Εξέπληξε επιστήμονες και πολίτες η αιφνιδιαστική απόφαση της κυβέρνησης και του Υπουργείου Υγείας να μετατρέψει σε εβδομαδιαία, την καθημερινή απογευματινή γραπτή ενημέρωση του ΕΟΔΥ για τα κρούσματα και την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού.
Μερίδα των επιστημόνων χαρακτηρίζει “εσπευσμένη” την απόφαση του Υπουργείου Υγείας να περιορίσει την ενημέρωση για τον κορονοϊό -από καθημερινή σε εβδομαδιαία και συγκεκριμένα κάθε Παρασκευή– την ώρα που βρισκόμαστε σε πορεία κορύφωσης του καλοκαιρινού πανδημικού κύματος των παραλλαγών Όμικρον 4 και Όμικρον 5.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΕΟΔΥ, θα κοινοποιούνται μόνο κάθε Παρασκευή τα επιδημιολογικά δεδομένα, χωρίς όμως να εξηγείται ο λόγος που επέβαλε αυτή την απόφαση.
Στην επιδημιολογική έκθεση από την ερχόμενη Παρασκευή (8/7), όπως αναφέρεται, θα περιλαμβάνονται τα στοιχεία που θα καταγράφονται στην ΗΔΙΚΑ έως και τις 9:00 το πρωί της προηγούμενης μέρας, ο αριθμός των κρουσμάτων, διασωληνωμένων και θανάτων από την αρχή της πανδημίας, καθώς και τα δεδομένα της επιτήρησης λυμάτων και της γονιδιωματικής επιτήρησης των μεταλλάξεων.
Ενώ, “σε περίπτωση σημαντικών αλλαγών στην επιδημιολογία του νοσήματος θα υπάρξουν σχετικές ενημερώσεις από τον ΕΟΔΥ”, λέει η ανακοίνωση.
«Μόνο καλό δεν κάνει»
“Διαφωνώ με την εβδομαδιαία ενημέρωση, με την έννοια ότι θα αναπτύσσονται όλο το διάστημα σενάρια που θα πυροδοτούν υποθέσεις, που μόνο καλό δεν κάνουν”, σχολιάζει στο iatropedia.gr o Καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης και εξηγεί:
“Όταν δεν ενημερώνεις και αφήνεις -καλώς ή καλώς- μια αδιαφάνεια στο όλο θέμα, το οποίο στην ουσία θα εξισορροπείται με ένα σωρό εικασίες και υποθέσεις, προκαλεί μεγαλύτερο ακόμη ντόρο από το να ενημερώνεις. Ποτέ η ενημέρωση δεν έκανε κακό. Οπότε δεν συμφωνώ με αυτό”, λέει ο ίδιος.
Γιατί άλλαξε ο τρόπος ανακοίνωσης των επιδημιολογικών δεδομένων
Σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση αυτή υπαγορεύθηκε από την κυβέρνηση με στόχο “να περιοριστεί αδικαιολόγητος θόρυβος γύρω από την επιδημιολογική εικόνα της χώρας”, όπως επισημαίνουν πηγές στο iatropedia.gr.
Κι αυτό καθώς, τα ιδιαίτερα αυξημένα στον αριθμό κρούσματα και η συνακόλουθη καθημερινή αγωνία που πυροδοτούν στην κοινωνία στην παρούσα φάση της πανδημίας και μάλιστα μεσούσης της τουριστικής περιόδου, “δίνουν λανθασμένη εικόνα για την επιδημιολογική κατάσταση, καθώς οι αυξημένες λοιμώξεις -όπως φαίνεται προς το παρόν- δεν επιφέρουν βάρος στο σύστημα Υγείας”, λένε οι ίδιες πηγές.
“Δεν είναι σωστό! Το να δίνεις μια καθημερινή εικόνα της πανδημίας δεν αλλάζει κάτι. Δεν θα “φουντώνει” την ανησυχία εβδομαδιαίως και θα την “φουντώνει” καθημερινά; Τι είναι αυτά, τώρα; Περίεργα πράγματα, δεν συμφωνώ με αυτό”, σχολιάζει ο Καθηγητής Τζανάκης.
Η αλλαγή στην επιδημιολογική καταγραφή και η μετατόπιση της βαρύτητας στους “σκληρούς” δείκτες
Στην πραγματικότητα, από την περασμένη Άνοιξη ήταν προαποφασισμένη η αλλαγή του τρόπου προσέγγισης της επιδημιολογικής επιτήρησης, στο πλαίσιο της ενδημικότητας του κορονοϊού, με τη βαρύτητα να μετατοπίζεται πλέον περισσότερο στους “σκληρούς δείκτες” της πανδημίας (νοσηλείες, θάνατοι, διασωληνωμένοι) και όχι τόσο στα κρούσματα.
