα επάνω του υπάρχουν τα σύμβολα όλων των Ιόνιων νησιών.
Μια μικρή «λεωφόρος», η λεωφόρος Στρατηγού Βίκτορος Δουσμάνη χωρίζει τη Σπιανάδα στα δύο: το βόρειο μέρος, η Κάτω Πλατεία ή Πλατεία Γεωργίου Α’ και το νότιο, η Πάνω Πλατεία ή Πλατεία Ενώσεως. Μεγάλο της μέρος καλύπτεται από γκαζόν και δέντρα, έργο των Γάλλων κατακτητών, ενώ εκεί βρίσκεται και το γήπεδο κρίκετ της Κέρκυρας, κατάλοιπο της Αγγλοκρατίας που όμως υιοθέτησαν οι Κερκυραίοι απόλυτα – είναι σχεδόν βέβαιο πως θα πετύχετε αγώνα ή προπόνηση στη Σπιανάδα.
Στα όρια της Σπιανάδας, θα δείτε ακόμα το κιόσκι (ή πάλκο) όπου τελείται το Μεγάλο Σάββατο η Αναστάσιμη Ακολουθία, μια από τις σπουδαιότερες εμπειρίες του εορτασμού του Πάσχα στην Κέρκυρα, αλλά και πλήθος συναυλιών από τις φιλαρμονικές της πόλης. Το Μνημείο της Ένωσης των Επτανήσων με την Ελλάδα, έχει χαραγμένα επάνω του υπάρχουν τα σύμβολα όλων των Ιόνιων νησιών, ενώ μπροστά στο Παλιό Φρούριο, βρίσκονται το άγαλμα του Schulenburg. Στην άλλη πλευρά της Σπιανάδας, μπροστά στα Ανάκτορα, βρίσκεται ο χάλκινος ανδριάντας του Lord Frederick Adam.
Η διαμόρφωση της έγινε για να υπάρχει ευρύ πεδίο δράσης και ορατότητας για τους αμυνόμενους στην ακρόπολη (Παλαιό Φρούριο) και ικανή απόσταση ανάμεσα ανάμεσα στο Φρούριο και στην πόλη.
Η πλατεία Σπιανάδα θεωρείται η μεγαλύτερη πλατεία στον ελλαδικό χώρο αλλά και σε όλα τα Βαλκάνια. Βρίσκεται απέναντι από το παλαιό φρούριο και περιβάλλεται από εντυπωσιακά κτήρια, όπως το αγγλικό ανάκτορο Μιχαήλ και Γεωργίου και τα δύο κτιριακά συγκροτήματα με τις καμάρες (“βόλτα”) στο Λιστόν. Μεγάλο μέρος της πλατείας καλύπτεται από γκαζόν και χρησιμοποιείται ως γήπεδο κρίκετ.
Η κατασκευή του Λιστόν άρχισε το 1807 και τελείωσε το 1814 από τους Αυτοκρατορικούς Γάλλους του Ναπολέοντα με αποκλειστικό σκοπό τη στέγαση τότε του Γαλλικού στρατού. Το κτίριο σχεδιάστηκε από το Γάλλο αρχιτέκτονα Lesseps και υλοποιήθηκε και με τη βοήθεια του Έλληνα μηχανικού Ιωάννη Παρμεζάν.
Μπορεί η πριγκίπισσα αυτή του Ιονίου να είναι ένας από τους πιο αγαπημένους προορισμούς, αλλά πάντα υπάρχουν μυστικά και θαύματα, σε ένα τόσο προικισμένο νησί, που περιμένουν να τα γνωρίσετε. Η Κέρκυρα είναι όπως και να το κάνουμε μεγάλο νησί, ακόμα και για τα μεγέθη της Μεσογείου, όχι μόνον για τον ελλαδικό χώρο.
Η Κέρκυρα και τα βόρεια θαύματα
Η βόρεια πλευρά της Κέρκυρας είναι ίσως η πιο γνωστή, κι αυτό λόγω Παλαιοκαστρίτσας, που αποτελεί μάλλον και το σήμα κατατεθέν του νησιού. Στα βόρεια της πρωτεύουσας του νησιού σχηματίζονται πολλοί ορμίσκοι και γαλήνιες μικρές αμμουδιές, εδώ θα συναντήσετε τις παραλίες Αλυκές, Γουβιά, Δασιά και ύψος, που είναι πολυσύχναστα θέρετρα και όσο πιο νωρίς τα επισκεφθείτε, τόσο περισσότερο θα τα απολαύσετε. Αν ανέβετε περίπου 8 χιλιόμετρα πάνω από τα Γουβιά θα συναντήσετε το Σκριπερό, ένα καταπράσινο παραδοσιακό χωριό με απέραντη θέα, πολλά νερά και θαυμάσιες εκκλησίες. Με πολύ μικρή διαδρομή θα βρεθείτε στον πολύ γραφικό οικισμό Πυργί, ο οποίος μοιράζεται την παραλία του ύψους, με τα κρυστάλλινα νερά.
