Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι καθώς η πανδημία «τρέχει» ασταμάτητη. Οι θάνατοι από κορονοϊό στη χώρα μας έχουν εκτοξευτεί και οι ειδικοί αναζητούν την απάντηση στο βασανιστικό «γιατί». Ανησυχία προκαλεί και κάτι ακόμα: ότι οι διασωληνωμένοι είναι σε πιο βαριά και κρίσιμη κατάσταση.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται πολύ δύσκολο, αφού οι μάχες που πρέπει να δοθούν είναι πολλές στο μέτωπο της πανδημίας. Πρέπει να αυξηθούν οι εμβολιασμοί, να στηριχθεί το ΕΣΥ, να μειωθούν οι διασωληνωμένοι και κυρίως να μειωθούν οι θάνατοι από κορονοϊό, που αυξάνονται πλέον καθημερινά στις ΜΕΘ με ιδιαίτερα ανησυχητικούς ρυθμούς.
Την τελευταία εβδομάδα έχουν καταγραφεί 596 θάνατοι από κορονοϊό, ενώ ο ημερήσιος μέσος όρος των θανάτων είναι στους 73 (αυξημένοι κατά 21 από την προηγούμενη εβδομάδα). Χθες, μέσα σε ένα 24ωρο, 87 άνθρωποι έφυγαν από τη ζωή. Η αύξηση των θανάτων προκαλεί αγωνία στους επιστήμονες, που προς το παρόν δεν έχουν οριστικές απαντήσεις.
Για να τεκμηριωθεί επαρκώς το φαινόμενο των αυξημένων ημερήσιων θανάτων στη χώρα, όπως λένε, που αποτελεί έναν δείκτη από τους υψηλότερους στην Ευρώπη, απαιτείται επιστημονική τεκμηρίωση μέσω μελετών. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως είναι ένα ιδιαίτερα περίπλοκο πρόβλημα, που μπορεί να έχει περισσότερες από μία ερμηνείες.
Χαρακτηριστικό είναι πάντως, πως στις 9 Μαΐου 2021 (οπότε οι θάνατοι προσέγγιζαν τον σημερινό μέσο όρο των εβδομαδιαίων θανάτων) σε 759 διασωληνωμένους ασθενείς σε ΜΕΘ είχαμε 459 θανάτους στους εβδομαδιαίους μέσους όρους, ενώ χθες Τετάρτη (17.11.2021), με εβδομαδιαίο μέσο όρο 504 διασωληνωμένων ασθενών, οι θάνατοι ήταν κατά μέσο όρο 453 σε μία εβδομάδα.
Να σημειωθεί ότι το 83% των ασθενών με κορονοϊό που χάνουν τη ζωή τους στις ΜΕΘ είναι άνω των 65 ετών και επίσης το 83%, ανεμβολίαστοι.
Ο Σπύρος Ζακυνθινός, καθηγητής Εντατικής Θεραπείας- Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας του «Ευαγγελισμού», παραδέχεται στο iatropedia.gr την ύπαρξη του προβλήματος της μεγάλης θνητότητας, όμως, δεν έχει επί του παρόντος, όπως λέει, μια ασφαλή ερμηνεία του φαινομένου.
«Δύσκολο ερώτημα, γιατί ξέρετε μας λείπουν τα στοιχεία. Εμείς έχουμε στοιχεία από το δικό μας χώρο και όχι από όλες τις ΜΕΘ της Ελλάδας. Πιστεύω ότι οι ασθενείς που μπαίνουν στη Μονάδα από το δεύτερο κύμα και μετά, είναι πιο βαριά. Πιο βαριά και σε πιο άσχημη κατάσταση απ’ ότι προηγούμενα. Δηλαδή όχι μόνο έχουν κι άλλες αρρώστιες, αλλά είναι σε σοκ και είναι πολύ πιο βαριά συνολικά η κλινική τους εικόνα. Μια κατάσταση η οποία δεν “συμμαζεύεται” εύκολα. Με αποτέλεσμα να έχουμε μεγαλύτερη θνητότητα», σημειώνει ο γιατρός.