Την πρακτική αυτή αναμένεται να ακολουθήσουν σταδιακά όλα τα κράτη, όσο η νόσος προχωρά προς την ενδημικότητα.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο θα συνέβαινε ενδεχομένως εάν και εφόσον οι επιστήμονες είχαν βεβαιωθεί από την πορεία της πανδημίας, πως ο κορονοϊός έχει μετατραπεί όντως σε ενδημικός.
Είναι χαρακτηριστικό, για παράδειγμα, πως εβδομαδιαία ενημέρωση από τον ΕΟΔΥ υπάρχει σε άλλες ενδημικές νόσους, όπως είναι η γρίπη, ή σε εποχικά νοσήματα, όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου.
«Αναμένουμε και νέα παραλλαγή το φθινόπωρο»
Στον αντίποδα, υπάρχουν επιστήμονες που υποστηρίζουν πως η απουσία της καθημερινής ενημέρωσης για την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού σε μια εποχή που υπάρχει έξαρση κρουσμάτων, θα περάσει στην κοινωνία ένα λανθασμένο μήνυμα “χαλάρωσης” και ότι «έχουμε τελειώσει με την πανδημία».
Κάτι το οποίο, στην παρούσα φάση δεν ισχύει, όπως λέει και ο επιστήμονας, καθώς όπως όλα δείχνουν από το ερχόμενο φθινόπωρο αναμένεται να μας προβληματίσει και νέα παραλλαγή του κορονοϊού:
“Είναι γεγονός πως μπορεί να έχουμε πολλά κρούσματα και αυτό να είναι αρνητικό, αλλά θα πρέπει να δούμε ότι αυτή η μεταστροφή σε μια νόσο με πάρα πολλά κρούσματα, αλλά με λίγη επιβάρυνση και πίεση στο υγειονομικό σύστημα -και κυρίως στις Μονάδες- περιέχει τα στοιχεία ενδημίας του ιού πλέον. Δηλαδή, έχει προσπαθήσει ο ιός κάπως να ζήσει μαζί μας χωρίς να μας κάνει κακό. Αυτό φυσικά οφείλεται στην φυσική και τεχνητή ανοσία που έχει αναπτύξει η κοινωνία μέσω των εμβολίων και της φυσικής νόσησης, αλλά και ίσως να έχει στοιχεία ηπιότερης νοσογόνου δύναμης του ιού”, παραδέχεται συγκεκριμένα ο Καθηγητής Νίκος Τζανάκης, ωστόσο, εξακολουθεί να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου:
“Η πανδημία, ωστόσο, δεν έχει τελειώσει πρέπει να προσέχουμε και επίσης, αναμένεται μέχρι τον Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο νέα παραλλαγή. Εγώ αυτό πιστεύω. Θα δούμε τι ακριβώς θα είναι. Δεν μπορούμε να κάνουμε ακόμη κάποια υπόθεση, αλλά υπάρχουν κάποια στελέχη υπό παρακολούθηση, τα οποία φαίνεται δυνητικά ότι μπορεί να είναι η επόμενη μετάλλαξη, η οποία θα μας προβληματίσει. Είναι κάποια στελέχη – και κάποιες άλλες υποπαραλλαγές της Όμικρον – και κάποια άλλα που είναι τελείως διαφορετικά από την Όμικρον”, τονίζει συγκεκριμένα ο ίδιος.
Ο Νίκος Τζανάκης δεν συμφωνεί με την επαναφορά περιοριστικών μέτρων, όπως είναι η υποχρεωτική χρήση της μάσκας, όπως λέει:
“Εγώ δεν είμαι υπέρ της υποχρεωτικής εφαρμογής της μάσκας σ’ αυτό το στάδιο της πανδημίας. Διότι αυτοί που θα υποχρεωθούν να τη βάλουν δεν θα τη φορούν καλά, θα την φορούν στο πηγούνι προκειμένου να αποφύγουν το πρόστιμο. Δεν την πιστεύουν κάποιοι τη μάσκα. Αυτοί που την πιστεύουν τη μάσκα την φορούν και τώρα. Πρέπει να μας γίνει συνείδηση να φοράμε τη μάσκα”, καταλήγει ο ίδιος.
Της Γιάννας Σουλάκη/iatropedia.gr.