Ο Κλεισθένης αλλάζει για να εξασφαλιστεί η κυβερνησιμότητα δήμων και περιφερειών καθώς μετά τις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές και λόγω της απλής αναλογικής υπήρχαν… ζητήματα.
Και αυτό γιατί οι δήμαρχοι ή περιφερειάρχες που εξελέγησαν μεν αλλά δεν είχαν εξασφαλίσει από την πρώτη Κυριακή τουλάχιστον το 50% βρέθηκαν να μην διαθέτουν πλειοψηφία στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια.
Οι ρυθμίσεις για τις αλλαγές στον Κλεισθένη εντάσσονται στο διϋπουργικό νομοσχέδιο που τέθηκε το βράδυ της Τρίτης σε δημόσια διαβούλευση (www.opengov.gr) και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή την Παρασκευή.
Το νομοσχέδιο θα συζητηθεί στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής με τη διαδικασία του επείγοντος την προσεχή Δευτέρα και την Τρίτη, ενώ στην Ολομέλεια θα εισαχθεί προς ψήφιση την προσεχή Τετάρτη και Πέμπτη.
Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα σε δύο ή περισσότερες δημοτικές ή περιφερειακές παρατάξεις να συμπράξουν, υπό την προϋπόθεση ότι μια από αυτές είναι η παράταξη του δημάρχου ή του περιφερειάρχη αντίστοιχα. Η νέα παράταξη θα λειτουργεί ως ενιαία και λογίζεται ως η παράταξη με την οποία έχει εκλεγεί ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης για να καταστεί εφικτή η συγκρότηση των συλλογικών οργάνων, διατηρώντας ταυτόχρονα την αυτοτέλεια κάθε μιας από αυτές.
Ορίζεται, επίσης, ότι η πλειοψηφία των μελών της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής προέρχεται από τον συνδυασμό με τον οποίο εξελέγη ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης, ενώ εισάγονται ρυθμίσεις ώστε να διασφαλιστεί ότι από τον συνδυασμό του δημάρχου ή του περιφερειάρχη θα προέρχεται η πλειοψηφία των διοικητικών συμβουλίων των νομικών προσώπων των δήμων και των Περιφερειών, συμπεριλαμβανομένων των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης.
Εισάγεται νέα διαδικασία ψήφισης του προϋπολογισμού των δήμων και των Περιφερειών, καθώς και του τεχνικού προγράμματος, του επιχειρησιακού προγράμματος, του προγράμματος αξιοποίησης της περιουσίας και του ορισμού φόρων, τελών και εισφορών.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις οι αντιπολιτευόμενες παρατάξεις μπορούν να καταθέσουν εναλλακτικές προτάσεις, οι οποίες συζητούνται και ψηφίζονται παράλληλα με την πρόταση του δημάρχου ή του περιφερειάρχη και εγκρίνεται η πρόταση που συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου.
Σειρά από αρμοδιότητες των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων μεταφέρονται στην Οικονομική Επιτροπή προς άμεση λήψη αποφάσεων. Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι η μεταφορά κρίνεται σκόπιμη γιατί συμβάλλει αποφασιστικά στην εύρυθμη λειτουργία των δήμων και των Περιφερειών, στην ταχύτητα λήψης αποφάσεων και εξασφαλίζει παράλληλα πως τα συμβούλια θα ασχολούνται με θέματα μείζονος σημασίας για τη διοίκηση των δήμων και των Περιφερειών.
Μειώνεται η θητεία των αντιπεριφερειαρχών και των αντιδημάρχων σε ένα έτος, ενώ δίνεται η δυνατότητα αιτιολογημένης αντικατάστασής τους μετά την πάροδο έξι μηνών από τον ορισμό τους.
Καταργείται ο θεσμός του Δημοτικού και Περιφερειακού Διαμεσολαβητή, που προβλέπει ο «Κλεισθένης» και επανέρχεται σε ισχύ ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης και ο Περιφερειακός Συμπαραστάτης του Πολίτη και της Επιχείρησης αντίστοιχα που θεσμοθετήθηκαν με τον «Καλλικράτη».
Ρύθμιση για διοριστέους
Για όσους περιλαμβάνονται στους τελικούς πίνακες διοριστέων της προκήρυξης 3Κ/2018 για τις ανταποδοτικές υπηρεσίες των δήμων και μεταγενέστερων προκηρύξεων, ορίζεται ότι απαιτείται τα προσόντα διορισμού να συντρέχουν κατά τον χρόνο λήξης της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων.
Η διάταξη αυτή κρίθηκε σκόπιμη διότι για αρκετές περιπτώσεις διοριστέων της εν λόγω προκήρυξης ορισμένα προσόντα διορισμού που ίσχυαν κατά την υποβολή των αιτήσεων μέχρι τον τελικό διορισμό είχαν παύσει -π.χ. ανήλικα τέκνα που στο μεταξύ ενηλικιώθηκαν.