Από το Πυργί πάλι ξανοίγονται οι ορεινοί δρόμοι που οδηγούν στην καρδιά της Κέρκυρας, στους παραδείσους των χωριών της ενδοχώρας Σπαρτίλλας και Στρινίλλας, αλλά και προς την Μονή Παντοκράτορα του 14ου αιώνα, από όπου θα αγναντέψετε όλα τα παράλια, μέχρι την Αλβανία. Στους πρόποδες του όρους Παντοκράτορας βρίσκεται η Κασσιώπη, 37 χιλιόμετρα από την πόλη της Κέρκυρας, μια εξαιρετικά γραφική παράλια κωμόπολη με υπέροχα ουζερί επάνω στο κύμα. Ακόμα πιο βόρεια βρίσκονται οι σχετικά άγνωστες παραλίες του Αλμυρούς, της Αραχαβής και της Ρόδας, που πραγματικά θυμίζουν τροπικό νησί, είναι κατάφυτες και το χρώμα των νερών συνεπαίρνει, μοιάζει με πολύτιμο λίθο που απλά τυχαίνει να είναι υγρός! Από την Ρόδα ο δρόμος οδηγεί στο ορεινό χωριό Καρουσάδες, έναν εκπληκτικό οικισμό από τους πιο παραδοσιακούς στην Κέρκυρα.
Στον παράξενο νοτιά της Κέρκυρας
Η νότια Κέρκυρα είναι εξίσου μαγευτική. Ο κόλπος της Γαρίτσας είναι βέβαια πασίγνωστος, με τις όμορφες βόλτες του στην προκυμαία, τις οποίες μπορείτε να κάνετε και με την νοσταλγική άμαξα. Η χερσόνησος του Κανονιού, νότια της Γαρίτσας, είναι το σημείο με το μεγαλύτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, καθώς συγκεντρώνει τα πάμπολλα μνημεία, το περιβόητο Μον Ρεπό, οι αρχαίοι ναοί στο Καρδάκι, κοντά στην ομώνυμη πηγή. Εδώ είναι και η Ανάληψη, το πανέμορφο χωριό όπου υπήρξε η αρχαία ακρόπολη, όπως βέβαια και το περιβόητο κανόνι, ένα άλλο ορόσημο της Κέρκυρας. Κοντά στο πασίγνωστο Γαστούρι και 13 χιλιόμετρα από την πόλη της Κέρκυρας είναι οι Μπενίτσες, ο παράδεισος πια της νυχτερινής ζωής για την Κέρκυρα. Η παραλία της Μεσογγής είναι απίθανης ομορφιάς, αλλά παρουσιάζει και ενδιαφέρον αρχαιολογικό η περιοχή, με ρωμαϊκά σπαράγματα έπαυλης. Ο μικρός ποταμός που εκβάλλεις την Μεσογγή δημιουργεί ειδυλλιακά τοπία, ενώ από εδώ ξεκινάνε οι δρόμοι για το χωριό Χλωμό, επάνω στο ύψωμα, και λίγο μακρύτερα την λίμνη Κορισσίων, ένα ασύλληπτο τοπίο. Εδώ ζει και η μοναδική καρέτα – καρέτα, στην ουσία πρόκειται για λιμνοθάλασσα.
Αν πάλι κάποιος ακολουθήσει τον άλλο δρόμο από την Μεσογγή θα βρεθεί στον Άγιο Ματθαίο και την θέση Γαρδίκι, όπου στέκεται το παράξενο οκτάγωνο κάστρο του 13ου αιώνα, της εποχής των ιπποτών. Στα νοτιοδυτικά βρίσκονται οι εκπληκτικές παραλίες του Αγίου Γεωργίου, με την ζαχαρένια άμμο, η Μαραθιά, η παραλία Μάλτας στο Περιβόλι και η παραλία του χωριού Βιταλάδες, η εκπληκτική Γαρδένια. Η Άνω και Κάτω Παυλιάνα, η Γαρούνα, ο Άγιος Γόρδιος, οι Σιναράδες είναι εκπληκτικές θέσεις, που ο ταξιδιώτης μπορεί να απολαύσει μεσόγεια γαλήνη και παράλια έντονη ζωή. Ο Άγιος Γόρδιος, το επίνειο της Γαρούνας, είναι αξιοσημείωτος όχι μόνον για την εκπληκτική παραλία του αλλά και για το λεγόμενο Ορθολίθι, έναν μονόβραχο μέσα στην θάλασσα για τον οποίο έχουν γραφτεί πολλές λογοτεχνικές σελίδες.