Το 70% των διασωληνωμένων καταλήγουν στο θάνατο
Τι μπορεί, όμως, να φέρνει τους ασθενείς στις ΜΕΘ σε βαρύτερη κατάσταση. Πολλοί επιστήμονες κάνουν λόγο για καθυστέρηση στην εισαγωγή των ασθενών στο νοσοκομείο. Πολλοί είναι αυτοί που αναζητούν νοσηλευτική φροντίδα, όπως λένε, όταν βρεθούν στο τελικό στάδιο της αναπνευστικής δυσχέρειας και λίγο πριν τη διασωλήνωση, με αποτέλεσμα να έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος.
Στις δύο ΜΕΘ του νοσοκομείου “Ευαγγελισμός”, σύμφωνα με τον καθηγητή Σπύρο Ζακυνθινό, στο πρώτο κύμα της πανδημίας η θνητότητα των διασωληνωμένων κυμαινόταν στο 40%, ενώ στο δεύτερο στο πολύ υψηλό ποσοστό, του 70%. Τα συμπεράσματα έχουν δημοσιευθεί σε μελέτη, όπως λέει.
«Από το δεύτερο κύμα, η θνητότητα στους διασωληνωμένους είναι 70%. Η εργασία δείχνει ακριβώς την εικόνα. Το θέμα, όμως, είναι το “γιατί”. Το “γιατί” δεν το ξέρουμε. Πιστεύουμε ότι παίζει σημαντικό ρόλο, ότι είναι πιο βαριά οι ασθενείς που μπαίνουν στη Μονάδα».
Ταυτόχρονα, όμως, με την υψηλή θνητότητα, η χώρα μας κατέχει τις τελευταίες 14 ημέρες το θλιβερό “προνόμιο” να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις σε ποσοστά εισαγωγής σε ΜΕΘ ανά 100.000 πληθυσμού ανάμεσα σε 14 χώρες της ΕΕ, μαζί με την Ισλανδία, την Ιρλανδία, τη Λετονία και τη Σλοβενία. Έτσι, ο αυξημένος αριθμός νοσηλευομένων σε ΜΕΘ και διασωληνωμένων ασθενών σε βαριά κατάσταση, μπορεί να είναι μία ακόμη εξήγηση για τους αυξημένους θανάτους.
Οι θεραπείες κατά της Covid και πώς συνδέονται με βαρύτερη νόσηση
Μία άλλη εκδοχή σχετικά με τη βαριά κλινική εικόνα που εμφανίζουν οι ασθενείς στις ΜΕΘ, που μάλιστα δεν έχει ακουστεί μέχρι σήμερα, δίνει ο Εντατικολόγος Σπύρος Ζακυνθινός.
Όπως λέει, διάφορες θεραπείες που προλαμβάνουν τις διασωληνώσεις σε ένα ποσοστό αρρώστων, ένα άλλο ποσοστό ασθενών που τελικά δεν αποφεύγουν να καταλήξουν στη ΜΕΘ, δεν τους ευνοούν. Τα φάρμακα που τους χορηγούνται για να αποφύγουν η διασωλήνωση καταπονούν το ανοσοποιητικό τους σύστημα, με αποτέλεσμα όταν καταλήγουν στις ΜΕΘ να είναι σε κακή κατάσταση, όπως λέει ο καθηγητής.
«Αυτή η εκδοχή μπορεί να είναι πιο σημαντική. Υπάρχουν θεραπείες που βοηθούν ένα ποσοστό ανθρώπων να μην μπουν στη ΜΕΘ, δηλαδή με τις θεραπείες αυτές αποφεύγουν τη διασωλήνωση. Κάποιοι, όμως, που δεν αποφεύγουν τη διασωλήνωση και καταλήγουν στη ΜΕΘ, πάνε χειρότερα γιατί δεν έχουν πια άμυνα. Δηλαδή οι θεραπείες έχουν ρίξει πολύ το ανοσοποιητικό τους σύστημα και είναι πιο ευάλωτοι και πεθαίνουν πιο εύκολα», λέει ο κ. Ζακυνθινός.
