Στη Βουλή κατατέθηκε το νομοσχέδιο για την «Αναμόρφωση διαδικασιών απελάσεων και επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών, ζητήματα αδειών διαμονής και διαδικασιών χορήγησης διεθνούς προστασίας και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και υπουργείου Προστασίας του Πολίτη».
Βασικός πυλώνας του προτεινόμενου νομοσχεδίου είναι η αποσαφήνιση και η αυστηροποίηση των διαδικασιών απελάσεων και επιστροφών, με σκοπό την απομάκρυνση από τη χώρα όσων δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας. Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιδιώκεται να εξαλειφθούν αρρυθμίες του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου, τις οποίες εκμεταλλεύονται πολίτες τρίτων χωρών, ώστε να παραμένουν παρανόμως στη χώρα.
Ποια τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου
– Η εφαρμογή των διαδικασιών απέλασης στους συλληφθέντες στα σύνορα και όχι των διαδικασιών επιστροφής, πάντα εντός του νομοθετικού πλαισίου της Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα, σε αλλοδαπό που εισέρχεται στη χώρα από μη θεσμοθετημένα σημεία διέλευσης και συλλαμβάνεται, εκδίδεται απόφαση απέλασης, η οποία εφαρμόζεται από τις αστυνομικές Αρχές άμεσα, σε περίπτωση που ο αλλοδαπός δεν αιτηθεί άσυλο είτε, αν υποβάλλει αίτημα ασύλου, μετά την απόρριψη του αιτήματός του. Στην περίπτωση απέλασης, ο αλλοδαπός που κρίνεται ύποπτος φυγής ή επικίνδυνος για τη δημόσια τάξη ή αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της αναχώρησης του ή τη διαδικασία απομάκρυνσης του, κρατείται μέχρι την απομάκρυνσή του από τη χώρα. Η απέλαση διατάσσεται μόνο από τις αστυνομικές Αρχές, εν αντιθέσει με την επιστροφή που διατάσσεται και από αρμόδιες Αρχές ασύλου και μετανάστευσης. Σημειώνεται δε ότι η απέλαση αφορά αλλοδαπούς εν γένει, ενώ η επιστροφή αφορά υπήκοο τρίτης χώρας (όχι πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
– Η μείωση του χρονικού διαστήματος οικειοθελούς αναχώρησης και η αυστηροποίηση των διατάξεων που αφορούν τη δυνατότητα παράτασης του διαστήματος οικειοθελούς αναχώρησης.
– Ο σαφής καθορισμός των ενδίκων μέσων κατά των αποφάσεων επιστροφών και του πλαισίου που αυτά δύναται να ασκηθούν για να μη γίνεται καταχρηστική άσκησή τους.
– Καθορίζονται οι προϋποθέσεις δραστηριοποίησης ελληνικών και διεθνών εθελοντικών οργανώσεων, οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) σε χώρο αρμοδιότητας του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Ακτοφυλακής, ώστε να εξασφαλίζεται αφενός η αποτροπή ατυχημάτων στη θάλασσα και αφετέρου να επιτυγχάνεται η αποτελεσματικότερη φύλαξη των συνόρων της χώρας. Καθορίζεται το πλαίσιο δραστηριοποίησης, καθώς και οι προβλεπόμενες ποινές σε περίπτωση παράβασης.
– Ο εκσυγχρονισμός της διαδικασίας επίδοσης των απορριπτικών αποφάσεων για χορήγηση ή για ανάκληση των αδειών διαμονής, με χρήση ψηφιακών τεχνολογιών.
– Η εισαγωγή νέου τύπου εθνικής θεώρησης εισόδου που παρέχει τη δυνατότητα προσωρινής, έως 12 μήνες, διαμονής στην Ελλάδα, σε πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι εργάζονται εξ αποστάσεως με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας με εργοδότες ή πελάτες εκτός Ελλάδας (ψηφιακοί νομάδες/digital nomads) και πρόβλεψη για μετατροπή της εθνικής θεώρησης σε άδεια διαμονής υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η προσέλκυση ψηφιακών νομάδων στη χώρα, ενός θεσμού με θετικό οικονομικό αποτύπωμα.
– Η εισαγωγή πρόβλεψης για επενδυτική κινητικότητα, καθώς παρέχεται η δυνατότητα εναλλακτικής αξιοποίησης του επενδυτικού κεφαλαίου, βάσει του οποίου έχει χορηγηθεί άδεια διαμονής, σε άλλη επένδυση (π.χ. αγορά ακινήτου) χωρίς να απολεστεί το δικαίωμα νόμιμης διαμονής και να υφίσταται υποχρέωση αναχώρησης από τη χώρα προκειμένου να εκδοθεί νέα θεώρηση εισόδου.
– Η απλοποίηση των κατηγοριών των δομών φιλοξενίας, οι οποίες από 6 μειώνονται σε 3. Οι δομές πλέον θα είναι τα ΚΥΤ (Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης), οι ΚΕΔ (Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές) και οι Ελεγχόμενες Δομές Φιλοξενίας.
– Η κάλυψη αναγκών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας και στην κοινωνική ασφάλιση ασυνόδευτων ανηλίκων, των οποίων η αίτηση διεθνούς προστασίας έχει μεν απορριφθεί, αλλά στην περίπτωσή τους δεν μπορεί να εκδοθεί απόφαση επιστροφής ή να εκτελεστεί αυτή δια της απομάκρυνσής τους από τη χώρα.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163