Περίπου στο τέλος του Οκτωβρίου αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το «καλάθι του νοικοκυριού» στα σούπερ μάρκετ, σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι σημαντικές ανατιμήσεις που παρατηρούνται σε απλά βασικά αγαθά.
Ο γενικός γραμματέας εμπορίου, Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, μίλησε στην ΕΡΤ και την εκπομπή “Συνδέσεις” για το καλάθι του νοικοκυριού και εξήγησε πώς ακριβώς θα λειτουργεί. Σημείωσε πως πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα οικονομικά και έσπευσε να επισημάνει ότι τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση για τον περιορισμό της αύξησης των τιμών είναι πρωτίστως οι διατάξεις για την καταπολέμηση αισχροκέρδειας.
«Το “Καλάθι του νοικοκυριού” είναι από τις soft ενέργειες μη νομισματικού φορολογικού χαρακτήρα, οι οποίες ουσιαστικά συνασπίζουν κράτος, καταναλωτές και επιχειρήσεις» τόνισε ο κ. Αναγνωστόπουλος.
Έτσι λειτουργεί το καλάθι
Εξήγησε πως «αυτό που επιχειρείται είναι η συγκράτηση των τιμών. Δεν μιλάμε για μείωση των τιμών. Φανταστείτε το σαν ένα αυτοκίνητο το οποίο φρενάρει, δεν πηγαίνει προς τα πίσω, απλώς πηγαίνει πιο αργά προς τα μπροστά. Άρα έχουμε συγκράτηση των ανατιμήσεων».
«Φανταστείτε ότι αυτή τη στιγμή στα σούπερ μάρκετ οι προσφορές που μπαίνουν στα προϊόντα είναι διάσπαρτες σε διάφορα προϊόντα. Αυτό που ζητείται και επιδιώκεται είναι όλες αυτές οι προσφορές κατά το μέτρο που είναι δυνατό, να συγκεντρωθούν σε ένα πολύ συγκεκριμένο βασικό καλάθι» σημείωσε.
Στη συνέχεια έδωσε κάποια παραδείγματα:
«Πρώτο παράδειγμα: Αν έχουμε ένα προϊόν ζυμαρικών ν. 6, που προτείνει μια αλυσίδα λιανικής πώλησης και έχει ανατιμηθεί μέσα στην περίοδο ενός μήνα κατά 2%, ενώ η συνολική κατηγορία ζυμαρικά όπως την παρακολουθεί η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, έχει ανατιμηθεί τον ίδιο μήνα κατά 5%, ο καταναλωτής που αγόρασε το προϊόν που βρίσκεται στο “Καλάθι του νοικοκυριού” έχει επιβαρυνθεί μόνο 2%, ενώ ο μέσος καταναλωτής έχει επιβαρυνθεί 5%.
Δεύτερο παράδειγμα: Ας πούμε ότι έχουμε ένα πακέτο μακαρόνια που κάνει 1 ευρώ. Εάν το μέσο πακέτο μακαρόνια σε όλη την οικονομία κάνει 1,10 μετά από ένα μήνα και το πακέτο το οποίο έχει μπει στο «Καλάθι του νοικοκυριού» από την επιχείρηση κάνει 1,05, ο καταναλωτής έχει κερδίσει 5 λεπτά. “Αυτό είναι κέρδος. Αυτό προσπαθούμε να εξηγήσουμε, ότι η νέα τιμή θα ανατιμάται με βραδύτερο ρυθμό από ότι τα υπόλοιπα προϊόντα της οικονομίας. Αυτός είναι ο στόχος».
Δεν θα υπάρξουν κυρώσεις
«Καταρχήν δεν είναι μια συμφωνία στην οποία έχει έρθει η κυβέρνηση με τα σούπερ μάρκετ για να δώσει κάτι και να πάρει κάτι άλλο. Επίσης δεν θα υπάρξει κάποια επιβολή κυρώσεων. Δεν ερχόμαστε να πούμε στις επιχειρήσεις ότι “αν ανατιμήσετε τα προϊόντα αυτά θα δεχτείτε κάποιο πρόστιμο”» εξηγεί ο κ. Αναγνωστόπουλος.
Πώς επελέγησαν τα συγκεκριμένα προϊόντα
«Τα προϊόντα έχουν επιλεγεί με βάση τον όγκο της κατανάλωσης, δηλαδή αυτά που καταλαβαίνουμε ότι ζητάνε οι καταναλωτές πιο πολύ στο σούπερ μάρκετ.
Δεύτερο βασικό κριτήριο είναι τα προϊόντα τα οποία συνήθως δεν μπορεί να αποφύγει κανείς να αγοράσει, άρα η ζήτηση είναι ανελαστική. Και τι σημαίνει αυτό; Ότι όσο και να ανέβει η τιμή τους, δυστυχώς οι καταναλωτές δεν μπορούν να αποφύγουν να τα αγοράσουν. Άρα αν θέλουμε να βοηθήσουμε τον καταναλωτή, θα πρέπει να εστιάσουμε κυρίως σε αυτά τα προϊόντα» σημείωσε ο κ. Αναγνωστόπουλος.
Μόνο στην Ελλάδα το καλάθι της νοικοκυράς
Καμία άλλη χώρα – σύμφωνα με την ΕΡΤ – δεν έχει υιοθετήσει αυτή τη στιγμή μέτρο όπως είναι το «καλάθι του νοικοκυριού» και οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης αναζητούν λύσεις για την προστασία του καταναλωτή.