Και συνεχίζει: «Ξέρετε είναι μια πολύπλοκη η ερμηνεία, δεν είναι μια εύκολη απάντηση. Χρειάζεται πολύ μελέτη για να καταλήξουμε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα. Όλοι μας, όμως, αυτό υποψιαζόμαστε και το έχουμε δημοσιεύσει μάλιστα και σε μελέτη».
Οι ασθενείς στις ΜΕΘ “γονατίζουν” το σύστημα Υγείας
Επιβάρυνση στον αριθμό των θυμάτων της Covid, όμως, αναντίρρητα προκαλεί ο αυξημένος ρυθμός των εισαγωγών στα νοσοκομεία και η αδυναμία του συστήματος να ανταποκριθεί με επάρκεια.
«Για παράδειγμα εμείς στον Ευαγγελισμό στο δεύτερο κύμα είχαμε πολύ περισσότερους ασθενείς από το πρώτο κύμα. Στο πρώτο είχαμε 50 ασθενείς και στο δεύτερο 240. Θέλω να πω πως είναι πολλαπλάσιοι και όσο πάνε αυξάνονται. Με αποτέλεσμα οι ασθενείς αυτοί να πηγαίνουν χειρότερα. Κι αυτός βέβαια μπορεί να είναι ένας λόγος. Μολύνονται πολλοί παραπάνω και μπορεί να μην μπορεί να ανταπεξέλθει το σύστημα, όπως στο πρώτο κύμα που ήταν λιγότεροι ασθενείς», σημειώνει ο διευθυντής της ΜΕΘ του Ευαγγελισμού.
Όσο για το εάν η μετάλλαξη Δέλτα εμφανίζει χαρακτηριστικά πιο επιθετικής νόσου, όπως έχει υποστηρίξει μερίδα των επιστημόνων, ο καθηγητής Σπύρος Ζακυνθινός λέει, ότι είναι άποψη που δεν συμμερίζεται.
«Δεν έχω τέτοια εικόνα. Αν κάποιος ασθενής κάνει πιο ισχυρό σοκ από αυτόν τον ιό, δεν μπορώ να το ξέρω εγώ ως κλινικός γιατρός. Είναι μια απάντηση που δεν θα είναι ακριβής. Ο καθένας μπορεί να λέει ό,τι θέλει και μπορεί να έχει και δίκιο, εγώ δεν μπορώ να το υποστηρίξω όμως, αυτό. Πολύ πιο μεταδοτικός είναι ο ιός Δέλτα δεν χωράει αμφιβολία και δίνει πολλά κρούσματα. Πιο παλιά, σε μια παρέα 20 ατόμων κόλλαγαν οι πέντε και τώρα κολλάνε οι 13. Δεν υπάρχει αμφιβολία καμία, ότι είναι πιο μεταδοτικός», καταλήγει ο καθηγητής.
Αυξάνονται και οι εμβολιασμένοι στις ΜΕΘ
Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί ότι η επιβάρυνση στις ΜΕΘ κατά το τελευταίο διάστημα οφείλεται σε ένα βαθμό και στην αύξηση των εμβολιασμένων, που έχουν χάσει ένα σημαντικό ποσοστό της ανοσίας τους, πάσχουν από υποκείμενα νοσήματα και δεν έχουν προλάβει να κάνουν την τρίτη αναμνηστική δόση. Ωστόσο, είναι ελάχιστοι όσοι καταλήγουν στο θάνατο.
Είναι χαρακτηριστικό πως την 1η Σεπτεμβρίου 2021, οι εμβολιασμένοι στις ΜΕΘ καταγράφονταν στο 8%, ενώ σήμερα καταλαμβάνουν το 17% των νοσηλευόμενων στις Εντατικές.
Γιάννα Σουλάκη / Πηγή: iatropedia.gr